Generator analizatorów składniowych Y A C C Generator analizatorów składniowych
GENERATOR YACC Zadaniem generatora YACC jest wygenerowanie kodu źródłowego analizatora składniowego (domyślnie) w języku C; Pożyteczną rzeczą jest fakt, iż generator Yacc doskonale współpracuje z generatorem analizatorów leksykalnych Lex. Kod źródłowy generowany jest przez Yacc’a w oparciu o plik ze specyfikacją; Plik z regułami tworzony jest przez samego użytkownika; 2
GENERATOR YACC Schemat organizacji działania Yacc’a: scan.l gram.y L E X YACC scan.c y.tab.c y.tab.h G C C scane.exe plik.txt 3 WYNIK
GENERATOR YACC Plik y.tab.c jest reprezentacją analizatora LALR napisaną w C, razem z innymi procedurami w języku C, które użytkownik mógł przygotować; Opcja kompilacji "-d" powoduje zapisanie pliku nagłówkowego y.tab.h, w którym będą znajdować się definicje tokenów języka; 4
GENERATOR YACC flex –l scan.l (użycie generatora LEX) lex.yy.c yacc -d gram.y (uzycie generatora Yacc dla pliku specyfikacji gram.y) y.tab.c i y.tab.h gcc y.tab.c lex.yy.c (kompilacja C++) ./a.out < plik.in (analiza pliku) 5 5
GENERATOR YACC Ważną cechą analizatora jest możliwość wykorzystania go do większych aplikacji; Każdy wygenerowany kod źródłowy zawiera bowiem funkcję, dzięki której można podłączyć analizator składniowy do innych aplikacji. Funkcja o której mowa to yyparse(); 6
GENERATOR YACC Zasady działania programu: Wygenerowany przez program YACC analizator redukujący działa w oparciu o tablicę LALR; Jako symbol startowy gramatyki, przyjmowany jest, przez domniemanie, nieterminal znajdujący się po lewej stronie pierwszej produkcji; 7
GENERATOR YACC Wygenerowany parser ma postać funkcji int yyparse(). Aby uruchomić parser zawarty w tej funkcji potrzebujemy dwóch innych funkcji: main() i yylex(); Funkcja main(), która wywołuje funkcję yyparse(); Parser wywołuje lexer (yylex()), kiedy tylko pobiera token z wejścia; Yacc definiuje nazwy tokenów w parserze jako nazwy preprocesora C w y.tab.h, więc lexer może je użyć. 8
GENERATOR YACC Gdy lexer znajdzie token, który interesuje parser, zwraca do parsera jego numeryczną wartość, umieszczając ja w zmiennej yyval; Funkcja yylex może być umieszczona w osobnym module (np. generowana programem lex); Jeżeli korzystamy z zewnętrznego skanera, przy kompilacji dokładamy opcję "-d„ (y.tab.h, w którym będą zawarte definicje tokenów języka); 9
TWORZENIE PLIKU SPECYFIKACJI Każdy plik ze specyfikacją dla programu Yacc powinien składać się z trzech sekcji; Pierwsza sekcja to sekcja definicji; W sekcji definicji umieszczamy, jak sama nazwa wskazuje, definicje i deklaracje zmiennych, stałych, deklaracje stanów oraz makra procesora; 10
TWORZENIE PLIKU SPECYFIKACJI Sekcja definicji może zawierać fragment kodu, który system przepisze bezpośrednio do analizatora składniowego; Kod ten musi być odpowiednio „opakowany”; Otwarcie fragmentu bezpośrednio przepisywanego do analizatora powinno być poprzedzone znacznikiem %{, natomiast jej zamknięcie %}; 11
TWORZENIE PLIKU SPECYFIKACJI Przykład budowy sekcji definicji: %{ #include<iostream.h> int zmienna; int zmienna_druga=1; %} 12
TWORZENIE PLIKU SPECYFIKACJI Druga sekcja to sekcja przetwarzania; W sekcji przetwarzania umieszczamy wszelkie reguły postępowania, zgodnie z którymi wygenerowany będzie analizator; Reguły postępowania to inaczej przepisy na to co analizator ma zrobić gdy dokona redukcji zgodnie ze związaną z tą operacją produkcją; 13
TWORZENIE PLIKU REGUŁ Budowa reguły przetwarzania opiera się na dwóch zasadniczych częściach: produkcji i operacji; Jej budowa wygląda więc: produkcja operacja Produkcja jest zapisana w notacji programu Yacc. Strzałka w produkcji jest zastąpiona znakiem „ : ”; Operacja jest blokiem instrukcji języka C; 14
TWORZENIE PLIKU SPECYFIKACJI Jeśli w gramatyce mamy produkcję S->T+T, to przykładowa reguła produkcji może wyglądać nastepująco: S : T ‘+’ T {printf(”liczba + liczba”);} ; Podobnie jak w przypadku LLgen terminale, które nie są literałami (są nazwane) muszą być zadeklarowane za pomocą słowa kluczowego %token; 15
NOTACJA YACC’a Rozważmy gramatykę, w której zbiór produkcji jest następujący: E -> E + T; E -> T; T -> T * F; T -> F; F -> ( E ); F -> num; 16
ANALIZA ZSTĘPUJĄCA Sprawdźmy, w jaki sposób można te produkcje przedstawić w notacji Yacc’a? %token num %% E : E ‘+’ T | T ; T : T ‘*’ F | F E->E+T E->T T->T*F T->F F->(E) F->num F : ‘(‘ E ’)’ | num ; 17
NOTACJA YACC’a Niech G będzie gramatyką z produkcjami T->(T) i T->. Wtedy pustą produkcję możemy zapisać w notacji Yacc następująco: %% T : ‘(‘ T ‘)’ | ; 18
AKCJE SEMANTYCZNE Akcja semantyczna Yacc’a jest sekwencją instrukcji w C; Symbol $$ odwołuje się do wartości atrybutu skojarzonej z nieterminalem po lewej stronie; Symbol $i odwołuje się do wartości skojarzonej z i-tym symbolem gramatyki po prawej stronie; Akcja semantyczna wywoływana jest zawsze, gdy redukujemy według związanej z nią produkcji; 19
AKCJE SEMANTYCZNE Rozważmy dwie produkcje: E->E+T | T; wyr : wyr ‘+’ term {$$ = $1 +$3;} | term ; 20
21+18 num+num #define liczba 257 %{ #include „y.tab.h” %} %% %token liczba %% E : E ‘+’ T | T ; T : T ‘-’ F | F F : ‘(‘ E ‘)’ | liczba #define liczba 257 %{ #include „y.tab.h” %} %% [+-()] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; . Yy_fatal(”???”); 21+18 num+num wejście 21
WSPÓŁPRACA Z LEX Aby powiązać Yacc z Lex’em musimy stworzyć analizator leksykalny, który będzie zwracał kolejny odnaleziony symbol; %{ #include ”y.tab.h” %} %% [+-() ] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; . YY_FATAL(”???”); 22
Współpraca z LEX Teraz możemy dopisać analizator składniowy: %token liczba %% S : S ’+’ T | T ; T : T ’-’ W | W W : ’(‘ S ’)’ | liczba ; 23
[+ - ()] return yytext[0]; %token liczba %% S : S ‘+’ T | T ; T : T ‘-’ W | W W : ‘(‘ S ‘)’ | liczba %{ #include ”y.tab.h” %} %% [+ - ()] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; . YY_FATAL(”???”); 14+21+ -4 OK BŁĄD 24
[+ - ()] return yytext[0]; %token liczba %% S : S ‘+’ T | T ; T : T ‘-’ W | W W : ‘(‘ S ‘)’ | liczba %{ #include „y.tab.h” %} %% [+ - ()] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; . Yy_fatal(”???”); 14*4 BŁĄD 25
[+*()] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; %token liczba %% S : S ‘+’ T | T ; T : T ‘*’ W | W W : ‘(‘ S ‘)’ | liczba %{ #include „y.tab.h” %} %% [+*()] return yytext[0]; [0-9]+ return liczba; [ \t] ; . Yy_fatal(”???”); 14+21+4 OK OK 26
Współpraca z LEX Teraz możemy dopisać produkcję akceptującą: %token liczba %% S : S ’+’ T | T ; T : T ’-’ W | W Q : S {puts(”OK”);} ; W : ’(‘ S ’)’ | liczba ; 27
PLIK SPECYFIKACJI Generator Yacc pozwala na korzystanie ze zmiennych; Oczywiście zmienna z której chcemy skorzystać, musi być uprzednio zadeklarowana w sekcji deklaracji; Następnie może być przetwarzana, inkrementowana i zmieniana w sekcji reguł; Sposób deklaracji: typ_zmiennej nazwa_zmiennej=wartość; 28
PLIK SPECYFIKACJI Oprócz zmiennych Yacc pozwala także na używanie funkcji; Każda taka funkcja może być używana w regule przetwarzania; Należy jednak pamiętać o zdefiniowaniu funkcji. Definicja ciała funkcji znajduje się w trzeciej części pliku specyfikacji – części definicji; Funkcję definiuje się według standardów języka C; 29
Przykład Załóżmy, że mamy za zadanie napisać analizator dla języka, który składać się powinien, z tej samej liczby nawiasów otwierających co zamykających. Dodatkową trudnością niech będzie konieczność podania przez analizator liczby par nawiasów (otwierających i zamykających); Produkcje gramatyki łatwo wyznaczyć: S -> ( S ), S ->;... 30
SPECYFIKACJA YACC W pliku specyfikacji dla generatora Yacc możemy również korzystać z nowych symboli leksykalnych; Deklarację symbolu leksykalnego poprzedza słowo kluczowe %token np.. %token nazwa_symbolu; Deklarację tę należy umieścić w sekcji pierwszej pliku specyfikacji;... 31
SPECYFIKACJA YACC W pliku specyfikacji dla generatora Yacc możemy również korzystać z wbudowanego w program Yacc nieterminala error; Wbudowany nieterminal error jest bardzo przydatny przy wykrywaniu, eliminacji błędu; Można go także zastosować przy powrocie po błędzie; 32
Przykład Zmodyfikujmy nieco rozważaną poprzednio gramatykę dla języka składającego się z jednakowej liczby nawiasów, i rozważmy gramatykę dla języka którym jest niepusty ciąg liczb w nawiasach; Produkcjie tej gramatyki to: C ->(L); L->Liczba; L->L , Liczba...
KONIEC KONIEC WYKŁADU ÓSMEGO