Maps of bounded rationality: A perspective on intuitive Judgment and choice by Daniel Kahneman Karolina Wywiałek 24.10.2007 r.

Plan prezentacji: Kilka słów o Danielu Kahnemanie i o tym czym się zajmował Maps of bounded rationality Wybrane zagadnienia zaprezentowane w artykule O sposobach prowadzenia badań przez Kahnemana Podsumowanie - Model podejmowania decyzji Pytania do dyskusji

Daniel Kahneman (ur. w 1934 r.) Amerykanin, mający również obywatelstwo izraelskie Obronił doktorat na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley od 1993 prof. psychologii na Princeton University; wykładowca także Uniwersytetu w Jerozolimie i współpracownik kilkunastu uczelni amerykańskich i kanadyjskich W serii badań Kahneman wykazał, że ludzie są niezdolni do kompleksowego analizowania sytuacji, kiedy konsekwencje podejmowanych przez nich decyzji są niepewne.

Daniel Kahneman (ur. w 1934 r.) Wraz z Vernonem L. Smith’em otrzymał nagrodę Nobla za studia nad psychologicznymi aspektami oceniania i podejmowania decyzji w sytuacjach niepewności oraz za studia laboratoryjne nad alternatywnymi mechanizmami rynkowymi Jego publikacje ukazują się m.in. w "Journal of Behavioral Decision Making", "Journal of Risk and Uncertainty", "Thinking and Reasoning", "Economics and Philosophy".

Słów kilka o artykule.. Esej składa się z 7 części: Dwa modele poznawcze – intuicyjny i „kontrolowany” Czynniki determinujące wybór/decyzję Czynniki zewnętrzne Heurystyki Substytucyjność heurystyk Rodziny heurystyk Konkluzje

The two-system view

Badanie poprzez doświadczenia

Wnioski z modelu System 1 związany jest z intuicyjnym postrzeganiem rzeczy System 2 stanowi bardziej skomplikowany proces myślowy, którego celem jest monitoring procesu intuicyjnego Ludzie starają się organizować sobie informacje – zapamiętują tylko te, które mogą być przydatne

Prospect Theory Celem modelu było pokazanie, że teoria użyteczności Bernouliego jest błędna Kahneman chciał również wyjaśnić sytuację, w której dochodzi do zmiany preferencji „losses loom larger than gains”

Wnioski z modelu Teoria perspektywy zakłada, że preferencje decydentów zależą od tego w jaki sposób sformułowany jest problem. Można dobrać punkt odniesienia w taki sposób, że wynik podjętej decyzji będzie odczuwany jako zysk (i odwrotnie)

Model of judgement by heuristic Heurystyki – reguły, którymi kierują się ludzie, by formułować sądy w sposób szybki i efektywny Heurystyki to również zasady, procesy i źródła wydawania sądów Heurystyki – inaczej skróty myślowe

Model of judgement by heuristic – cd. Rodzaje heurystyk: Heurystyka dostępności (widok góry) Heurystyka reprezentatywności (Tom i Linda) Heurystyka zakotwiczenia (punkt odniesienia) Nowe heurystyki – heurystyka wpływu (szczęście i randki)

Wnioski z modelu Heurystyki znacznie ułatwiają ludziom życie Kategoryzowanie zjawisk (stosowanie heurystyk) często prowadzi do błędów Największą determinantą wielu sądów i zachowań są emocje

Jak podejmujemy decyzje Istnieją dwie drogi podejmowania decyzji: Tylko przez System 2 System 1 i : Połączenie systemów 1 i 2 Rozważanie innych - pobocznych czynników sytuacji Poddanie się

Jak podejmujemy decyzje – cd. Kolejne poparcie czynnika emoconalnego w dodejmowaniu decyzji: „łatwiej jest używać podobieństwa zamiast prawdopodobieństwa; zmian zamiast absolutnych wartości i wartości przeciętnych, a nie sum”

Pytania do dyskusji: Czy zachowania intuicyjne mają odzwierciedlenie w ekonomii? Czemu model oczekiwanej użyteczności funkcjonował tak długo? Czemu ludzie nie używają swojej wiedzy? Czy badania Kahanemana są potrzebne i mają jakiś wpływ na współczesne teorie ekonomiczne?

Dziękuję za uwagę