Projektowanie Procesów i Oprzyrządowania Technologicznego – PROP 2 Dr inż. Jan Berkan – pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan I. Projekt półfabrykatu i procesu obróbki dla wskazanej części 8 tygodni zajęć x 2 godz. - 16 godzin zajęć 4 tygodnie seminarium x 2 godzin - 8 godzin zajęć 5 tydzień – wydanie tematów projektów 5 – 8 tydzień x 2 godziny – konsultacje projektów w podgrupach Termin oddania I projektu – 9 tydzień zajęć II. Projektowanie oprzyrządowania technologicznego – 9 – 15 tydzień zajęć ( dr inż. Andrzej Kubalski ) Ocena z przedmiotu jest średnią z obu części projektowania zaliczonych conajmniej na ocenę dostateczną
Dr inż. Jan BERKAN pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan PROP 2 ( 1 wykład ) Projektowanie Procesów i Oprzyrządowania Technologicznego Definicje podstawowe. Struktura procesu technologicznego Dokumentacja technologiczna Dr inż. Jan BERKAN pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan
Klasyfikacja technik wytwarzania Kryterium – sposób oddziaływania narzędzia na obrabiany przedmiot a. Punktowe b. Liniowe c. Powierzchniowe d. Objętościowe P.O P.O P.O f p W P.O N f N N f Kształtowanie w formach Zanurzenie f k Obróbka narzędziem kształtowym Obróbka narzędziem punktowym
Literatura: M. Feld: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn. WNT Warszawa 2003 M. Feld: Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn. WNT Warszawa 1994 J. Tymowski: Technologia budowy maszyn. WNT Warszawa 1989 Obróbka skrawaniem. Poradnik inżyniera. Praca zbiorowa. t. II i III WNT Warszawa 1991-94 T. Puff: Technologia budowy maszyn. PWN Warszawa 1987 M. Skarbiński. Technologiczność konstrukcji części maszyn. WNT Warszawa.
DEFINICJE PODSTAWOWE wg PN-68/M – 01250 Proces produkcyjny – proces obejmujący działania wykonywane dla wytworzenia wyrobów w danym zakładzie z materiałów, półfabrykatów, części lub zespołów. Obejmuje procesy: technologiczny, kontroli jakości, transportu, magazynowania, konserwacji, regeneracji, remontu itp.. Proces technologiczny – podstawowa część procesu produkcyjnego obejmująca działania mające na celu uzyskanie żądanych kształtów, wymiarów i właściwości przedmiotów pracy lub ustalenie wzajemnych położeń części lub zespołów w wyrobie.
Proces technologiczny stan początkowy przedmiotu pracy stan końcowy przedmiotu pracy
Operacja technologiczna S1 ... Sk-1 Sk operacja 10 operacja k0
Operacja technologiczna – część procesu technologicznego wykonywana na jednym stanowisku roboczym, na jednym przedmiocie (lub grupie przedmiotów), bez przerw na inną pracę Zabieg technologiczny – część operacji technologicznej realizowana przy pomocy tych samych środków technologicznych i przy niezmienionych parametrach obróbki, ustawieniu i zamocowaniu Przejście - część zabiegu, podczas której usuwana jest jedna warstwa materiału Zamocowanie – przyłożenie sił i momentów sił do przedmiotu pracy dla zapewnienia niezmienności jego położenia podczas wykonywania operacji technologicznej
Obróbka strony B Strona A Strona B Obrabiany wałek Interpretacja definicji operacji Jedna operacja dwa zamocowania Dwie operacje Obróbka strony A , Obrót wałka o 180 0 Obróbka strony B Obróbka strony A we wszystkich wałkach Przerwa Obróbka strony B we wszystkich wałkach
Pozycja - określone położenie przedmiotu pracy ustalonego i zamocowanego w przyrządzie z urządzeniem podziałowym Urządzenia podziałowe
Przedmioty pracy Materiał – wejściowy przedmiot pracy podlegający dalszemu przetworzeniu w toku procesu produkcyjnego Półfabrykat – niewykończony przedmiot pracy Część – składnik wyrobu wykonany z jednego lub różnych rodzajów materiału połączonych ze sobą w sposób nierozłączny Zespół – zbiór części połączonych w taki sposób, że tworzą składnik wyrobu o określonej funkcji Wyrób – przedmiot pracy stanowiący końcowy wynik procesu produkcyjnego
Wyposażenie technologiczne – maszyny i urządzenia technologiczne, na których umieszczone są przedmioty pracy i pomoce warsztatowe, służące do realizacji określonej części procesu produkcyjnego Pomoce warsztatowe – środki technologiczne stosowane przy obróbce, montażu i kontroli lub transporcie stanowiskowym przedmiotu pracy. Są uzupełnieniem maszyn i urządzeń technologicznych lub służą bezpośrednio pracownikowi przy pracy Środki technologiczne = wyposażenie technologiczne + pomoce warsztatowe
Pomoce warsztatowe Narzędzia Narzędzie – pomoc warsztatowa do bezpośredniego oddziaływania na przedmiot pracy w celu zmiany jego kształtu, wymiarów lub właściwości Oprawka – pomoc warsztatowa do ustalania i mocowania narzędzi Oprawka
Pomoce warsztatowe Uchwyt – pomoc warsztatowa do ustalania i zamocowania przedmiotu pracy w celu wykonania operacji obróbki lub montażu Imadło maszynowe
Stół podziałowy o osi pionowej Pomoce warsztatowe Przyrząd – pomoc warsztatowa stanowiąca przedłużenie łańcucha kinematycznego maszyn i urządzeń technologicznych, przeznaczona do rozszerzenia ich możliwości technologicznych przez realizowanie dodatkowych ruchów. Stół podziałowy o osi pionowej
Pomoce warsztatowe Narzędzie pomiarowe – pomoc warsztatowa przeznaczona do sprawdzania i pomiarów Sprawdziany Suwmiarka cyfrowa
Struktura procesu technologicznego Toczyć na wym. A a Toczyć na wym. B b Toczyć na wym. C c .............................. ... Bazowanie Obrabiarka Narzędzia Przyrz. i Uchwyt. Narz. pomiarowe T p. z + t j Organiz. obróbki Obsada Koszty Opłacalność normalne specjalizowane specjalne Przejście 1-sze Przejście 2-gie ...................... wymiary tolerancje chropowatość param. obrób. Informacje wejściowe Rys. konstrukcyjny Wskaźniki techn.-ekonom. Poziom cen Program produkcji Możliwości inwestycyjne Terminy uruchom. produkcji. Materiał, półfabrykat Park obrabiarek. i urządzeń. Wykonawstwo oprzyrządowania. specjalnego Obsada personalna Materiały, półfabrykaty Frezować i nawiercać 10 Toczyć 20 30 K.T. 40 Frezować 50 Wiercić 60 70 Szlifować średnicę 80 K.T. ostateczna 90 Obróbka cieplna Część gotowa Obróbka wykańcz. Obróbka zgrubna Obróbka kształt.
Proces technologiczny wałka Operacja 10 Frezować czoła i wykonać nakiełki Zabieg 1 Frezować czoła na wymiar 125 Zabieg 2 Wykonać dwa nakiełki
Proces technologiczny wałka c.d. Operacja 20. Toczyć zgrubnie i wykańczająco Zamocowanie 1 Toczyć zgrubnie i wykańcz. średnicę A Zabieg 1 Toczyć zgrubnie Ø30,5 Przejście 1. Toczyć Ø 36 Przejście 2. Toczyć Ø 30,5 Zabieg 2 Toczyć wykańczająco Ø 30 Zamocowanie 2 Toczyć zgrubnie i wykańcz. średnicę B Zabieg 1 Toczyć zgrubnie Ø 40,5 Zabieg 2 Toczyć wykańczająco Ø 40 B A
Dokumentacja technologiczna – zbiór dokumentów zawierający informacje potrzebne do realizacji procesu technologicznego Dokumenty główne: karta technologiczna instrukcja technologiczna program obróbki (CNC) karta normowania czasu pracy wykaz pomocy warsztatowych karta normowania materiału
Karta technologiczna ( przedstawia proces technologiczny )
Instrukcja technologiczna (dotyczy operacji technologicznej)
Instrukcja technologiczna ( szkic obróbkowy ) Uchwyt 2 szczękowy ze szczękami pryzmowymi Podpora stała
Dokumentacja technologiczna c d. Rysunki: półfabrykatów narzędzi specjalnych matryc, modeli, kokili itp.. przyrządów i uchwytów specjalnych narzędzi pomiarowych specjalnych Dokumenty pomocnicze: katalogi pomocy warsztatowych zbiory norm
Dokumentacja technologiczna cd. Dokumenty związane z organizacją produkcji: rozplanowanie stanowisk pracy oddziału obciążenie stanowisk pracy zestawienie pracochłonności wyrobu wykresy cykliczne obróbki lub montażu Dokumenty związane z dyscypliną technologiczną: karta zmian procesu technologicznego karta zawiadomienia o zmianie procesu technologicznego protokół opanowania produkcji protokół sprawdzenia operacji