Typy zachowań firmy w procesie internacjonalizacji (projekt badawczy) prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Jak skutecznie działać na rynku zagranicznym? Od czego zależy długookresowy sukces firmy w procesie internacjonalizacji? Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Tło modelu badawczego i identyfikacja luki badawczej(1) model Uppsala paradygmat eklektyczny podejście sieciowe podejście strategiczne Dotychczasowe modele internacjonalizacji koncentrowały się głównie na wyjaśnianiu powodów i sposobów angażowania się firmy w operacje międzynarodowe. W daleko mniejszym stopniu eksponowały relacje pomiędzy procesem internacjonalizacji firmy a jej wynikami (sukcesem lub porażką) – (luka badawcza 1). Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Tło modelu badawczego i identyfikacja luki badawczej(2) Literatura podkreśla liczne tradycyjne determinanty sukcesu firmy: jakość produktu, cenę, znajomość rynku itp. W daleko mniejszym stopniu eksponuje się istotę, zakres i rolę powiązań firmy z różnymi podmiotami otoczenia jako potencjalne źródło jej sukcesu (luka badawcza 2). Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Zakres prac dedukcyjnych Jakie są podstawowe charakterystyki zachowań firmy w procesie internacjonalizacji umożliwiające osiągnięcie przewagi konkurencyjnej? Współpraca? Tworzenie długookresowych powiązań? Rozwój kontaktów nieformalnych? Zakres prac dedukcyjnych Obserwacja praktyki Diagnoza badań i publikacji z zakresu procesu internacjonalizacji firmy Wcześniejsze badania i projekty konsultingowe zespołu badawczego Prace dedukcyjne Trzy pary alternatywnych charakterystyk opisujących zachowanie firmy w procesie internacjonalizacji Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
formalny a spontaniczny charakter procesu internacjonalizacji Trzy pary charakterystyk opisujących zachowanie firmy w procesie internacjonalizacji formalny a spontaniczny charakter procesu internacjonalizacji 2. otwarcie a zamknięcie się firmy na współpracę w procesie internacjonalizacji 3. aktywna a pasywna rola firmy w kształtowaniu sieci powiązań w procesie internacjonalizacji Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Charakter procesu internacjonalizacji Zachowanie firmy w procesie internacjonalizacji – podejście sieciowe (schemat koncepcyjny) Charakter procesu internacjonalizacji Istota i zakres współpracy z podmiotami otoczenia zagranicznego w procesie internacjonalizacji Zachowanie firmy SUKCES Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Cztery możliwe typy zachowań firm z procesie internacjonalizacji TYP A – Aktywny Charakterystyki zachowań firmy typu A: otwartość na współpracę, formalny proces internacjonalizacji, aktywne kształtowanie sieci powiązań. TYP B – Uległy Charakterystyki zachowań firmy typu B: otwartość na współpracę, spontaniczny proces internacjonalizacji, pasywne podejście do tworzenia sieci powiązań. TYP C – Niezależny Charakterystyki zachowań firmy typu C: zamknięcie na współpracę, formalny proces internacjonalizacji. TYP D – Nieufny realista Charakterystyki zachowań firmy typu D: zamknięcie się na współpracę, spontaniczny proces internacjonalizacji, pasywne podejście do tworzenia sieci powiązań. Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Zachowanie firmy w procesie internacjonalizacji a jej sukces bądź porażka (wyniki badań empirycznych) 4 typy zachowań firmy a sukces bądź porażka przedsiębiorstwa zagregowany miernik wyników firmy (zysk, sprzedaż, udział w rynku, ROI) Badania empiryczne (2007) badania ankietowe 2000 przedsiębiorstw zlokalizowanych w Polsce (baza danych Kompass Poland) wskaźnik zwrotu ankiet – 14% (272 respondentów) Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Typy zachowań firm w procesie internacjonalizacji a wyniki działalności Typy zachowania firmy Firmy danego typu Wyniki ogółem które odpowiedziały na pytania dotyczące wyników GOK TJK LOK Typ A liczba "Aktywny" % 91 38,5 70 46,7 5 7,1 27 38,6 38 54,3 Typ B liczba "Uległy" % 8 3,6 5,3 0,0 7 87,5 1 12,5 Typ C liczba "Niezależny" % 78 35,9 58 38,7 13,8 23 39,7 46,5 Typ D liczba "Nieufny realista" % 18 9,2 14 9,3 6 42,9 35,7 3 21,4 Razem liczba % 195* 100,0 150 - * Liczba respondentów, która odpowiedziała na wszystkie pytania obejmujące zmienne opisujące poszczególne typy zachowań firm. Wyniki: GOK- gorsze od konkurencji (średnia zagregowanej zmiennej opisującej wyniki 1-2,50) TJK-takie same jak konkurencja (średnia zagregowanej zmienne opisującej wyniki 2,51-3,50) LOK-lepsze od konkurencji (średnia zagregowanej zmiennej opisującej wyniki 3,51-5,0) Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Typy zachowań a orientacja marketingowa Orientacja marketingowa = wdrażanie koncepcji marketingowej Orientacja rynkowa a typy zachowań firmy w procesie internacjonalizacji Typ zachowania firmy Poziom orientacji rynkowej Ogółem niski średni wysoki A-„aktywny” liczba % 8 8,8 32 35,2 51 56,0 91 100,0 B-“uległy” liczba 2 25,0 6 75,0 0,0 C-“niezależny” liczba 23 29,5 26 33,3 29 37,2 78 D-„nieufny realista” liczba 16 88,9 11,1 18 Ogółem liczba 49 25,1 66 33,9 80 41,0 195 Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara
Wnioski 1. formalizacja procesu internacjonalizacji sprzyja osiąganiu relatywnie częściej wyników lepszych od najbliższych konkurentów (typ A i typ C) 2. otwartość na współpracę przyczynia się do osiągania przez firmy relatywnie częściej wyników lepszych od konkurencji (typ A) lub ogranicza uzyskiwanie rezultatów gorszych od najbliższych konkurentów (typ B) 3. zamknięcie się na współpracę przy jednoczesnym spontanicznym podejściu do procesu internacjonalizacji oraz pasywnej postawie w zakresie kształtowania sieci powiązań z partnerami zagranicznymi wyraźnie ogranicza skuteczność działań przedsiębiorstwa i powoduje uzyskiwanie relatywnie częściej wyników gorszych od najbliższych konkurentów (typ D) Prof. dr hab. Krzysztof Fonfara