Kredyt w PLN czy w walucie obcej? Wrocław Rafał Strączek

Co wiedzieć należy? Zaciągając kredyt w walucie obcej, kredytobiorca narażony jest na ryzyko kursowe i ryzyko stopy procentowej. Pomimo wprowadzenia w 2006 roku tzw. Rekomendacji S, która nakazuje bankom bardziej rygorystycznie udzielać kredytów walutowych, kredyty we frankach szwajcarskich w dalszym ciągu cieszą się dużym zainteresowaniem. Ze względu na niższe niż w Polsce stopy procentowe w Szwajcarii, te kredyty są po prostu tańsze. Każdy kredytobiorca decydujący się na taki kredyt musi jednak wziąć pod uwagę dwa ryzyka.

Polega ono na potencjalnym wzroście oprocentowania zaciągniętego kredytu w wyniku określonych zmian gospodarczych. Taki scenariusz skutkowałby wzrostem kosztów obsługi kredytu, a więc podniesieniem wysokości płaconych rat. Na takie ryzyko narażone są nie tylko kredyty walutowe, ale również te zaciągane w polskiej walucie. Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej

Nie można jednak jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, w którym przypadku ryzyko jest większe, ponieważ warunki makroekonomiczne zarówno w Polsce jak i na świecie podlegają nieustannym zmianom

Poziom stóp procentowych ustalają banki centralne. Wysokość stóp wpływa na koszt pieniądza, od którego z kolei uzależnione jest oprocentowanie kredytu hipotecznego (jeżeli stopy procentowe wzrastają, należy spodziewać się podwyższenia raty kredytu). Trudno prognozować jednak, jak wyglądać będzie dana gospodarka za kilka lub kilkanaście lat i co za tym idzie – jaki będzie poziom stóp procentowych. Wszelkie prognozy mogą dotyczyć najbliższej przyszłości.

Obecnie wzrost stóp procentowych w Polsce jest bardzo prawdopodobny, przede wszystkim z uwagi na coraz silniejszą presję inflacyjną (wzrost cen i płac). Jednocześnie od kilkunastu miesięcy rosną stopy procentowe w Szwajcarii i w strefie euro, a ich poziom w Stanach Zjednoczonych jest wyższy niż w Polsce. Każda prognoza z natury obarczona jest błędem. Generalnie jednak, z uwagi na procesy konwergencji (proces wstępowania Polski do Unii walutowej), należy spodziewać się wyrównywania poziomu stóp procentowych w Polsce i strefie euro. Może to jednak nastąpić na wyższym od obecnego poziomie.

W drugiej kolejności trzeba spojrzeć na ryzyko zmiany kursu złotego. Pojawia się ono tylko w przypadku kredytów walutowych. Wtedy bowiem poziom zadłużenia wyrażony jest we właściwej walucie, np. we frankach szwajcarskich. Oznacza to, że zarówno każda rata kredytowa, jak i poziom zadłużenia, zmienia się wraz ze zmianą kursu wymiany złotego.

Przykład: Zaciągnięcie kredytu w wysokości 200 tys. zł we frankach szwajcarskich przy kursie 2,5 zł sprawia, że wartość zadłużenia wynosi 80 tys. CHF. Zakładając, że złoty osłabi się do poziomu 2,8 zł, zadłużenie wyniesie już nie 200 tys. zł, a 224 tys. zł (80 tys. CHF pomnożone przez 2,8). Spowoduje to oczywiście dodatkowo wzrost wysokości raty kredytowej. Niestety przewalutowanie kredytu nie będzie tutaj dobrym rozwiązaniem. Spowoduje bowiem ustalenie zadłużenia na wyższym poziomie.

W przypadku kursu walutowego również trudno o precyzyjną prognozę. Rynek walutowy podlega dużo większym wahaniom niż rynek stopy procentowej, co czyni dokonywanie szacunków jeszcze trudniejszym. Dla walutowych kredytobiorców szczęśliwie złoty utrzymuje się na mocnym poziomie. Ekonomiści prognozują, że również w dłuższym okresie złoty pozostanie silną walutą.

Premia za ryzyko Podstawową zachętą, która skłania do wybrania kredytu walutowego (w szczególności we frankach szwajcarskich), jest niższe oprocentowanie w porównaniu z kredytem złotowym. Dla przykładu, ten sam kredyt, który w rodzimej walucie będzie oprocentowany na poziomie 5,5 proc., w walucie szwajcarskiej może kosztować 3,5 proc. rocznie.

Dla kredytu w wysokości 200 tys. zł może przełożyć się to na oszczędność rzędu około 4 tys. zł (bez uwzględnienia spreadu) w ciągu 12 miesięcy. Ale tylko pod warunkiem niezmiennego kursu walutowego, co do czego nie ma gwarancji. Wprawdzie prognozy ekonomiczne są korzystne dla osób wybierających kredyty walutowe, nie zmienia to jednak faktu, że rzeczywistość może okazać się inna od przewidywań.

Spread walutowy jest różnicą pomiędzy kursem kupna a kursem sprzedaży danej pary walut, np. franków szwajcarskich i złotych w kwotowaniu w banku lub kantorze wymiany walut. Kurs kupna to cena po jakiej daną walutę bank może kupić od klienta, kurs sprzedaży określa natomiast, za ile daną walutę możemy od banku kupić. Oczywistym jest, że kurs sprzedaży zawsze jest wyższy od kursu kupna, bo różnica stanowi zarobek banku.

W przypadku kredytów hipotecznych jest to o tyle ważne, że kredyt w walucie obcej wypłacany jest po kursie kupna (niższym), a spłacany po kursie sprzedaży (wyższym). Spread walutowy powoduje, że w tym samym dniu mamy do spłaty więcej kredytu – zwykle 4-5 proc. od całej kwoty kredytu.

Przyjmijmy, że zaciągamy kredyt w wysokości PLN denominowany we frankach szwajcarskich. Kurs kupna franka wynosi 2,35 zł, a kurs sprzedaży 2,43 zł. Kredyt przeliczany jest na szwajcarską walutę po kursie 2,35 zł, czyli zaciągamy kredyt w wysokości franków. Do spłaty pozostaje w tym samym dniu zł. Koszt spreadu to zł czyli 3,3 % kredytu. W rzeczywistości jest on wyższy.