WYBÓR SZKOŁY I ZAWODU- JEDNĄ Z NAJWAŻNIEJSZYCH DECYZJI W ŻYCIU CZŁOWIEKA
TRUDNY WYBÓR…. TO WŁAŚNIE W GIMNAZJUM MŁODZIEŻ PO RAZ PIERWSZY PODEJMUJE DECYZJĘ W SPRAWIE WYBORU ZAWODU I SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ W WIĘKSZOŚCI MŁODZI LUDZIE NIE POTRAFIĄ ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA: „KIM BYĆ?”, „JAKĄ SZKOŁĘ WYBRAĆ?”, „JAKI ZDOBYĆ ZAWÓD?”, „JAKA PRACA BĘDZIE DAWAŁA MI SATYSFAKCJĘ?”
Czynniki jakie należy wziąć pod uwagę wybierając przyszłą szkołę i zawód Zainteresowania Warunki zdrowotne i fizyczne(przeciwskazania do wykonywania określonych zawodów) Wiedza i umiejętności Zdolności Predyspozycje osobowościowe (mocne strony)
POMOC, WSPIERANIE, DORADZANIE… ISTNIEJE KONIECZNOŚĆ UDZIELANIA POMOCY MŁODYM LUDZIOM W PODJĘCIU DECYZJI DOTYCZĄCEJ ICH DALSZEJ DROGI ŻYCIOWEJ, ZWŁASZCZA W OBECNEJ RZECZYWISTOŚCI, KTÓRA WYMAGA OD PRACOWNIKÓW INICJATYWY, CIĄGŁEGO ZDOBYWANIA NOWEJ WIEDZY I UMIEJETNOŚCI, W KTÓREJ BARDZO DUŻO JEST OSÓB BEZROBOTNYCH.
GDZIE MŁODZIEŻ MOŻE UZYSKAĆ WSPARCIE? SZKOŁA( NA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTACH SZKOLNYCH POZNAJĄ NP.. ZAWODY, CZYNNOŚCI ZAWODOWE, SZKOLNY OŚRODEK KARIERY, informacje od nauczycieli, kolegów) RODZINA( MOTYWOWANIE DO DALSZEJ NAUKI, POSZUKIWANIA WŁASNEJ DROGI ZAWODOWEJ) INNE INSTYTUCJE( M.INN. DORADCY ZAWODOWI W PORADIACH PSYCH-PEDAG, URZĘDACH PRACY, )
Zainteresowania zawodowe Tablica Grupy zawodów preferencje do pracy z : Człowiek –człowiek. Grupa ta obejmuje zawody związane z pracą wymagającą stałego kontaktu z ludźmi, a więc wszędzie tam, gdzie zachodzi konieczność przebywania z klientem, kontrahentem, wspólnikiem, pacjentem, podwładnym. Wymaga ona umiejętności łatwego kontaktowania się z ludźmi. Wskazane jest pogodne usposobienie, takt, życzliwość, uczciwość, cierpliwość, dyskrecja, a także rozwaga i opanowanie. Zawody: nauczyciel, lekarz, pielęgniarka, psycholog, adwokat, sędzia, sprzedawca, kupiec, dziennikarz, kelner, itp..
Człowiek- technika/rzeczy W tej grupie znajdują się zawody, w których praca związana jest z wydobywaniem, przetwarzaniem surowców, obróbką różnorodnych materiałów, produkcją dóbr materialnych, eksploatacją urządzeń. W tej grupie zawodów wymagane są, min. Następujące cechy: dobra spostrzegawczość, umiejętność obserwacji, odpowiedzialność, zdolność koncentracji uwagi, opanowanie, dokładność, obowiązkowość Zawody: Mechanik pojazdów samochodowych, blacharz, lakiernik, mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, mechanik obróbki skrawaniem, elektronik,elektromechanik, elektryk, kucharz, piekarz, ciastkarz, cukiernik, murarz, cieśla, stolarz, tynkarz, malarz, monter instalacji wodno - kanalizacyjnej, glazurnik, szklarz, dekarz, betoniarz
Człowiek-przyroda Do tej grupy zalicza się zawody, w których praca wymaga kontaktu z przyrodą: zwierzętami, roślinami, z ich pielęgnacją, uprawą, hodowlą, a ponadto z różnymi zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie. Zawody te wymagają zamiłowania do przyrody, poczucia odpowiedzialności, zdolności prowadzenia obserwacji, spostrzegawczości, dokładności, zrównoważenia oraz dużej sprawności fizycznej Zawody: Leśnik, gajowy, ogrodnik, sadownik, botanik, rolnik, laborant nasiennictwa, sprzedawca kwiatów, zoolog, weterynarz, biolog, mikrobiolog, zootechnik, rybak, pszczelarz, hodowca zwierząt i inne, Ekolog, technik lub inżynier ochrony środowiska.
Człowiek-dane, system znaków Grupa ta obejmuje zawody związane z posługiwaniem się systemem znaków i pojęć umownych, jak cyfry, znaki kartograficzne, znaki stenograficzne, kody, graficzne znaki językowe (np. litery), systemy oznakowania pojęć językowych naturalnych i sztucznych. Wskazane cechy osobowości to: odpowiedzialność, samodzielność, zdolności organizacyjne, dokładność, dobra pamięć, umiejętność przewidywania, spostrzegawczość, systematyczność w działaniu, zdolność skupienia uwagi niezbędna Posługiwanie się liczbami Posługiwanie się znakami umownymi Posługiwanie się graficznymi znakami językowymi Zawody: Matematyk, fizyk, programista, informatyk, ekonomista, księgowy,Kreślarz, geodeta, kartograf, technik dokumentacji budowlanej, tłumacz, filolog itp..
Człowiek-działalność artystyczna Grupa ta obejmuje zawody związane z działalnością artystyczną: plastyczną, muzyczną, aktorsko-sceniczną, organizowaniem imprez artystycznych, z wykonywaniem wyrobów albo usług o charakterze artystycznym. Wskazane cechy osobowości to: wrażliwość estetyczna, wyobraźnia, twórcze myślenie, uzdolnienia artystyczne. Muzyczne Teatr Uzdolnienia manualne Zawody: Plastyk, rzeźbiarz, malarz, grafik komputerowy konserwator dzieł sztuki, muzyk, kompozytor, tancerz, piosenkarz, akustyk, aktor, reżyser, konferansjer, scenograf, kostiumolog, architekt, dekorator wnętrz, złotnik, zdobnik szkła, projektant odzieży, fotograf, prezenter radiowy i telewizyjny
Szkolny Ośrodek Kariery Powstał w naszym gimnazjum w roku szkolnym 2003/04, głównym zadaniem jest pomoc osobom we właściwym wyborze szkoły, zawodu poprzez: -zbieranie informacji na temat szkół, zawodów, rynku pracy-baza informacyjna( informatory o szkołach z najbliższego regionu, informatory o zawodach, ulotki, autotesty preferencji zawodowych, pozycje książkowe, programy komputerowe na temat świadomego planowania własnej przyszłości zawodowej) - doradctwo indywidualne w gabinecie pedagoga lub grupowe podczas zajęć wychowawczych lub świetlicowych - włączenie uczniów gimnazjum w poszerzanie bazy informacyjnej Szok-u poprzez np..wykonywanie przez młodzież ulotek, prezentacji o zawodach, tworzenie teczek zawodoznawczych - Z oferty Szok-u mogą skorzystać zarówno uczniowie jak również rodzice( m.inn..możliwość wypożyczenia informatorów, książek)
JAK MŁODZIEŻ MA PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO WYBORU SZKOŁY PO GIMNAZJUM I ZAWODU? Żeby odpowiedzieć na pytanie: „Jaka szkoła? Jaki zawód ?”młodzi ludzie powinni najpierw poznać siebie: co mnie interesuje?, co lubię robić? W czym jestem dobry? Jakie mam uzdolnienia? Poznać swoje mocne i słabe strony. Jest to bardzo ważne, by wybór zawodu był dopasowany do zainteresowań, temperamentu, zdolności osoby. Znane jest powiedzenie ”…znajdź pracę, którą lubisz, a do końca życia nie będziesz musiał pracować…”
MŁODZIEŻ POWINNA POZNAĆ JAK NAJWIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT ZAWODÓW, ZWŁASZCZA ZAWODÓW, KTÓRE DANĄ OSOBĘ INTERESUJĄ( POZNAĆ DOKŁADNIE CZYNNOŚCI ZAWODOWE, ZADANIA, WYMAGANIA I RZECIWSKAZANIA DO WYKONYWANIA ZAWODU, WYMAGANE WYKSZTAŁCENIE)
MŁODZIEŻ POWINNA POZNAĆ OFERTĘ SZKÓŁ ŚREDNICH I ZAWODOWYCH ( WIEDZIEĆ JAKIE SZKOŁY ZNAJDUJĄ SIĘ W NAJBLIŻSZYM REGIONIE, JAKIE SĄ ICH PROFILE KSZTAŁCENIA, KRYTERIA PRZYJĘĆ i.t.p). WIEDZIEĆ JAKA SZKOŁA POMOŻE IM W OSIĄGNIĘCIU CELU, JAKIM JEST WYBÓR ZAWODU DOPASOWANY DO ICH ZDOLNOŚCI, ZAINTERESOWAŃ, STANU ZDROWIA, UMIEJĘTNOŚCI.
Jakie szkoły po gimnazjum?
Rola rodziny w procesie przygotowania młodzieży do wyboru przyszłej drogi zawodowej Niezmiernie ważną rolę odgrywają rodzice, którzy mogą zachęcać swoje dzieci do planowania własnej przyszłości, ukierunkowywać na właściwe przemyślenia dotyczące dopasowania siebie do danej roli zawodowej. Jednocześnie ważne jest uwzględnienie rynku pracy: jakie zawody są obecnie poszukiwane i jak ważne jest dokształcanie się, zdobywanie nowych umiejętności, w zależności od potrzeb rynku pracy.
OPRACOWAŁA: Joanna Chmielewska-pedagog i szkolny doradca zawodowy