Finanse strefy euro

Strefa euro Strefa euro zwana też Eurolandem lub obszarem euro obejmuje te kraje, które są pełnymi członkami Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW).

Członkostwo w UGW pełne, ograniczone.

Droga do UGW 1952 rok – Europejska Wspólnota Węgla i Stali, 1958 rok – Europejska Wspólnota Gospodarcza, 1958 rok – Europejska Wspólnota Energii Atomowej, 1993 rok – Unia Europejska, 1999 rok – Unia Gospodarcza i Walutowa.

Pełnoprawni członkowie UGW 1999 rok - Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy, 2001 rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok

Euro jako waluta narodowa Jednostronna euroizacja – zastąpienie waluty narodowej przez euro bez uzyskania jednoznacznej akceptacji ze strony Unii

Historia euro 1999 – 2001 - międzybankowa waluta rozliczeniowa, 1 stycznia 2002 - zastąpienie walut państw członkowskich strefy euro monetami i banknotami euro, 1 lipca 2002 – zakończenie akcji wymiany;

banknoty i monety euro Banknoty euro są drukowane pod bezpośrednią kontrolą Europejskiego Banku Centralnego Monety są produkowane przez mennice poszczególnych krajów,

Monety euro 2 euro - awers 2 euro – rewers/przykłady/

Klauzula „opt-out” Specjalne traktowanie przyznane na mocy Traktatu z Maastricht, Prawo wyboru co do przyjęcia, bądź rezygnacji z przyjęcia wspólnej waluty, Klauzulą objęte 2 kraje.

Kryteria zbieżności zwane także kryteriami z Maastricht, dopuszczenie do uczestnictwa w strefie euro tylko tych krajów, które charakteryzują się odpowiednio dobrą sytuacją gospodarczą i sytuacja ta jest zbliżona a nawet zbieżna z sytuacją innych potencjalnych krajów członkowskich.

Kryteria zbieżności Kryteria zbieżności monetarne fiskalne inflacja deficyt budżetowy stopy procentowe dług publiczny kurs walutowy

ERM II Waluta kod Kurs centralny Zakres wahań korona duńska DKK 7.460 38   2.25% korona estońska EEK 15.646 6     15% lit litewski LTL 3.452 80   łat łotewski LVL 0.702 804

Kryteria zbieżności – praktyczne zastosowanie? Grecja – dług publiczny 105,2 % PKB, Włochy, Belgia, Austria - chronicznie zawyżony poziom długu publicznego, Niemcy, Francja – problemy z deficytem budżetowym, Irlandia – zawyżona inflacja.

Polityka pieniężna w Eurolandzie wraz z polityką kursową, w odróżnieniu od polityki budżetowej, zostały przeniesione na szczebel ponadnarodowy, poszczególne państwa członkowskie nie mają autonomii w zakresie jej kształtowania, instrumenty tych polityk i ich poziom leżą w gestii organu odpowiedzialnego za kształtowanie polityki pieniężnej w strefie euro.

Polityka pieniężna w Eurolandzie CEL: utrzymanie stabilności cen, Bez szkody dla tego celu ESBC może wspierać ogólne polityki gospodarcze we Wspólnocie (np.: wzrost gospodarczy, bezrobocie). Znaczący wpływ na określenie takiego celu polityki miało podejście Niemiec. Realizacja celu możliwa dzięki dużemu stopniowi niezależności ESBC.

Polityka pieniężna w Eurolandzie – stabilność cen Początkowo – inflacja HICP w przedziale 0-2 %, Ryzyko deflacji w krajach o wysokiej stabilności cen przyczyną rewizji podejścia ESBC, Od 2003 roku –inflacja HICP mniejsza niż dwa procent, ale jednocześnie bliska dwóch procent.

Polityka pieniężna w Eurolandzie – zagrożenie deflacją zjawisko trudne do powstrzymania – przykład Japonii, szczególnie niebezpieczna, gdy w gospodarce występuje wiele zadłużonych przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, spadające ceny powodują wzrost realnych stóp procentowych (r’), a w efekcie trudności z obsługą zadłużenia, nominalne stopy procentowe nie mogą być ujemne - deflacja powoduje w efekcie niemożność obniżenia realnych stóp procentowych.