Agresja elektroniczna jako problem wychowawczy Jacek Pyżalski Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi Instytut Medycyny Pracy w Łodzi

Metoda Wyjście od badań jakościowych!!! Badania zrealizowano przy pomocy ankiety audytoryjnej na próbie złożonej z 719 gimnazjalistów z sześciu szkół z województwa łódzkiego. Około 46% próby stanowiły dziewczęta. W grupie badanych najwięcej było szesnastolatków (ok. 36%), następnie czternastolatków (ok. 30%), piętnastolatków (ok. 30%). W pomiarach zastosowano Łódzki Kwestionariusz Rozpowszechnienia Agresji Elektronicznej. Grant MNISW Cyberbullying jako mowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów 2

Co badano? 20 rodzajów agresji elektronicznej wyodrębnionej ze względu na sposób działania 36% było sprawcą przynajmniej jednego rodzaju w ciągu 30 dni poprzedzających badanie

Ranking sprawstwa – pierwsze siedem Sposób realizacji agresji elektronicznej % sprawców w okresie 30 dni przed badaniem % sprawców kiedykolwiek w życiu Obrażałem/wyzywałem/am podczas gier online (np. Tibia, World of Warcraft, Counter Strike) 15,7* 11 Komentowałem/am wypowiedzi na forum internetowym, żeby ośmieszyć/sprawić przykrość/wystraszyć inną osobę. 10,8 17,8 Wyzywałem/am inne osoby rozmawiając na czacie. 10,6* 15,4 Komentowałem/am w celu sprawienia przykrości profile w portalu typu nasza-klasa.pl; fotka.pl lub blogi innych osób. 8,4 15 Wysyłałem/am wiadomości przez komunikator (np. gadu-gadu), aby kogoś obrazić/wystraszyć. 8 11,5 Wysyłałem/am SMS żeby dokuczyć/sprawić przykrość/ /wystraszyć inną osobę. 5,6* 14,5 Celowo wykluczyłem lub nie dopuściłem do grona „znajomych” w Internecie innej osoby, żeby jej dokuczyć. 5,3 11,7

Pytania – mobbing elektroniczny „Czy zdarzyła Ci się następująca sytuacja: Jedna lub kilka osób z twojej szkoły/klasy lub społeczności w Internecie przez dłuższy czas, regularnie nękało Cię korzystając z Internetu lub telefonów komórkowych, w taki sposób, że cierpiałeś i trudno było Ci się obronić? oraz „ Czy zdarzyło Ci się samemu lub w grupie przez dłuższy czas, regularnie nękać kolegę/koleżankę korzystając z Internetu lub telefonów komórkowych, w taki sposób, że trudno mu było się obronić?”

Mobbing elektroniczny % sprawców % ofiar Ani razu 83,7 80 Raz 11,3 10,5 2-3 razy 3,3 5,5 4 razy i więcej 1,7 4 Ogółem 16,3 20

Kto był ofiarą?

Nowe mechanizmy? Potencjalnie obecne !!!! Teoria ABAKUS i jej komponenty (Pyżalski, 2009)

! „kiedy tylko jakieś medium zostaje zdefiniowane jako zagrożenie dla młodych ludzi, to możemy spodziewać się kampanii prowadzonej przez dorosłych, którzy będą chcieli cenzorować lub ograniczać dostęp do tego medium. Później następuje zmniejszenie zainteresowania, aż do pojawienia się nowego medium, które znów zaogni publiczną debatę i podsyci ogień paniki moralnej”. (Springhall, 1998)

Co robić? Czy potrzebujemy nowych rozwiązań? Ważne pytania – próba odpowiedzi Obszary poszukiwań

Rozwiązania prawne Spora dyskusja związana ze: Skalą(36%) – także ilością danych „powagą” poszczególnych sytuacji – także w kontekście różnych rodzajów agresji elektronicznej Ryzykiem związanym z wolnością wypowiedzi – amerykańskie dyskusje Implementacją prawa Świadomość obowiązującego prawa

To może edukacja? Kampanie społeczne Wspieranie profesjonalistów – np. Cyber Training Kto i w jakiej sprawie? – nauczyciele? Edukacja rówieśnicza? pozytywnie, czy negatywnie? - przykłady Jak? – twarzą w twarz, czy online? Czy edukacja może zaszkodzić? – możemy powtórzyć te same błędy co zwykle

Zasady – „Dziki Zachód” odchodzi w zapomnienie netykieta Uaktywnianie świadków Wspieranie Inicjatywy młodych ludzi także oddolne Samoregulacja

Wsparcie ofiar i … sprawców Ale też innych osób Uaktywnianie świadków Wspieranie Inicjatywy młodych ludzi - także oddolne

Technika przeciw technice Współpraca z providerami usług Rozwiązania umożliwiające, blokowanie, zapisywanie, raportowanie Ale też edukacja w zakresie stosowania tych rozwiązań

Pedagog w cyberprzestrzeni Czy zakazy i procedury, np. dotyczące telefonów komórkowych? Cyberworking (Katarzyna Fenik) Nauczanie Cyfrowego Tubylca (L. Hojnacki) Ale też edukacja w zakresie stosowania tych rozwiązań Wychowanie na odległość??

Podsumowanie Jest trochę nowych rozwiązań Nie zapominajmy jednak o tradycyjnych Czynniki wspierające i ryzyka dalej obowiązują