Polityka monetarna państwa Wykład 11 WNE UW J. Wilkin - Ekonomia

Istota pieniądza, jego geneza i funkcje w gospodarce Pieniądz, jako powszechny ekwiwalent wszystkich towarów i usług Ewolucja pieniądza: pieniądz jako towar pieniądz kruszcowy pieniądz papierowy pieniądz bezgotówkowy Funkcje pieniądza: środek wymiany środek płatniczy środek gromadzenia skarbu narzędzie rachunku ekonomicznego J. Wilkin - Ekonomia

Agregaty pieniężne M0 – baza monetarna, ilość pieniądza gotówkowego M1 – pieniądz transakcyjny: Gotówka Czeki podróżne Wkłady bankowe na żądanie Inne depozyty, na które można wystawiać czeki M2 – wszystkie składniki M1 plus wkłady oszczędnościowe ludności M3 – wszystkie składniki M2 plus duże wkłady depozytowe, oszczędności przedsiębiorstw i wkłady dewizowe J. Wilkin - Ekonomia

Funkcje banku centralnego Emisja pieniądza gotówkowego „Bank banków” Kontrola funkcjonowania systemu bankowego Zarządzanie rezerwą dewizową państwa Kontrola kursu dewizowego J. Wilkin - Ekonomia

Instrumenty polityki monetarnej Emisja pieniądza gotówkowego Ustalanie stopy rezerw obowiązkowych banków Centralizacja rezerw gotówkowych Ustalanie podstawowych stóp procentowych Operacje „otwartego rynku” J. Wilkin - Ekonomia

Znaczenie niezależności banku centralnego i sposoby zapewnienia tej niezależności Zapis konstytucyjny Sposób powoływania prezesa banku centralnego Sposób wyłaniania Rady Polityki Pieniężnej Sposoby kształtowania emisji pieniądza: według reguł i według zasad polityki dyskrecjonalnej J. Wilkin - Ekonomia

Inflacja Inflacja, jako zjawisko pieniężne Inflacja: złożony proces makroekonomiczny, przejawiający się wzrostem poziomu cen i spadku siły nabywczej pieniądza Stopa inflacji – stopa wzrostu ogólnego poziomu cen J. Wilkin - Ekonomia

Rodzaje inflacji Inflacja wg źródeł powstawania: inflacja kosztowa (cost-push inflation) inflacja popytowa (demand-pull inflation) Inflacja wg form przejawiania się: inflacja cenowa (typowa dla gospodarki rynkowej) inflacja ukryta (typowa dla gospodarki planowej) Inflacja wg tempa wzrostu cen: inflacja pełzająca inflacja umiarkowana (do 10% rocznie) inflacja galopująca (do kilkuset procent) hiperinflacja – niekontrolowana inflacja dochodząca do tysięcy procent rocznie J. Wilkin - Ekonomia

Wskaźniki cen – wskaźniki inflacji CPI (consumer price index) – wskaźnik cen konsumpcyjnych PPI (producer price index) – wskaxnik cen hurtowych GDP deflator – wskaźnik korygujący produkt krajowy brutto ze względu na inflację = PKB nominalny/PKB realny J. Wilkin - Ekonomia

Procesy inflacyjne w okresie transformacji Liberalizacja cen i przejście od inflacji ukrytej do inflacji cenowej Sposoby walki z inflacją w okresie transformacji: ograniczenie płac w sektorze publicznym stabilizacja kursu dewizowego ograniczanie wydatków państwa demonopolizacja i wzrost konkurencji „twarde ograniczenia budżetowe” kontrola emisji pieniądza J. Wilkin - Ekonomia

Inflacja a bezrobocie Tzw. klasyczna (krótkookresowa) krzywa Phillipsa Bezrobocie naturalne i bezrobocie koniunkturalne Długookresowa krzywa Phillipsa – ujęcie monetarystyczne J. Wilkin - Ekonomia