Informacja o stanie bezpieczeństwa na obszarze kolejowym w 2014 roku. Warszawa, marzec 2015r.

Plan prezentacji Ogólna liczba i rodzaje rejestrowanych zdarzeń. Kradzieże i dewastacje urządzeń infrastruktury kolejowej. Zdarzenia związane z przesyłkami wagonowymi. Bezpieczeństwo w pociągach pasażerskich i na dworcach. Główne przedsięwzięcia i efekty działań Straży Ochrony Kolei. Cele Straży Ochrony Kolei na 2015r.

Dynamika zdarzeń w latach 2010 - 2014

Zdarzenia zarejestrowane przez SOK w latach 2013 - 2014 Zwiększenie strat o 1 963 tys. zł (6,5%) Spadek zdarzeń o 758 (5,5%)67

Udział poszczególnych rodzajów zdarzeń w ogólnej liczbie zdarzeń Spadek o 758 zdarzeń (5,67%) z 13 363 do 12 605 zdarzeń. 2013 rok 35,56% 29,17% 19,85% 15,42% Ogółem 13 363 zdarzenia 2014 rok 34,94% 30,03% 21,14% 13,69% Ogółem 12 605 zdarzenia Pozostałe zdarzenia Kradzieże materiałów, narzędzi, wyposażenia, pieniędzy dokumentów, przedmiotów służbowych i towarów leżących luzem. Ujęcie sprawców przestępstw i wykroczeń dokonanych poza obszarem kolejowym. Ujęcie sprawców przemytu, osób posiadających narkotyki, nielegalnej migracji, nietrzeźwych pracowników kolejowych. Ujęcie osób poszukiwanych.

Sprawcy przestępstw i wykroczeń ujęci przez funkcjonariuszy SOK Ogółem 4 821 sprawców 2013 rok 2014 rok Ogółem 4 083 sprawców Pozostałe zdarzenia Kradzieże materiałów, narzędzi, wyposażenia, pieniędzy ,dokumentów, przedmiotów służbowych i towarów leżących luzem. Ujęcie sprawców przestępstw i wykroczeń dokonanych poza obszarem kolejowym. Ujęcie sprawców przemytu, osób posiadających narkotyki, nielegalnej migracji, nietrzeźwych pracowników kolejowych. Ujęcie osób poszukiwanych.

Rodzaje rejestrowanych zdarzeń -427 -109 Spadek o 758 zdarzeń (5,67%) z 13 363 do 12 605 zdarzeń. 178 -310 25 -165 85 54 42 -97 -31 -3 * Zdarzenia na czynnych i nieczynnych liniach kolejowych dotyczą kradzieży i dewastacji elementów i urządzeń związanych z bezpieczeństwem ruchu.

Przestępstwa o charakterze bandytyzmu, terroryzmu, zabójstwa i zgwałcenia Zabójstwo – 1 zdarzenie: 17 stycznia 2014r. – dworzec kolejowy w Godętowie (mężczyzna został ugodzony nożem w klatkę piersiową, po reanimacji zakończonej niepowodzeniem mężczyzna zmarł, w wyniku podjętych działań Policja zatrzymała 3 osoby w wieku 17-22 lat, jedna z zatrzymanych przez Policję osób przyznała się do zabójstwa) Zgwałcenia – 4 zdarzenia (4 czerwca 2014r. – w parku postojowym stacji Białystok, 16 czerwca 2014r. – w pociągu nr 62200 na odcinku Pabianice – Łódź Kaliska, 10 lipca 2014r. – w pociągu nr 83260 na odcinku Poznań Główny – Olesno Śląskie, 5 września 2014r. – w pociągu nr 83106 po wyjeździe ze stacji Słupca) Fałszywa informacja o ładunku wybuchowym – 10 zdarzeń (8 przypadków na dworcach, 2 przypadki w pociągach) Przestępstwa o charakterze bandytyzmu – 9 zdarzeń: Napady na pracowników kolejowych – 2 zdarzenia: 1 stycznia 2014r. stacja Biskupice – napad na dyżurną ruchu nastawni dysponującej sprawcy wybili szybę, grożąc użyciem noża dokonali kradzieży telefonu na szkodę dyżurnej 6 lutego 2014r. stacja Zdzieszowice –do nastawni wtargnął podróżny, groził pobiciem dyżurnemu ruchu Rozboje i kradzieże rozbójnicze – 7 zdarzeń

Kradzieże i dewastacje infrastruktury kolejowej* lat 2013 i 2014 Zwiększenie strat o 971 tys. (5,56%) Spadek zdarzeń o 348 (-7,32%) * Zdarzenia na czynnych liniach kolejowych Zdarzenia na nieczynnych liniach kolejowych Kradzieże i dewastacje na przejazdach kolejowych

Kradzieże i dewastacje infrastruktury kolejowej Spadek zdarzeń o 348 (-7,32%) 2013 rok 76,43 % 23,57% Ogółem 4 752 zdarzenia 2014 rok 72,59% 27,41% Ogółem 4 404 zdarzenia Wyszczególnienie 2013 2014 Różnica Ilość zdarzeń zaistniałych 4752 4404 -348 Ilość zdarzeń wykrytych 548 468 -90 Ilość ujętych sprawców 699 613 -86

Kradzieże i próby kradzieży sieci trakcyjnej i jej elementów Rok 2014 - wzrost o 26 zdarzeń (7,78%) z 334 do 360 zdarzeń, w 17 przypadkach ujęto lub w toku prowadzonych czynności ustalono sprawców (21 osób)

Zdarzenia związane z przesyłkami wagonowymi Zmniejszenie strat o 1 931 tys. (-28,3%) Spadek zdarzeń o 310 (-15,04%)

Zdarzenia związane z przesyłkami wagonowymi 2013 rok 48,2% 41,3% 10,5% Ogółem 2 061 zdarzeń 2014 rok 47,9% 36,2% 15,9% Ogółem 1 751 zdarzeń Wyszczególnienie 2013 rok 2014 rok różnica Ilość zdarzeń zaistniałych 2061 1751 -310 Ilość zdarzeń wykrytych 168 191 23 Ilość ujętych sprawców 263 243 -20

Zdarzenia na dworcach i w pociągach pasażerskich 2013 rok 68,1% 10,8% 8,1% 10,0% 2,2% Ogółem 3898 zdarzeń 0,7% 2014 rok 66,5% 13,3% 9,5% 7,7% 1,5% Ogółem 3785 zdarzeń 0,6% Wyszczególnienie 2013 rok 2014 rok Różnica Ilość zdarzeń zaistniałych 3898 3785 -113 Ilość zdarzeń wykrytych 867 688 -179 Ilość ujętych sprawców 1272 954 -318 Pozostałe zdarzenia - napady i rozboje, Informacje o podłożeniu ładunku wybuchowego, zgwałcenia, zabójstwo.

Środki techniczne i systemy wspierające działania funkcjonariuszy SOK Nowoczesne środki transportu przystosowane do jazdy w trudnym terenie Środki przymusu bezpośredniego (broń palna, pałki służbowe (Tonfa, EMS), kajdanki, ręczny miotacz gazu, paralizator elektryczny Psy służbowe Mobilne Centra Monitoringu – MCM Dostęp do bazy PESEL Foto-pułapki i Noktowizory- wykorzystywane do działań przeciw-kradzieżowych System Ewidencji Pracy Eksploatacyjnej (SEPE) Telefon Alarmowy Straży Ochrony Kolei Pozyskiwanie informacji o zdarzeniach na obszarze kolejowym Szybka reakcja na występujące zdarzenia

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei w 2014 roku Sytuacja na Ukrainie – marzec 2014 r. Szczególny nadzór SOK na wybranych obiektach PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. - do działań wykorzystano 7 Mobilnych Centr Monitoringu (MCM) wraz z całodobową obsługą, dodatkowo na granicę wschodnia delegowano 20 funkcjonariuszy SOK z terenu kraju 2 edycja „Europejskiego dnia działań przeciwko kradzieży metali” Międzynarodowe działania przeprowadzone w dniach 21 i 22 maja br. w ramach Europejskiego Programu Wobec Zagrożeń Kryminalnych (EMPACT). Działania przeprowadzane na szlakach kolejowych oraz kontrole punktów skupu złomu wspólnie z funkcjonariuszami Policji Działania na liniach kolejowych Działania prowadzone w celu przeciwdziałania kradzieżom infrastruktury w tym również wzmożone patrole rewitalizowanych odcinkach linii kolejowych oraz w miejscach gdzie najczęściej dochodzi do kradzieży sieci trakcyjnej oraz jej elementów Zabezpieczenie pociągu z przesyłką nadzwyczajną - 30-31 sierpnia 2014r. Zabezpieczanie przejazdu pociągu z ładunkiem WPJ (Wypalone Paliwo Jądrowe) na trasie Warszawa Praga – Gdynia Port Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn Zabezpieczanie przejazdu kibiców sportowych w związku z rozgrywanymi meczami mistrzostw Świata w piłce siatkowej ( od 30 sierpnia do 21 września br.) Stacja Braniewo – 24 września 2014 r. Zabezpieczanie akcji protestacyjnej związkowców „Solidarności Górnictwa” w rejonie kolejowego przejścia granicznego w Braniewie Międzynarodowe działania „RED GOLD” Międzynarodowe działania przeciw-kradzieżowe przeprowadzone pod Prezydencją Włoch w dniach 6 i 7 listopada br. Działania przeprowadzane na szlakach kolejowych oraz kontrole punktów skupu złomu wspólnie z funkcjonariuszami Policji.

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei w 2014 roku Bezpieczeństwo infrastruktury kolejowej Patrole szlaków kolejowych Ogólnopolskie działania pod kryptonimem „INFRASTRUKTURA” Monitorowanie miejsc najbardziej zagrożonych przez funkcjonariuszy SOK, Policji i pracowników PKP PLK S.A. Ogólnopolskie działania „Bezpieczny Tory” w celu kontroli osób poruszających się po obszarze kolejowym Kontrole punktów skupu odpadów i metali kolorowych Udział w kampanii społecznej: Bezpieczny Przejazd – „Zatrzymaj się i żyj” oraz „Bezpieczny Przejazd – „Dzikie przejścia” Bezpieczeństwo towarów przewożonych koleją Zabezpieczenie przesyłek towarowych w czasie transportu Nadzór i „śledzenie” przesyłek towarowych na trasie przebiegu i w stacjach towarowych Działania wspólne z Policją oraz patrole w stacjach

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei w 2014 roku Zabezpieczanie dworców i pociągów pasażerskich Patrole pociągów pasażerskich Patrole dworców, stacji i przystanków osobowych Wzmożone patrole funkcjonariuszy SOK na dworcach, stacjach i w pociągach pasażerskich w okresach nasilonych przewozów (Okres Świąt, długie weekendy, ferie, wakacje) Współpraca z Policją przy zabezpieczaniu przejazdu kibiców sportowych w związku z rozgrywanymi meczami pomiędzy drużynami piłkarskimi Ekstraklasy, Reprezentacji Polski w Piłce Nożnej Zabezpieczanie przejazdu uczestników imprez masowych (np. Przystanek Woodstock, Festiwal w Jarocinie)

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Zabezpieczanie przejazdu kibiców sportowych Wymiana informacji na szczeblu Komenda Wojewódzka Policji – Komenda Regionalna SOK w zakresie ustalenia sposobu zabezpieczenia i wsparcia przy prowadzonych działaniach Udział przedstawicieli Komend Regionalnych SOK w spotkaniach zespołów interdyscyplinarnych przy Urzędach Wojewódzkich zajmujących się problematyką przejazdów uczestników imprez masowych Organizowanie w Komendzie Głównej SOK spotkań kolejkowym rozgrywek piłkarskich z udziałem Zespołu złożonego z przedstawicieli:  Centrali PKP S.A. pasażerskich przewoźników kolejowych Centrum Bezpieczeństwa Dworców Kolejowych Centrum Zarządzania Ruchem Kolejowym W 2014 roku: Zabezpieczono przejazd 76 293 kibiców sportowych Objęto ochroną na dworcach, przystankach i stacjach osobowych 509 pociągów z kibicami w tym: 60 pociągów okazjonalnych 449 pociągów rejsowych W czasie przejazdu kibiców na dworcach i przystankach osobowych zabezpieczało 6 703 funkcjonariuszy SOK W konwojach pociągów z kibicami udział wzięło 1 904 funkcjonariuszy SOK

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Szkolenia z zabezpieczania imprez masowych W 2014 roku Komenda  Główna SOK rozpoczęła działania w celu przeszkolenia i przygotowania funkcjonariuszy SOK w zakresie postępowania przy zabezpieczaniu przejazdu uczestników imprez masowych, w tym kibiców piłkarskich. Szkolenia prowadzą nieodpłatnie funkcjonariusze Policji z Oddziałów Prewencji Wspólne ćwiczenia Straży Ochrony Kolei i Policji podniosą kwalifikacje funkcjonariuszy SOK z zakresu zabezpieczenia imprez masowych. W sumie planuje się przeszkolenie ponad 500 funkcjonariuszy SOK z całego kraju. Zajęcia teoretyczne i praktyczne dotyczą ćwiczeń taktyki, manewrów i wykonywania komend.

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Ogólnopolskie działania „Infrastruktura” 26 981 - liczba funkcjonariuszy SOK biorących udział w działaniach 17 370 - ilość szlaków kolejowych objętych ochroną 10 838 - ilość skontrolowanych punktów skupu złomu 536 - liczba ujętych sprawców kradzieży 2 839 - liczba osób ukaranych mandatem karnym w związku z popełnianiem wykroczeń na obszarze kolejowym Ogólnopolskie działania „Bezpieczne tory” 12 045 - liczba funkcjonariuszy SOK biorących udział w działaniach 11 922 - liczba interwencji podjętych do pracowników wykonujących czynności na obszarze kolejowym 8 393 - liczba interwencji podjętych do osób postronnych przebywających na obszarze kolejowym

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Bezpieczny przejazd – „Zatrzymaj się i żyj”: 11 172- ilość przejazdów kolejowych objętych działaniami 10 397 - liczba funkcjonariuszy SOK zabezpieczających przejazdy 27 - liczba ujętych sprawców popełniających czyny zabronione 249 - liczba osób wylegitymowanych 1 658 - liczba osób pouczonych 845 - liczba osób ukaranych mandatem karnym Bezpieczny przejazd – „Dzikie przejścia”: 17 322 - ilość przejść objętych działaniami 16 637 - liczba funkcjonariuszy SOK biorących udział w działaniach 1 017 - liczba osób wylegitymowanych 4 104 - liczba osób pouczonych 1 892 - liczba osób ukaranych mandatem karnym

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Kontrole punktów skupu metali 18 413 - ilość skontrolowanych punktów skupu metali 133 - ilość przypadków ujawnienia mienia kolejowego pochodzącego z kradzieży 47 - liczba ujawnionych osób nielegalnie skupujących mienie kolejowe 124 - liczba ujawnionych osób sprzedających mienie pochodzące z kradzieży 216 337 zł - wartość mienia odzyskanego przez funkcjonariuszy SOK Kontrole prowadzone są: w ramach prowadzonych działań „Infrastruktura” w ramach planowych comiesięcznych działań Komend Regionalnych SOK doraźnie, po wystąpieniu kradzieży

Wybrane działania Straży Ochrony Kolei Ilość przeprowadzonych patroli szlaków 97 848 Ilość przeprowadzonych patroli stacji osobowych 136 384 Ilość przeprowadzonych patroli stacji towarowych 60 190 Ilość przeprowadzonych kontroli trzeźwości pracowników PKP PLK S.A. 5 822 Ilość skontrolowanych pracowników PKP PLK S.A. 8 100 Ilość ujawnionych przypadków nietrzeźwości pracowników PKP PLK S.A. 12 Liczba osób legitymowanych 36 830 Liczba osób pouczonych 70 663 Liczba osób ukaranych mandatem karnym 30 508 Mandaty karne na kwotę zł. 2 136 600 Liczba ujętych sprawców 4 083

Ujęci sprawcy Miedziany kontener 22 maja 2014r. podczas kontroli punktu skupu złomu i metali kolorowych w Łodzi ul. Techniczna ujawnili w kontenerze zapakowane w workach 200 kg pociętej liny sieci trakcyjnej. Po sprawdzeniu dokumentacji, stwierdzono że kontener został zakupiony ze skupu złomu i metali kolorowych w Sosnowcu ul. Małobądzka.

8 płyt miedzianych - wartość blisko 25 tys. zł. Ujęci sprawcy Miedziany interes 22 marca 2014r. o godz. 13:10 funkcjonariusze Policji przy wsparciu funkcjonariuszy SOK, ujęli 4 sprawców, którzy podczas jazdy włamali się do wagonu pociągu towarowego PKP Cargo nr 661020 relacji Wróblin Głogowski – Węgliniec. Sprawcy włamania za pomocą szlifierki akumulatorowej odcięli plomby i zabezpieczenia wagonu, wyrzucając z pociągu 8 płyt miedzianych o wadze 120 kg jedna. 8 płyt miedzianych - wartość blisko 25 tys. zł.

Ujęci sprawcy Duża przeszkoda 24 czerwca 2014r. na szlaku Siemianowice Śląskie - Chorzów Stary funkcjonariusze z Posterunku SOK w Bytomiu w czasie zabezpieczania przejazdu pociągu nr 454021 (PKP Cargo - skład z węglem) ujęli 3 sprawców, którzy wyłożyli przeszkodę w postaci osłon rur ciepłowniczych powodując zatrzymanie pociągu. Sprawcy dokonali otwarcia 3 drzwi w wagonach – powodując usyp około 12 ton węgla. Duża przeszkoda

Ujęci sprawcy 8 grudnia 2014r. około godz. 22:30 na szlaku Grodzisk Mazowiecki - Żyrardów, funkcjonariusze z Posterunku SOK w Kutnie zauważyli mężczyznę , który próbował dokonać kradzieży mężczyzna na widok funkcjonariuszy SOK wsiadł do samochodu Skoda i ruszył w kierunku biegnących funkcjonariuszy SOK, próbując rozjechać dowódcę patrolu kierowca próbował następnie rozjechać drugiego funkcjonariusza SOK, który widząc kierujący w niego samochód oddał strzał , następnie odskakując upadł doznając urazu lewej ręki i lewej nogi (w wyniku strzału został przestrzelony silnik samochodu) kierowca, pomimo oddania strzału odjechał samochodem w nieznanym kierunku około godziny 00:10 sprawca został zatrzymany przez KKP Żyrardów, po kolizji z drzewem. w samochodzie znaleziono drut uszyniający słup W dniu 27 lutego 2015 r. sprawcy został przedstawiony zarzut czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego

Podsumowanie 2014 roku Odnotowano spadek ogólnej liczby przestępstw i wykroczeń o 758 zdarzeń (-5,67%) z 13 363 do 12 605 zdarzeń Odnotowano spadek zdarzeń związanych z kradzieżami i dewastacjami elementów i urządzeń związanych z bezpieczeństwem ruchu o 348 zdarzeń (-7,32%) Odnotowano spadek zdarzeń związanych z przesyłkami wagonowymi o 310 zdarzeń (-15,04%) Przedsięwzięcia podejmowane w 2014 roku okazały się trafnymi posunięciami i przyczyniły się do osiągnięcia założonych celów (ograniczenie ilości występujących zdarzeń na obszarze kolejowym, pozyskanie nowych umiejętności oraz środków technicznych wykorzystywanych w służbie) Wprowadzone zostały zmiany w systemie szkolenia funkcjonariuszy Straży Ochrony Kolei, co docelowo wpłynie na poprawę efektywności prowadzonych działań

Zamierzenia Straży Ochrony Kolei Dalsze działania w celu ograniczenia ogólnej liczby rejestrowanych zdarzeń Kontrole w zakresie przestrzegania przepisów porządkowych oraz nieuprawnionego przebywania osób na obszarze kolejowym, poza miejscami ogólnodostępnymi Kontynuowanie prowadzonych kontroli trzeźwości pracowników kolejowych wykonujących czynności związane z bezpieczeństwem ruchu Kontynuacja cyklicznych działań pod kątem zalegających w pobliżu torów przedmiotów, które mogą być wykorzystane do układania przeszkód na torach Organizacja zabezpieczenia przejazdów kibiców piłki nożnej środkami komunikacji kolejowej Podnoszenie kwalifikacji funkcjonariuszy SOK Działania przeciwkradzieżowe w najbardziej zagrożonych pociągach pasażerskich Pozyskiwanie środków technicznych wspierających działania SOK

Dziękuję za uwagę Opracowanie: Komenda Główna Straży Ochrony Kolei Wydział ds. operacyjno - prewencyjnych Warszawa, marzec 2015