ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY Rzeszów, 22 listopada 2009 Teresa Gwizdak
Definicje stanowiska pracy Część przestrzeni roboczej wraz z wyposażeniem, na której odpowiedni pracownik lub zespół pracowników wykonuje w określony sposób część procesu pracy przyczyniając się do osiągnięcia celu instytucji. (Zieleniewski) Zakres funkcji, zadań, środków wyodrębnionych w następstwie wewnątrzzakładowego podziału pracy. (Kordaszewski)
Definicje stanowiska pracy Podstawowa, niepodzielna komórka struktury organizacyjnej zakładu pracy, której ramy wyznaczają potrzeby i możliwości optymalnego funkcjonowania układu człowiek-maszyna (Encyklopedia organizacji i zarządzania) Najmniejszy w strukturze przedsiębiorstwa (instytucji) system działania stanowiący cząstkę wyższego rzędu (oddziału, wydziału), który z kolei wchodzi w skład systemu jeszcze większego jakim jest instytucja (organizacja). (Mreła)
Struktura organizacyjna Zestaw elementów konstrukcyjnych, które mogą być użyte do ukształtowania organizacji Wynik ich wykorzystania w postaci konkretnego układu elementów organizacji i ich wzajemnych powiązań.
Elementy konstrukcyjne struktury organizacyjnej Projektowanie stanowisk pracy. Grupowanie stanowisk pracy Ustalenie hierarchii podporządkowania Układ władzy w organizacji (proces delegowania: centralizacja i decentralizacja) Działalność koordynacyjna jako proces integrowania działań różnych wydziałów organizacji zestaw elementów konstrukcyjnych, które mogą być użyte do ukształtowania organizacji Różnicowanie stanowisk Wynik ich wykorzystania w postaci konkretnego układu elementów organizacji i ich wzajemnych powiązań.
Projektowanie stanowisk pracy określenie zakresu obowiązków określenie pożądanej specjalizacji: - duża wprawa - skrócenie czasu przechodzenia od jednego do drugiego zadania - opanowanie specjalistycznego sprzętu - znużenie i niezadowolenie pracownika - monotonia - praca nie stanowi wyzwania - może obniżyć się jakość oczekiwanych korzyści
Alternatywy dla specjalizacji Rotacja między stanowiskami pracy Rozszerzenie stanowiska pracy (zwiększenie zakresu i różnorodności zadań) Wzbogacenie stanowiska pracy (rozszerzenie kontroli nad stanowiskiem pracy) Zespoły robocze (grupa decyduje o podziale pracy, powierza swym członkom określone zadania, obserwuje i kontroluje osiągnięte wyniki, dysponuje autonomią w układaniu harmonogramów pracy
Grupowanie stanowisk pracy Proces łączenia w grupy stanowisk pracy zgodnie z pewnym logicznym układem Grupowanie funkcjonalne – grupowanie stanowisk wymagających tych samych lub podobnych czynności Grupowanie według lokalizacji –na podstawie określonych miejsc lub obszarów działania
Ustalenie relacji podporządkowania Jedność rozkazodawstwa – każda osoba w organizacji powinna być powiązana stosunkiem podporządkowania z jednym i tylko jednym szefem Zasada skalarna – od najniższego do najwyższego stanowiska powinna przebiegać wyraźna i nieprzerwana linia władzy „dalej nie ma na kogo spychać”
Układ władzy w organizacji Delegowanie – proces, w toku którego menedżer powierza innym część swych obowiązków i uprawnień Decentralizacja – proces systematycznego delegowania władzy i autorytetu formalnego w ramach organizacji na menedżerów niższego i średniego szczebla Centralizacja - proces systematycznego utrzymywania władzy i autorytetu w rękach menedżerów wyższego szczebla
Działalność koordynacyjna Proces integrowania działań różnych wydziałów organizacji Współzależność sumująca – zakres interakcji, produkcja jednostek sumuje się na poziomie organizacji Współzależność sekwencyjna – produkt jednej jednostki staje się elementem nakładów dla innej (diagnostyka – leczenie) Współzależność wzajemna – przepływ informacji pomiędzy członkami zespołu terapeutycznego
Różnicowanie stanowisk Stanowiska liniowe Stanowiska sztabowe
Z-ca ds. Pielęgniarstwa Stanowiska liniowe stanowiska na bezpośredniej linii podporządkowania, odpowiedzialne za osiągnięcie celów organizacji. Dyrektor Z-ca ds. Pielęgniarstwa Z-ca ds. Lecznictwa Z-ca ds. Technicznych Z-ca ds. Admin.
Pielęgniarka oddziałowa Stanowiska sztabowe mają za zadanie służyć doświadczeniem, radą i wsparciem stanowiskom liniowym. Pielęgniarka oddziałowa Pielęgniarka Pielęgniarka Pielęgniarka Pielęgniarka
Klasyczne zasady organizowania pracy Podziału pracy – jakościowy (rodzaj zadań) , ilościowy (całościowe pielęgnowanie) Koncentracji pracy – skupienie w jednym miejscu działań wg specjalności medycznych (centralne pracownie) Optymalnego wyniku działania – zapewnienie pełnej opieki specjalistycznej w małych szpitalach jest kosztowniejsze niż w większych (wykorzystanie sprzętu, pracowników) Harmonizacji – dostosowania czasów działania jednostek, uzgodnione rozmiary świadczeń (laboratorium, bloku operacyjnego, sterylizacji)
Klasyczne zasady organizowania pracy Ciągłości pracy – utrzymywanie równomiernego ciągu pracy zapewniającego należytą wydajność Indywidualizacji – każdy człowiek i każda organizacja ma określony zespół cech odrębnych i swoistych, które należy uwzględnić i nie traktować jednakowo tzw. teoria sytuacyjna, indywidualne pielęgnowanie
Opis stanowiska pracy organizacyjnym Pisemny opisu stanowiska uwzględniający tytuł służbowy, obowiązki i zakres odpowiedzialności związany z tym stanowiskiem oraz jego usytuowanie w schemacie organizacyjnym
Opis stanowiska pracy jest: Dokumentem znormalizowanym, obowiązującym w określonym zakładzie pracy, umożliwiającym dokonywanie ocen i badań porównawczych między poszczególnymi stanowiskami Definicją stanowiska, określeniem rodzaju danego stanowiska, bez względu na mianowaną osobę, fotografię funkcji. Doskonałym narzędziem do trafnego wyboru osoby na określone stanowisko, szczególne znaczenie ma to w przypadku obsady stanowisk kierowniczych, a także stanowisk wymagających szczególnych umiejętności i wiadomości
Elementy budowy stanowiska pracy Nazwa stanowiska pracy i jego służbowe podporządkowanie (więzi hierarchiczne). Cel stanowiska pracy. Obowiązki, uprawnienia i inne warunki szczególne dotyczące pracy. Odpowiedzialność na stanowisku pracy. Kryteria oceny pracy. Wymagania kwalifikacyjne (wykształcenie, doświadczenie, umiejętności, cechy osobowości)
Cel stanowiska pracy Zapewnienie pacjentom opieki pielęgniarskiej wg obowiązujących standardów Zabezpieczanie instrumentowania zabiegów Koordynowanie pracy Organizowanie i realizowanie opieki Zwierzchnictwo funkcjonalne nad pionem piel. Prowadzenie procesu diagnostyczno-leczniczego Zabezpieczanie szpitala w środki farmaceutyczne, materiały szewne, opatrunki
Odpowiedzialność df. Bolestry -Kukułki zobowiązanie do wywiązywania się jednostki lub organizacji z nałożonych na nią lub przyjętych przez nią zadań i obowiązków; ponoszenie konsekwencji swoich świadomych działań, decyzji i zaniedbań
Obowiązek pracowniczy prawo, zakaz lub nakaz określonego zachowania się pracownika na stanowisku pracy, wynikający z umowy o pracę zawartej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą
Określona prawnie możliwość wyboru postępowania w danej sytuacji Uprawnienia zawodowe Określona prawnie możliwość wyboru postępowania w danej sytuacji (metody, kolejności wykonania, narzędzi pracy, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami)
Uprawnienia stanowisku kierowniczym Delegacja władzy – przekazywanie uprawnień i odpowiedzialności związanych z określonym szczeblem organizacyjnym na szczebel niższy Jest to najczęściej przekazywanie swoich uprawnień podległemu pracownikowi Pracownik uzyskuje większą samodzielność
Zasada równoważności
Dokumentacja stanowiska pracy Formy dokumentacji Czytelność i autoryzacja Obieg dokumentacji
Obsada stanowiska pracy Liczba personelu Obsada dyżurowa Kompetencje
Obsługa stanowiska pracy Kwalifikacje pracownika Zakres czynności Zakres odpowiedzialności
Praca jednostkowa
Praca zespołowa
Wyposażenie materiałowe stanowiska pracy
Odpowiedzialność materialna Sprzęt Aparatura medyczna
Kryteria oceny pracy Jakość usług Racjonalność gospodarki w aptece Rzetelność prowadzonej dokumentacji Prawidłowe i rzetelne prowadzenie leczenia Umiejętność współpracy Postawa etyczna Skuteczność przepływu informacji Jakość prowadzonych badań Utrzymanie czystości
Umiejętności pracownika Kierowania Organizowania Pracy zespołowej Wydawania poleceń Szybkiego reagowania i podejmowania decyzji Rozwiązywania problemów Przewidywania Motywowania Przekazywania i przyswajania informacji
Cechy osobowościowe Szybkiego działania Zdecydowanie Komunikatywność Rzetelność Kreatywność Kultura osobista Konsekwencja w działaniu Operatywność Zdyscyplinowanie, rzetelność
Dziękuję za uwagę