Roman Dolata Teoretyczne Podstawy Wychowania Psychoanalityczne inspiracje: czy człowiek nieświadomie przetwarza informacje? Roman Dolata Teoretyczne Podstawy Wychowania

Mechanizm stłumienia

Obronność percepcyjna Klasyczne badania E. Mc. Ginniesa (1949) Problem: Czy ludzie potrafią skutecznie bronić się przed dostrzeżeniem pewnych bodźców? Metoda: - Ekspozycja w tachistoskopie 18 słów, wśród nich wystąpiły słowa tabu. - Miarą obronności był czas ekspozycji potrzebny do rozpoznania bodźca Wyniki: - Słowa tabu dla rozpoznania wymagały dłuższego czasu ekspozycji. - RSG była silniejsza. - Osoby badane nie były świadome zaobserwowanego efektu.  

Obronność percepcyjna - krytyka Badania Postmana: kontrola częstotliwości występowania słów-bodźców w języku. Odpowiedź McGinenesa: powtórzenie badania z kontrolą czynnika częstotliwości w dwóch grupach badanych: zdrowych i psychicznie chorych.

Obronność percepcyjna - krytyka Argumentacja Howesa i Solomona: obronność percepcyjna czy opóźnienie reakcji? Badanie Zajonca: Metoda Reakcja „zastępcza”, cztery możliwe konfiguracje: TN, TT, NT, NN R(TN) > R(NN) - obronność percepcyjna R(NT) > R(NN) - obronność wykonawcza Wyniki wykazano, że : R(NT) > R(NN) ale R(TN)=0,180 s, R(NN) =0,172 s.

Obronność percepcyjna - krytyka Argumentacja Allporta: teoria OP jest sprzeczna. Współczesne badania nad uwagą. Badania OP w sferach ważnych emocjonalnie Badanie Carpentera: nieunikający vs unikający bodźców agresywnych lub seksualnych

Badania nad efektem ekspozycji Klasyczny eksperyment R. Zająca (1968) Metoda: Eksponowanie z różną częstotliwością nonsensownych słów lub chińskich ideogramów. Po ekspozycji osoby badane oceniały bodźce na 7-stopniowej skali dobry - zły. Wyniki Ocena bodźców była pozytywnie skorelowana z częstotliwością ich ekspozycji. W późniejszych badaniach Zając wykazał, że wystąpienie efektu ekspozycji nie wymaga rozpoznania bodźca, jako poprzednio już widzianego.

Zjawisko torowania semantycznego (semantic priming) Typowy eksperyment przebiega następująco: prezentujemy podprogowo (50-100 ms) bodziec werbalny (pojedyncze słowa), a następnie badamy reakcję na inny bodziec werbalny. Przykład: bodziec torujący „stół”, bodziec rozpoznawany „obrus”. Czas potrzebny na rozpoznanie bodźca rozpoznawanego jest krótszy lub liczba poprawnych rozpoznań przy ustalonym czasie ekspozycji (np. 800 ms) jest większa, gdy bodziec torujący jest powiązany semantycznie z bodźcem rozpoznawanym.

Eksperyment M. Andersona i C. Greena Badania Andersona i Greena (2001, Nature) Metoda - Pierwszy etap badania polegał na treningu opanowania 40 par niepowiązanych znaczeniowo wyrazów (wytworzenie silnych związków S-R). - W drugim etapie przeprowadzono trening różnicowy unikania – część skojarzeń była hamowana przez karę. - W trzecim etapie w warunkach silnej zachęty sprawdzono zdolność osób badanych do odtwarzania związków S-R wyuczonych w pierwszym etapie. Wyniki - Okazało się, że mimo starań osób badanych, skojarzenia S-R hamowane w drugim etapie, w etapie trzecim były znacznie gorzej odtwarzane. Autorzy w prestiżowym piśmie Nature ogłosili, że udało się po raz pierwszy eksperymentalnie udowodnić realność psychologiczną stłumienia.