Wyniki branży leasingowej za trzy kwartały 2010 roku Forum Leasingu 26 październik 2010 Warszawa
Rynek leasingu
Wyniki branży leasingowej za trzy kwartały 2010 (1) Źródło: ZPL Aktywa sfinansowane leasingiem
Wyniki branży leasingowej za trzy kwartały 2010 (2) Źródło: ZPL Aktywa sfinansowane pożyczką
Wyniki branży leasingowej za trzy kwartały 2010 (3) Łączne aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe Coraz lepsze rezultaty osiąga też segment pojazdów ciężarowych: +3,3% w I kwartale br., +22,1% w II kw. oraz +34,2% w III kw. To już nie tylko efekt niskiej bazy, ale też odbicia na rynku przewozów i poprawiającej się kondycji finansowej firm transportowych. Nie widać jeszcze wyraźnego ożywienia w maszynach – oczekiwane od IV kw. wraz z rosnącym wykorzystaniem mocy produkcyjnych. Wartość sfinansowanych przez firmy leasingowe maszyn w 2010 roku jest w coraz większym stopniu wspierana przez pożyczkę. Przekłada się to na rosnący udział maszyn dla rolników oraz sprzętu medycznego w strukturze nowej produkcji. Nadal na minusie sektor IT. W końcu odbicie na rynku nieruchomości w III kw. Wyraźny wzrost obrotu w sektorze samoloty, statki, kolej to głównie efekt współpracy z samorządami – pojedyncze transakcje na leasing taboru szynowego o dużej wartości jednostkowej. Załamanie inwestycji wśród małych i średnich firm w 2009 roku przełożyło się na przeszło 29% spadek nowej produkcji leasingu ruchomości. Rok 2010 przyniósł ożywienie na rynku ruchomości. Po 22 spadkowych miesiącach, począwszy od marca, notujemy wzrosty wartości sfinansowanych aktywów w ujęciu rocznym. W kolejnych kwartałach wyniosły one: +5,0%, +19,1% oraz +17,9%. To już trwały trend, choć ze względu na rosnącą bazę coraz trudniej o wysoką dynamikę. Za odbiciem stoi przede wszystkim segment pojazdów lekkich, napędzany przez sprzedaż pojazdów societe. Wzrost w tym segmencie wyniósł za trzy kwartały br: +115% r/r (+81% r/r w III kw.). To reakcja na zmiany fiskusa w zakresie odliczania podatku VAT.
Rejestracje samochodów osobowych z homologacją ciężarową Źródło: Samar Łącznie 214,7 tys. rejestracji za I-IX, wzrost o 10% Rosnący udział sprzedaży do firm: rzędu 56% za VIII-IX rejestracji aut z kratką we wrześniu br. to 30,5% wszystkich rejestracji nowych aut. Udział ten za 9 miesięcy 2010 roku to 25,4%. Od początku roku zarejestrowano aut z kratką, o 174% więcej niż rok temu. W samym wrześniu wzrost wyniósł +47% r/r. Do końca roku zakładamy zakupy aut z kratką na poziomie IV kwartału 2009 roku (ok. 8,5 tys. sztuk na m-c), co pozwoli w całym 2010 zarejestrować ok. 80 tys. takich aut.
Wyniki spółek za trzy kwartały 2010 roku Źródło: ZPL 9% wzrost wartości aktywów sfinansowanych przez firmy leasingowe został osiągnięty dzięki bardzo dobrym wynikom notowanym przez wybrane firmy. Zróżnicowanie wyników nie jest już tak wyraźne jak po półroczu – niwelowany efekt problemów płynnościowych i rosnącego ryzyka z początku 2009 roku, kiedy to część branży leasingowej mocno ograniczyła produkcję. Spadki obrotu w bieżącym roku notują firmy w większym stopniu ukierunkowane na segment nieruchomości. Odwrotnie niż w 2009 roku szybsze tempo rozwoju notują większe firmy leasingowe. Za trzy pierwsze kwartały bieżącego roku sprzedaż leasingu ruchomości wzrosła u pięciu czołowych firm o +19,6% r/r, podczas gdy wzrost ten dla pozostałej części rynku wyniósł +10,8% r/r.
Wyniki branży leasingowej za I-III Q 2010 – nieruchomości Źródło: ZPL Wartość nieruchomości wyleasingowanych w ciągu trzech kwartałów 2010 roku wyniosła mln zł, co oznacza 38% spadek w porównaniu do ubiegłego roku. Wartość finansowania w samym III kwartale wyniosła 457 mln zł i była o 63% wyższa niż średnia wartość z dwóch poprzednich kwartałów. W I i II kw. nie przekroczyła ona 300 mln zł. Ujemna dynamika rynku wynika w głównie z 37% spadku średniej wartości transakcji: z 7,9 mln zł w 2009 do 5,0 mln zł w bieżącym roku. Liczba raportowanych umów utrzymała się na w miarę stabilnym poziomie: 158 za I-III Q 2009 i 175 w bieżącym roku. W porównaniu do 2009 roku rynek finansowania nieruchomości leasingiem jest znacznie bardziej rozdrobniony. W 2009 roku przeszło 2/3 transakcji (zarówno wartościowo jak i ilościowo) zostało zawarte przez trzy największe firmy leasingowe. W bieżącym roku wskaźnik ten dla wartości obrotu wyniósł 41%.
Struktura walutowa nowej produkcji na rynku leasingu Źródło: ZPL W bieżącym roku, analogicznie jak w 2009, w strukturze nowej produkcji dla leasingu ruchomości dominuje leasing w PLN. Jego udział wzrósł z 81,5% w ubiegłym roku do 84,5% za I-III Q Począwszy od II kw. bieżącego roku widzimy stopniowy wzrost zainteresowania przedsiębiorców leasingiem walutowym: 13,5% w Q1, 15,7% w Q2 oraz 16,9% w Q3. Udział leasingu walutowego w finansowaniu ruchomości stale rósł w kolejnych kwartałach 2008 roku, osiągając maksymalny poziom 32,3% w IV kw r. Od tego czasu mieliśmy trend spadkowy, jak się wydaje zatrzymany w I kwartale 2010 roku. Leasing nieruchomości historycznie w znacznie większej skali finansowany był w walucie obcej. Stopniowo wzrósł jednak udział krajowej waluty w finansowaniu nowej produkcji. W bieżącym roku było to średnio 41,7% wobec 35,6% w 2009 roku i średnio 25% w latach
Otoczenie makroekonomiczne
Etapy kryzysu w gospodarce światowej i w Polsce Kryzys finansowy (załamanie rynków finansowych i surowcowych) Kryzys na rynku bankowym Kryzys w sferze realnej (wymiana handlowa, produkcja, zamówienia, sprzedaż detaliczna) Kryzys na rynku pracy (wzrost bezrobocia, niski poziom konsumpcji, delewaryzajcja konsumentów) Kryzys fiskalny Strefa euroPolska
Scenariusz dla strefy euro Strefa euro zakończyła etap kryzysu w sferze realnej, notując w ostatnich miesiącach wzrosty produkcji i eksportu. Motorem wzrostu gospodarczego w Europie jest obecnie eksport, głównie na rynki azjatyckie. Europa korzystała na słabym euro. Wydatki konsumentów dopiero zaczynają wspierać wzrost PKB. Bezrobocie jest nadal rekordowo wysokie i nie ma dobrych perspektyw dla jego szybkiego obniżenia. Uważamy, że nie będzie drugiego dna recesji. Po wygaśnięciu programów stymulacyjnych ożywienie będzie trwałe, ale bardzo umiarkowane. Zapowiedziane od 2011 roku programy oszczędnościowe oraz kłopoty krajów PIIGS nie powinny istotnie zakłócić ożywienia gospodarczego. Wzrost PKB: 1,7% w 2010 roku oraz 1,5% w 2011 r. Kryzys zredukował potencjalny wzrost gospodarczy. Kluczowa dla Polski gospodarka Niemiec będzie notowała szybszy wzrost niż cała strefa euro: 3,4% w 2010 roku oraz ok. 2,0% w To zasługa wzrostu produkcji i eksportu w 2010 roku oraz stopniowego odbudowy popytu konsumpcyjnego w przyszłym roku.
2010 Produkcja przemysłowa Eksport netto +11,0% -0,5 pp Scenariusz dla Polski ,0% -0,8 pp Konsumpcja indywidualna +3,0% +3,3% Bezrobocie PKB +12,1%+11,5% +3,5%+3,7% Sprzedaż detaliczna +5,0%+6,5% Silne wzrosty produkcji przemysłowej napędzane głównie eksportem do strefy euro, ale też odbudową zapasów w firmach. Średni wzrost produkcji za I-IX to +10,7% r/r, a za IX: +11,8% r/r. Do końca 2011 roku oczekujemy wysokiej dynamiki produkcji. Wskazują na to ciągły wzrost nowych zamówień (oprócz eksportowych włączają się krajowe) oraz wysokie odczyty wskaźników koniunktury – tak w Polsce, jak i w strefie euro. Po załamaniu w I kwartale (wpływ ostrej zimy), od maja notujemy wzrosty produkcji budowlano-montażowej (+13,4% za IX; ok.+8% w Q3 po -16,7% w Q1 oraz +2,5% w Q2) W 2010 roku dynamicznie rośnie eksport i import w ujęciu rocznym (do sierpnia +22% dla eksportu i +23% dla importu). Oczekujmy wyhamowania wzrostów eksportu w II półroczu, przy utrzymaniu podobnej dynamiki dla importu. Przełoży się to na wzrost deficytu handlowego i w ujemny sposób wpłynie na wzrost gospodarczy. To odwrotnie niż w 2009, kiedy to handel zagraniczny uratował wzrost gospodarczy. Wzrostowy trend w eksporcie zostanie utrzymany w 2011 roku, w dużej mierze z powodu jego kooperacyjnego charakteru. Eksport pozostanie odporny na programy oszczędnościowe w Europie i spodziewane umocnienie złotego. Obecnie kontynuujemy etap poprawy na rynku pracy. Bezrobocie rejestrowane wyniosło we wrześniu 11,5% i jest relatywnie niskie w porównaniu do poziomu bezrobocia po kryzysie Kryzys na rynku pracy znacznie krótszy niż oczekiwano. Od maja obserwujemy wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwach w ujęciu rocznym, po 15. miesiącach spadków. Przedsiębiorstwa są bliskie odbudowania poziomu zatrudnienia sprzed kryzysu – dobre dane za wrzesień (+100 tys. r/r i +12 tys. m/m). Wzrost zatrudnienia w połączeniu z realnym wzrostem wynagrodzeń powoduje coraz wyraźniejszy wzrost funduszu płac. To główny czynnik, który, po ograniczeniu efektu ożywienia w strefie euro, będzie w 2011 roku decydował o sile krajowego popytu i tempie wzrostu gospodarczego. Narastający dług publiczny wymusza konsolidację finansów publicznych w 2011 r., co ogranicza tempo wzrostu gospodarczego. Wzrostu PKB zbliżonego to jego potencjalnego tempa oczekujmy od 2012 r.
Inwestycje firm
Inwestycje firm – na razie słabe dane, ale są sygnały poprawy Wskaźniki nowych inwestycji dane NBP wg stanu na koniec III kwartału Inwestycje w gospodarce spadły w 2009 r. tylko o -0,8%, co było zasługą publicznych inwestycji infrastrukturalnych, w znacznym stopniu współfinansowanych przez fundusze unijne. W 2010 roku w I kw. o -12,4% r/r i o -1,7% r/r w II kw. Inwestycje firm w 2009 roku zmniejszyły się o -11,9% (ceny stałe), przy czym w sektorze publicznym wzrosły o +8,5%, a w sektorze prywatnym spadły o -17,2% (ceny bieżące). To publiczne inwestycje infrastrukturalne pozwoliły na utrzymanie poziomu nakładów porównywalnego z 2008 rokiem. W I półroczu 2010 inwestycje firm spadły o -17,7% (cs), przy czym w sektorze publicznym o -12,2%, a w sektorze prywatnym o – 11,0% (cb). Nakłady na środki transportu wzrosły o 24,3%, a spadły na maszyny (-11,8%) oraz na budynki i budowle (- 20,8%). W efekcie wskaźnik nowych inwestycji osiąga ciągle niskie wartości (wzrost z 21,1% na koniec II kw. do 22,7% na koniec III kw.). To o 1,9 pp więcej niż rok temu, ale ciągle poniżej historycznej średniej i na poziomie roku. Widzimy jednak wyraźny trend wzrostowy, szczególnie dla: sektora prywatnego, firm dużych oraz eksporterów.
Inwestycje firm – główne determinanty Średni poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych dane NBP Wskaźnik kontynuacji inwestycji oraz udział firm z rozpoczętymi inwestycjami 62,4%
Inwestycje firm – prognoza dane NBP Rosnące wykorzystanie mocy produkcyjnych w polskich przedsiębiorstwach, po raz pierwszy od 6 kwartałów powyżej długoterminowej średniej (granica 80%). Wzrostowa tendencja we wskaźnikach nowych inwestycji.. Dynamicznie rosnąca produkcja przemysłowa i budowlana, z perspektywami wysokiej dynamika na IV kw i cały 2011 rok. Rosnący strumień inwestycji finansowanych funduszami unijnymi: 10 mld zł w mld zł w mld zł w 2010 (ponad 100% realizacji na koniec września) 51 mld zł w 2011 Dobre wyniki w bezpośrednich inwestycjach zagranicznych za I-VII 2010: 6,4 mld euro (+52% r/r). Wynik za za 2009 to 8,4 mld euro. Ma to wyraz w rosnących ilościach umów podpisywanych przez SSE. Generalnie dobre nastroje w firmach (bardzo dobra ocena bieżącej sytuacji, lekkie pogorszenie przewidywanej koniunktury. Dobre wyniki finansowe oraz zwiększenie bezpieczeństwa prowadzonej działalności. Obecne wyniki branży leasingowej są zapowiedzią wzrostu inwestycji firm i odbicia w całej gospodarce – notujemy wzrosty od marca, a rynek leasingu do tej pory mniej więcej z półrocznym wyprzedzeniem zapowiadał zmiany w inwestycjach w gospodarce narodowej. Punkt przełomowy dla inwestycji firm to końcówka trzeciego kwartału 2010 roku. W pierwszej kolejności inwestycje będą zwiększać firmy duże oraz eksporterzy. Firmy te w największym stopniu korzystają na obecnym odrodzeniu w przemyśle oraz są w najlepszej kondycji finansowej. Oczekujemy, że firmy duże powoli zwiększają nakłady już od końca II kwartału br. Sektor MSP rozpocznie inwestycje w czwartym kwartale 2010 r., w odpowiedzi na rosnący popyt krajowy. Większy strumień inwestycji MSP oczekiwany jednak w 2011 roku. Wzrost inwestycji w gospodarce w 2010 to 3%, a w 2011: 8-10%. Nie weryfikujemy na razie prognoz z początku roku. Nakłady inwestycyjne nadal będą mocno wspierane projektami infrastrukturalnymi.
Prognoza rynku leasingu
Prognoza wyników branży leasingowej (1) Źródło: ZPL Rynek leasingu w 2010 r. z wyprzedzeniem reaguje na oczekiwane w IV kwartale odrodzenie inwestycji firm. Oczekujemy, że w kolejnych kwartałach sytuacja w branży będzie się systematycznie poprawiała. Obecny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych wśród firm sugeruje, że inwestycje prywatne istotnie przyspieszą dopiero w 2011 roku. Niniejsza prognoza oparta jest na tym założeniu. Ostatnie dane makroekonomiczne potwierdzają, że cykl wychodzenia gospodarki z obecnego spowolnienia jest istotnie krótszy niż podczas kryzysu z lat Oczekiwany od przełomu III i IV kwartału tego roku wzrost inwestycji prywatnych w dużej mierze będzie sfinansowany pożyczkami. Sprzyjać temu będzie rosnąca absorpcja środków unijnych oraz coraz większe zainteresowanie firm leasingowych tym produktem. Aktywa sfinansowane leasingiem Aktywa sfinansowane pożyczką
Prognoza wyników branży leasingowej (2) Źródło: ZPL Łączne aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe Do końca bieżącego roku utrzyma się wysoki popyt na auta z kratką (średnio 8,5 tys. na m-c w IV kw.). Sfinansowanie przeszło 80 tys. aut osobowych z homologacją ciężarową w 2010 roku przełoży się na gorszy wynik OSD w 2011 roku. Przesunięcie popytu na samochody osobowe nie zrekompensuje w pełni ubytku aut z kratką. Głównymi motorami wzrostu w 2011 roku będą pojazdy ciężarowe (w związku z poprawiającą się sytuacją finansową firm transportowych oraz prognozowanym istotnym wzrostem zamówień) oraz maszyny (potrzeba uzupełnienia / rozbudowy parku maszynowego na skutek rosnącego wykorzystania zdolności produkcyjnych i rosnących zamówień krajowych). Około 10% wzrost rynku w 2011 roku będzie korespondował z analogicznym wzrostem inwestycji w gospodarce narodowej.
Związek Polskiego Leasingu ul. Rejtana 17, Warszawa tel.: (22) fax: (22)