Pieniądz i polityka pieniężna
Pojęcie i funkcje pieniądza Agregaty pieniężne. Banki i kreacja pieniądza Mnożnik pieniężny. Popyt i podaż pieniądza. Polityka pieniężna. Inflacja, stabilność cen i banki centralne.
Pojęcie i funkcje pieniądza Pieniądz to aktywa finansowe, które spełniają funkcje środka płatniczego i przechowywania wartości; to także abstrakcyjna jednostka pieniężna stosowana jako jednostka rozrachunkowa. funkcje: powszechny środek płatniczy; środek przechowywania wartości; jednostka obrachunkowa.
Agregaty pieniężne M1: gotówka + rachunki płatne natychmiast i bez ograniczeń. M2: M1 + rachunki terminowe, depozyty z określonym terminem wypowiedzenia; M3: M2 + operacje z przyrzeczeniem odkupu, dłużne papiery wartościowe
Podaż pieniądza M1, M2, M3 w Polsce VIII/2009 Źródło: www. NBP. 2009
Kreacja pieniądza w systemie bankowym (stopa rezerw obowiązkowych 10%)
Zasób pieniądza i mnożnik: M = Got + De Mb = Got + Re mnożnik: = M / Mb
Mnożnik pieniężny cd. cp = Got / De cb = Re /De M = cp De + De Mb = cp De + cbDe = De (cp + cb) im wyższe cp i cb tym niższa wartość mnożnika i odwrotnie.
Popyt na pieniądz Motywy utrzymywania pieniądza: transakcyjny, spekulacyjny, przezornościowy MT = MT(Y) MS = MS(r) Dlaczego podmioty utrzymują nieoprocentowany pieniądz zamiast oprocentowanych aktywów finansowych?
Wybór portfela lokat aktywów: Trzy kryteria wyboru: oczekiwany przychód, ryzyko, płynność.
Funkcja popytu na pieniądz: MD = P L(Y,i) i – nominalna stopa procentowa od aktywów niepieniężnych; iM – nominalna stopa procentowa od lokat bankowych pieniężnych (pomijamy); nominalna i realna stopa procentowa: i = r + 0 ; M = P L (Y,r+0) Równowaga na rynku pieniężnym: MD/P = L (Y, r+0)
Cele polityki pieniężnej: stopa procentowa albo zasób pieniądza bezpośredni cel inflacyjny
Regulowanie bazy pieniężnej polityka otwartego rynku; zmiana stóp procentowych BC; zmiana rezerw obowiązkowych;
Bilans banku centralnego
Inflacja, stabilność cen i instytucja banków centralnych Inflacja i podaż pieniądza. Koszty inflacji podważa funkcjonowanie rynku finansowego; redystrybucja dochodów i zasobów; osłabienie wzrostu gospodarczego; koszty polityki anty-inflacyjnej. Rola banku centralnego (dlaczego BC powinien być niezależny)