TYPY DEGRADACJI PRODUKTYWNOŚCI GLEB Zespół 1 : Ewa Baramow, Marcin Kawka, Anna Łukasik, Małgorzata Ramus

Produktywność Gleby = stan warunków glebowych zdolność gleby do wytwarzania biomasy w danych warunkach siedliskowych produkcyjnością gleby określa się ilość lub wartość plonu z określonej jednostki powierzchni produktywność gleby kształtuje zespół właściwości fizycznych (np. miąższość gleby, uziarnienie)chemicznych i biologicznych powierzchniowej warstwy skorupy ziemskiej

Elementy produktywności gleby Elementy środowiska przyrodniczego: Położenie geograficzne Klimat-opady, ewapotranspiracja Bilans wodny Bilans energetyczny Budowa geologiczna Podstawowe właściwości gleby: Zawartość węgla organicznego Zawartość frakcji iłowej Kationowa pojemność wymienna Budowa profilu glebowego Rolnicza działalność człowieka: Uprawa gleby dobór roślin Regulacja stosunków wodnych Regulacja zasobności gleby w składniki pokarmowe

Typy degradacji produktywności gleb w zależności od czynników sprawczych i przejawów: Degradacja mechaniczna Degradacja eksploatacyjna Degradacja odwodnieniowa Degradacja chemiczna Odwracalna Trwała może z czasem się pogłębiać

Degradacja mechaniczna

Degradacja mechaniczna Zachodzi na skutek mechanicznych przekształceń wierzchnich warstw gleby. Najczęstszy przykład: „zajeżdżenie” różnymi środkami transportu pól uprawnych, ścięcie poziomu orno-próchnicznego/ poziomu zadarnienia, pokrycie warstwy urodzajnej (próchnicznej) materiałem mineralnego podłoża, przekopanie zniekształcające naturalny układ poziomów genetycznych profilu glebowego itp..

Półzawieszany pług obracalny wyposażony w odkładnice ażurowe.

Degradacja mechaniczna: Odwracalna nieodwracalna występuje, gdy wierzchnie warstwy gleby zostały nadmiernie zagęszczone (zbite), ale profil glebowy nie uległ przekształceniu możliwość jej zlikwidowania: odpowiednie zabiegi agrotechniczne występuje, gdy profil glebowy uległ przekształceniu (zwłaszcza warstwa orno- próchniczna) zachodzi dość często, tylko lokalnie – na względnie małych powierzchniach szkody i straty w plonach są i powinny być załatwiane względnie szybko przez dyrekcję KWB

Degradacja eksploatacyjna Nadmierne, ekstensywne, jednostronne użytkowanie. Przy ograniczeniu(zaniechaniu) wapniowania, nawożenia Niewłaściwym zmianowaniu Wadliwej mechanicznej uprawie roli

Degradacja eksploatacyjna odwracalna nieodwracalna Gdy można przywrócić glebie jej pierwotną produktywność (pow. IV klasy bonit.) odpowiednie zabiegi agrotechniczne, odpowiednie zagospodarowanie i użytkowanie Intensywne użytkowanie eksploatuje naturalne zasoby składników odżywczych Ekstensywne zagospodarowanie gleb bardzo słabych (V i VI klasa wytworzone z głębokich piasków luźnych albo słabo gliniastych) Spadek produktywności o jedną klasę

Degradacja chemiczna Spowodowana różnego rodzaju zanieczyszczeniami i skażeniami chemicznymi itp. Nie zawsze SPADEK PLONOWANIA, a raczej: obniżają wartość konsumpcyjną i użytkowe plonu

Degradacja odwodnieniowa Zachodzi pod wpływem obniżenia lustra wody glebowo-gruntowej Najczęściej w glebach hydrogenicznych: pobagiennych, murszowych i murszowatych Obniżenie poziomu wód przyśpiesza humifikację i mineralizację

Degradacja odwodnieniowa Podział: Naturalna Kopalniana Z fazą melioracyjną Bez fazy melioracyjnej

Degradacja odwodnieniowa naturalna Zachodzi na całym niżu Środkowopolskim Powodowana m.in. Brakiem śnieżnych zim Następuje wolniej od degradacji odowdnienowej kopalnianej

Degradacja odwodnieniowa kopalniana Z fazą melioracji następuje wolniej niż bez fazy melioracji

¿Katastrofalna degradacja? Degradacja pozorna Zachodzi gdy gleby mułowe i niektóre murszowe z bardzo płytką wodą gruntową zostaną szybko i radykalnie odwodnione a pokrywę gleby tworzy roślinność bagienna Tego typu obszary klasyfikowane do nieużytków ¿Katastrofalna degradacja?

Degradacja produktywności gleb oraz pokrywy roślinnej Jest to odmiana podwójnej – sprzężonej degradacji Obejmuje glebę jaki i naturalną pokrywę trwałych użytków zielonych Ta zależność jest rezultatem tego iż roślinność łąk i pastwisk jest nie tylko przejawem produktywności gleby ale także jest jej czynnikiem, który kształtuje stan fizyczny wierzchniej, produkcyjnej warstwy gleby Może się ona przejawiać w różnym stopniu i rozmiarze Rozmiar degradacji produktywności gleby i pokrywy roślinnej jest istotnym wskaźnikiem i czynnikiem tej produktywności

¿Pytania? Co to jest produktywność gleby? Od jakich czynników zależy? Jakie wyróżniamy typy degradacji produktywności gleb? opisz jeden z nich.