POLACY I WĘGRZY – WSPÓLNE DROGI XIII-XXI WIEK

Celem naszego projektu zatytułowanego: "Polacy i Węgrzy-wspólne drogi XIII-XXI wiek" jest ukazanie wspólnych losów i współpracy obu narodów na przestrzeni wieków. Treścią jego jest ukazanie najważniejszych naszym zdaniem postaci i wydarzeń świadczących o wspólnych losach Polaków i Węgrów. Zaprezentujemy to w czterech częściach. Pierwsza będzie obejmować średniowiecze i wiek XVI, druga wiek XIX, trzecia wiek XX, wreszcie w czwartej zwrócimy uwagę na niektóre przykłady wzajemnej współpracy Polaków i Węgrów współcześnie. W opracowaniu projektu brali udział: Wiktoria Klimek kl.Va, Aneta Niećko kl. Va., Paulina Dzieńkowska kl.Va, Klaudia Szymańska kl.Va, Patryk Golianek kl.Vb, Michał Kutrzepa kl.VIb. Osobą koordynującą zespół był Krzysztof Adach -nauczyciel historii i opiekun koła historycznego.

"Magyarország és Lengyelország két örökéletű tölgy, melyek külön törzset növesztettek, de gyökereik a föld alatt messzefutnak, összekapesolódtak és láthatatlanul egybefonódtak. Ezért egyiknek léte és eőteljessége a másik életének és egészségének feltétele." "Węgry i Polska to dwa wiekuiste dęby, każdy z nich wystrzelił pniem osobnym i odrębnym, ale ich korzenie, szeroko rozłożone pod powierzchnią ziemi, i splątały się, i zrastały niewidocznie. Stąd byt i czerstwość jednego jest drugiemu warunkiem życia i zdrowia". Stanisław Worcell (1849) Polska i Węgry sąsiadują ze sobą już od ponad tysiąca lat. Przez większość tego okresu łączyły te kraje przyjazne stosunki, a w niektórych momentach historii, Polacy i Węgrzy przelewali krew walcząc we wspólnej sprawie. Warto tu zwrócić uwagę na niektóre szczególnie ważne, naszym zdaniem wydarzenia ze wspólnej historii, a także na postacie, które odegrały w niej kluczową rolę.

XIII – XVI wiek

KSIĘŻNA KINGA Święta Kinga (Kunegunda) (ur. 5 marca 1234, zm. 24 lipca 1292) – córka króla Węgier Beli IV. Poślubiona księciu sandomierskiemu Bolesławowi Wstydliwemu według kanonicznej formy sponsalia de futuro. Podobno przyniosła mu w posagu 4 tysiące grzywien, a według podania również sól węgierską, którą zaczęto wówczas w Bochni i Wieliczce wydobywać na większą skalę. Chociaż sól bocheńską i wielicką znano w Polsce już wcześniej, to jednak pewne jest, że właśnie za czasów Kingi rozwinęło się jej wydobywanie, prawdopodobnie za sprawą sprowadzonych przez nią górników węgierskich. Była siostrą św. Małgorzaty Węgierskiej, bł. Konstancji, księżnej ruskiej oraz bł. Jolanty. W 1257 roku otrzymała od męża ziemię sądecką i Pieniny. W 1287 roku ucieczką na Zamek Pieniński broniła się przed Tatarami. Po śmierci męża (1279) założyła w Starym Sączu klasztor klarysek i uposażywszy go przywilejem w roku 1280, mieszkała w nim aż do śmierci, 24 lipca 1292 roku. Beatyfikowana przez Aleksandra XVIII w 1690 r., została kanonizowana 16 czerwca 1999 r. przez Jana Pawła II w Starym Sączu. W 1715 papież Benedykt XIII ogłosił bł. Kingę patronką Polski i Litwy. W 1901 biskup Leon Wałęga obrał bł. Kingę patronką diecezji tarnowskiej. Jest także opiekunką ubogich i górników solnych. Kościół rzymskokatolicki obchodzi pamiątkę świętej Kunegundy (Kingi) 24 lipca.

Święta Kinga

Zjazd w Wyszehradzie W XIVw. w Wyszehradzie miały miejsce dwa zjazdy. Pierwszy w listopadzie 1335 roku. Na nim król Czech - Jan Luksemburski, Węgier - Karol Robert Andegaweński i Polski - Kazimierz III Wielki, zawarli sojusz antyhabsburski. Drugi, w 1338 roku. Uzgodniono wówczas,że po śmierci Kazimierza Wielkiego na tronie polskim zasiądzie jeden z synów Karola Roberta, pod warunkiem, że będzie przestrzegał przywilejów Polaków, oraz jeśli Kazimierz Wielki nie będzie miał syna. ŚREDNIOWIECZNE ZABYTKI WYSZEHRADU

Ludwik Węgierski Ludwik Andegaweński, zwany na Węgrzech Wielkim ( Lajos I Nagy) w Polsce Węgierskim. Pochodził z rodu Andegawenów - dynastii rządzącej Węgrami od 1308 do 1382. Jego ojcem był król Węgier Karol Robert a matką Elżbieta Łokietkówna, córka Władysława I Łokietka, króla Polski i siostra Kazimierza III Wielkiego. Jako król Polski, Ludwik w 1372r zrzekł się praw do Śląska,co zapewniło mu dobre stosunki z Czechami. 17 IX 1374roku wydał on dla szlachty polskiej przywilej koszycki,na jego mocy w Polsce dziedziczyć mogła jedna z jego córek,a szlachta uzyskała liczne przywileje i zwolnienia podatkowe. Na Węgrzech otrzymał przydomek Wielki i uchodzi za jednego z najwybitniejszych władców tego kraju.Doprowadził do zrównania w prawach magnatów i szlachty węgierskiej. Założył uniwersytet w Pecsu.

Herb Ludwika Węgierskiego

Królowa Jadwiga Andegaweńska

Jadwiga Andegaweńska była najmłodszą córką Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki. Urodziła się 18 II 1374 roku w Budzie, zmarła 17 VII 1399 roku w Krakowie. Została koronowana na króla Polski jako, że polskie prawo nie dawało królowej dziedziczności tronu. Mimo wcześniejszych zaręczyn z Wilhelmem Habsburskim zawarła związek małżeński z litewskim księciem Jagiełłą, co przypieczętowało zawartą wcześniej unię personalną Polski z Litwą. Jadwiga była świetnie wykształcona , znała 5 języków obcych. Wykazywała się dużym talentem dyplomatycznym, była znakomitą negocjatorką. W testamencie przekazała wszystkie swoje klejnoty Akademii Krakowskiej .Umarła w opinii świętości. W 1987 roku została beatyfikowana a w 1997 roku kanonizowana przez Jana Pawła II.

Władysław Warneńczyk

Król Polski od 1434 r. , król węgierski od 1440 r Król Polski od 1434 r., król węgierski od 1440 r., syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. W czasie jego panowania faktyczne rządy w Polsce sprawował kardynał Zbigniew Oleśnicki. Węgry, już wówczas poważnie zagrożone przez ekspansję turecką, liczyły, że powiązane z rodem Jagiellonów będą dla nich ochroną. Młody i zapalczywy Władysław łatwo uległ namowom legata papieskiego i wyruszył przeciw Turkom z niedostatecznie przygotowanymi wojskami. Do decydującej bitwy doszło pod Warną 10 listopada 1444 r. Bitwa zakończyła się klęską dowodzonej przez Władysława koalicji antytureckiej, a sam król zginął na polu walki. Władysław należy do najbardziej znanych władców średniowiecznej Polski. Klęska warneńska przyczyniła się do powstania legendy o dwudziestoletnim królu, który poległ w starciu dwu różnych cywilizacji.

Stefan Batory STEFAN BATORY ur.1533, zm.1586. Książę siedmiogrodzki. Jako mąż Anny Jagiellonki został królem Polski(1576-1586). W ciągu swego panowania zwalczał warcholstwo szlachty i dokonywał ważnych reform wojskowych i sądowych;założył też Akademię w Wilnie. Mimo,że popierał katolicyzm przestrzegał również tolerancji religijnej.Na kroki wojenne Moskwy odpowiedział Batory trzema kolejnymi zwycięskimi wyprawami(1578-1582). Jako były władca Siedmiogrodu rozumiał Batory doskonale groźbę niebezpieczeństwa tureckiego i dlatego próbował zorganizować krucjatę polsko-rosyjską przeciw Turcji. Niespodziewana śmierć przekreśliła te plany.

Jan Matejko ,, Batory pod Pskowem”