CUKRZYCA diabetes melitus (łac.) Niebieski pierścień został niedawno przyjęty z symbol cukrzycy

Co to jest cukrzyca? Cukrzyca jest chorobą , w której dochodzi do zaburzeń poziomu glukozy we krwi (zaburzeń gospodarki węglowodanowej), spowodowanych niedoborem insuliny lub jej nieprawidłowym wykorzystaniem przez komórki. Insulina jest hormonem wytwarzanym w trzustce, jest niezbędna do aktywnego transportu glukozy do wnętrza komórek oraz jej wykorzystania m.in. w celach energetycznych. Cukrzyca może pojawić się albo w wyniku niewystarczającej produkcji insuliny - niedobór ilościowy ( Typ I ), albo wtedy , kiedy ilość insuliny jest wystarczająca, jednak nie pracuje skutecznie - jest to niedobór jakościowy lub funkcjonalny ( Typ II). Norma Poziom cukru we krwi na czczo < 110 mg% Poziom cukru we krwi 2 h po posiłku < 140 mg% Poziom cukru we krwi przed snem < 120 mg% Hemoglobina A1c < 6%

Cukrzyca typu 1 (zwana także cukrzycą młodzieńczą bądź insulino zależna) - wywołana jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny. Ten rodzaj cukrzycy występuje częściej u ludzi młodych (ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 - 20 % chorych. Jedynym możliwym leczeniem tej choroby jest podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny.

Cukrzyca typu 2 (cukrzyca dorosłych, insulino niezależna) - w tym rodzaju cukrzycy przyczyna podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe działanie w organizmie (oporność na działanie insuliny). Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy występuje najczęściej u ludzi starszych. Około 80 - 85 % wszystkich pacjentów z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku fizycznego oraz doustnych leków

Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca do momentu urodzenia dziecka. W grupie kobiet z cukrzycą ciężarnych istnieje wyższe ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego powikłania. Leczenie tej postaci cukrzycy powinno być prowadzone tylko w wyspecjalizowanych ośrodkach ginekologiczno-diabetologicznych.

Objawy cukrzycy Cukier w moczu - cukier pojawia się w moczu, gdy cukier we krwi wzrośnie powyżej 160 mg% Wielomocz - obecność cukru w moczu powoduje przyklejanie się wody, co manifestuje się dużą ilością oddawanego moczu. Wzmożone pragnienie - oddajesz często dużo moczu, więc masz wzmożone pragnienie. Niedobór soli mineralnych, witamin i ciał obronnych - duże ilości oddawanego moczu wypłukują organizm ze wszystkiego: z witamin, soli mineralnych, ciał odpornościowych (przeciwciał) i innych ważnych składników. Ich brak lub niedobór powoduje wiele zaburzeń w organizmie. Ubytek masy ciała - Glukoza krążąca we krwi często jest wydalana przez nerki z moczem, nie przechodzi do wnętrza komórek. Komórki muszą szukać innego źródła energii, takim źródłem jest tkanka tłuszczowa, konsekwencje - zdecydowany ubytek masy ciała w bardzo krótkim czasie. Aceton (ciała ketonowe) - są to reszki wydalane przez płuca oraz przez nerki. Obecny jest w moczu i wydychanym powietrzu. (przypomina zapach zmywacza do paznokci).

POWIKŁANIA PRZEWLEKŁE CUKRZYCY Mikroangiopatia: zmiany dotyczące oczu - retinopatia cukrzycowa czyli uszkodzenie siatkówki oraz zaćma czyli zmiany w soczewce prowadzące do jej zmętnienia. W skrajnej postaci powikłania oczne mogą prowadzić do ślepoty. zmiany dotyczące nerek - nefropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie funkcji nerek prowadzące do ich niewydolności i konieczności leczenia dializami lub przeszczepem nerki. zmiany dotyczące włókien nerwowych - neuropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie układu nerwowego prowadzące do wielu bardzo różnorodnych objawów. Jedną z najczęstszych postaci neuropatii jest tak zwana polineuropatia cukrzycowa z bardzo charakterystycznymi objawami pod postacią zaburzeń czucia, uczuciem drętwienia, bólu lub parzenia dystalnych części rąk i nóg (tak zwane objawy "rękawiczkowe" i "skarpetkowe").

Makroangiopatie choroba wieńcowa - u chorych na cukrzycę występuje w młodszym wieku, ma znacznie cięższy przebieg, wiąże się z wyższym ryzykiem wystąpienia zawału mięśnia sercowego i śmierci sercowej. zespół stopy cukrzycowej - zespół zaburzeń ukrwienia i unerwienia stopy mogący doprowadzić do rozwoju owrzodzeń, deformacji stopy, infekcji a w konsekwencji do martwicy i konieczności mniejszych lub większych amputacji. Cukrzyca jest najczęstszą przyczyną nieurazowych amputacji stóp. Choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego - prowadząca do różnego stopnia uszkodzenia mózgu.

NIEDOCUKRZENIE (HIPOGLIKEMIA) Jakie są przyczyny niedocukrzenia?: Przyjęcie zbyt dużej dawki leku przeciwcukrzycowego. Podanie zbyt dużej dawki insuliny. Pominięcie posiłku lub nadmierny wysiłek fizyczny (u chorego na cukrzycę leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną) Alkohol.   Hipoglikemii towarzyszą typowe objawy uczucie silnego głodu, zlewne poty, szybkie bicie serca, dezorientacja, bóle głowy, uczucie niepokoju. Przy bardzo niskim poziomie cukru dochodzi do utraty przytomności, drgawek a nawet śmierci.

NIEDOCUKRZENIE (HIPOGLIKEMIA) Hiperglikemia to stan, kiedy poziom cukru we krwi wzrasta ponad poziom prawidłowy. Może pojawić się po dużym posiłku lub w czasie choroby. Hiperglikemia zwykle nie jest poważnym stanem, jeżeli podwyższenie poziomu cukru we krwi trwa krótko, ale bardzo wysokie poziomy cukru mogą być przyczyną stanu zagrożenia życia, jeżeli nie są rozpoznane i prawidłowo leczone.   Ostre powikłania hiperglikemii - podział Kwasicza śpiączka ketonowa Śpiączka Kwasica mleczanowa

STOPY U DIABETYKA Zespół stopy cukrzycowej to jedno z najpoważniejszych powikłań, jakie mogą wystąpić u pacjenta cierpiącego na cukrzycę, pojawia się u 6 do 10% chorych. Komplikacje zaczynają się od kłopotów z poruszaniem się, mogą zakończyć amputacją. Niemal 50% przypadków amputacji nóg w naszym kraju spowodowanych jest cukrzycą.

Zasady pielęgnacji stóp dla osób z cukrzycą: codziennie przed kąpielą oglądaj swoje stopy w celu wykrycia uszkodzeń (w razie trudności posłuż się lustrem lub poproś o pomoc najbliższych), myj stopy w letniej, bieżącej wodzie (37°C) z mydłem, przed myciem zmierz temperaturę wody za pomocą termometru.

dbaj o to, aby twoje stopy były zawsze czyste i suche, szczególnie przestrzenie między palcami,

do pielęgnacji stóp nie używaj żadnych ostrych przyborów, urządzeń elektrycznych ani środków chemicznych, do skracania paznokci używaj tylko pilnika, stwardniałą skórę i nagniotki usuwaj tylko przy użyciu pumeksu,

jeśli skóra jest zbyt sucha - używaj kremu nawilżającego, a jeśli nadmiernie wilgotna - pudru do stóp, nie używaj drażniących kremów, ani środków usuwających nagniotki,

codziennie zmieniaj skarpetki (powinny być bawełniane lub wełniane), rajstopy lub pończochy,   nigdy nie chodź boso (zwłaszcza na plaży), nigdy nie zakładaj butów na gołe stopy - zawsze noś skarpetki, do ogrzania stóp nie używaj termoforu ani poduszki elektrycznej, zamiast tego zakładaj ciepłe skarpety,

za każdym razem przed włożeniem butów na nogi sprawdzaj wewnętrzną wyściółkę butów wkładając do nich rękę,  noś tylko miękkie, wygodne i dobrze dopasowane do stopy obuwie.