Ekonomia polityczna wzrostu i rozwoju gospodarczego propozycja zajęć Katarzyna Metelska-Szaniawska Dominika Milczarek-Andrzejewska

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Wprowadzenie do problemu: Tradycyjne badania wzrostu gospodarczego – koncentracja na akumulacji kapitału Problem z wyjaśnieniem zróżnicowania dochodów w układzie międzynarodowym Najnowsze prace wskazują na znaczenie: polityki gospodarczej jakości instytucji

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Propozycja zakresu wykładu Ekonomiczne teorie wzrostu (przypomnienie podstaw z makroekonomii) Ekonomia polityczna wzrostu Międzynarodowa ekonomia polityczna Nowa ekonomia instytucjonalna

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Międzynarodowa ekonomia polityczna Analiza wzrostu gospodarczego w powiązaniu z dystrybucją dochodów, ideologią, aktywnością państwa i grup interesu wpływających na politykę państwa Ronald Findlay i Stanisław Wellisz The Political Economy of Poverty, Equity and Growth (1993) Analiza relacji pomiędzy gospodarką, rządem, sferą polityczną i resztą świata Dani Rodrik (red.) In Search of Proposerity (2003) Analiza pod kątem: położenia geograficznego, otwartości na handel zagraniczny i systemu instytucjonalnego

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Nowa ekonomia instytucjonalna Instytucje wspierające rynek i wzrost gospodarczy Empiryczne badania związku między rozwiązaniami instytucjonalnymi a wzrostem gospodarczym badania z perspektywy historii gospodarczej zmienne instytucjonalne w badaniach empirycznych dotyczących wzrostu gospodarczego wpływ instytucji na wzrost gospodarczy – wyniki wybranych badań

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej Efektywność gospodarowania a instytucje „Dobre” instytucje to takie, które: tworzą strukturę bodźców redukujących niepewność i wspierających efektywne rynki (dóbr i czynników produkcji) i w ten sposób przyczyniają się do lepszych wyników gospodarczych. Funkcje wypełniane przez „dobre” instytucje: przekazywanie informacji, wdrażanie uprawnień własnościowych i kontraktów, zwiększanie poziomu konkurencji (Raport Banku Światowego z 2002 r.).

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej Efektywność gospodarowania a instytucje Przykłady badań empirycznych: Rewolucja przemysłowa i towarzysząca jej ekspansja wzrostu gospodarczego (North 1981, 1990). Wzrost gospodarczy możliwy dzięki umacnianiu praw własności, co zwiększyło stopę zwrotu z prywatnych inwestycji i wprowadzania innowacji. Anglia i Holandia wyprzedziły gospodarczo Francję i Hiszpanię w XVII w. głównie dzięki efektywnemu wdrażaniu uprawnień własnościowych.

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej Efektywność gospodarowania a instytucje Przykłady badań empirycznych: Doświadczenia okresu kolonialnego w XVII-XIX w., a jakość tworzonych instytucji i możliwości rozwoju gospodarczego (Acemoglu, Johnson i Robinson 2001, 2002). „Osiedleńczy” typ kolonizacji (USA, Australia i Nowa Zelandia) pozwolił na zwiększanie inwestycji i wzrost gospodarczy. W koloniach „łupieżczych” (kraje Afryki i Ameryki Łacińskiej), tworzone instytucje służyły utrzymywaniu kontroli i wykorzystywaniu zasobów naturalnych, co negatywnie wpływało na rozwój gospodarczy. Rodzaj kolonizacji zależał od warunków geograficznych.

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego zmienne instytucjonalne w badaniach empirycznych dotyczących wzrostu gospodarczego (Aron 2000) miary jakości instytucji (m.in.: zabezpieczenie umów i uprawnień własnościowych); miary jakości kapitału społecznego (m.in.: miara wolności obywatelskich); charakterystyki społeczne (m.in.: zróżnicowanie etniczne, napięcia narodowościowe); charakterystyki polityczne (m.in.: typ i trwanie reżimu politycznego); miary politycznej niestabilności.

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej PKB per capita a zasada praworządności (2000 r.) Źródło: na podstawie danych World Development Indicators 2002 i Aggregate Governance Indicators

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej Efektywność gospodarowania a instytucje Pytanie, przed którym stoją obecnie naukowcy oraz politycy, nie brzmi „czy instytucje mają znaczenie” a raczej, „które instytucje mają największe znaczenie i jak je zbudować?” (Rodrik 2000) Spontaniczność i kreatywność w tworzeniu instytucji (np. normy moralne a prawo)

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Propozycja zagadnień na ćwiczenia Referat + 3 komentarze: Publikacje o wpływie zmiennych instytucjonalnych na wzrost gospodarczy (do wyboru) Np. wpływ korupcji: Koryś P. i Tymiński M. (red.) (2006) Oblicza korupcji. Zjawisko, skutki i metody przeciwdziałania, CEO-Civitas, Warszawa. Np. rozwój gospodarczy w krajach Afryki Mbaku J.M., Entrenching Economic Freedom in Africa, “Cato Journal”, vol. 23, nr 2 (Fall 2003). Tłumaczenie na jęz. polski:

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Propozycja zagadnień na ćwiczenia (cd.) Dyskusja na podstawie referatu: problemy z pomiarem wpływu instytucji na wyniki gospodarcze wybór modelu i zmiennych, ocena kierunku zależności między instytucjami a wzrostem jakość danych

Propozycja zajęć z Ekonomii Politycznej EP wzrostu i rozwoju gospodarczego Literatura podstawowa: D. North: Instytucje, ideologia i wyniki gospodarcze, FOR 2007 ( R. Findlay i S. Wellisz: The Political Economy of Poverty, Equity and Growth, Oxford University Press, NY 1993 D. Rodrik (red.): In Search of Prosperity, Princeton University Press, Princenton 2003 D. Milczarek: Instytucje a wzrost gospodarczy w M. Brzozowski, P. Gierałtowski, D. Milczarek i J. Siwińska- Gorzelak: Instytucje a polityka makroekonomiczna i wzrost gospodarczy WUW, Warszawa 2006