Rozwój nowych technologii a prawo do sądu w świetle art Rozwój nowych technologii a prawo do sądu w świetle art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Anna Zalesińska Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski SKN – Blok Prawa Komputerowego
Cel i zakres prezentacji: Prawo do sądu w świetle art.45 Konstytucji RP i orzecznictwa TK. Rozwój nowych technologii i jego wpływ na zmiany struktury społecznej. Informatyzacja polskiego sądownictwa – postulaty de lege lata i de lege ferenda. Podsumowanie.
Art. 45. 1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. 2. Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny. Wyrok ogłaszany jest publicznie.
Funkcje gwarancji sądowej ochrony przed nadużyciem władzy: Ochrona podmiotowych praw jednostki związanie władzy publicznej w podporządkowaniu Konstytucji i prawu (określa kompetencje, formy i tryb działania)
Dwa aspekty konstytucyjnej formuły prawa do sądu: 1) zasada prawa konstytucyjnego rozumiana jako dyrektywa tworzenia prawa i dyrektywa interpretacyjną, 2) podmiotowe prawo jednostki - tworzy podstawę roszczenia jednostki
Na konstytucyjne prawo do sądu składa się w szczególności: 1) prawo dostępu do sądu, tj. prawo uruchomienia procedury przed sądem - organem o określonej charakterystyce (niezależnym. bezstronnym i niezawisłym); 2) prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności; 3) prawo do wyroku sądowego, tj. prawo do uzyskania wiążącego rozstrzygnięcia danej sprawy przez sąd [1] [1] Wyrok TK z 09 czerwca 1998 r., K 28/97, LEX - OTK 1998/4/50.
Zakres podmiotowy konstytucyjnego prawa do sądu Przedmiot i treść roszczenia: „sprawa” „rozstrzygnięcie” Gwarancje prawa do sądu: właściwość niezależność bezstronność niezawisłość Normatywne standardy postępowania: sprawiedliwe i jawne rozpatrzenie sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
Konkluzja – art. 45 obliguje ustawodawcę m. in. do: zabezpieczania tego prawa w stanowionych ustawach, modelowania procedur sądowych w sposób optymalnie zapewniający rozpatrzenie jego sprawy na zasadach określonych w art. 45 ust. 1, permanentnej kontroli obowiązującego przepisów z punktu widzenia satysfakcjonujących warunków do realizacji prawa do sądu, tworzenia warunków prawnych i organizacyjnych zapewniających możliwość rozpatrywania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki i sprawne wykonywanie kompetencji przez władze ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze nakłada na sądy obowiązek należytej troski o sprawność postępowania
Nowy wymiar prawa do sądu w dobie społeczeństwa informacyjnego
Kluczowe pojęcia: podpis elektroniczny środki komunikacji elektronicznej informatyczny nośnik danych dokument elektroniczny
Sąd XXI w. – możliwości informatyzacji polskiego sądownictwa. inicjowanie postępowania – wnoszenie pism procesowych wraz załącznikami za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej bezgotówkowe uiszczanie opłaty sadowej doręczanie stronom pism drogą elektroniczną e – protokół i e – przesłuchania e – tryb postępowania
Dziękuję za uwagę!