dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Rynek pracy dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Rynek pracy Wolnokonkurencyjny Monopson Kartel pracodawców dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Wolnokonkurencyjny rynek pracy Wielość podmiotów po stronie podaży pracy i popytu na pracę Siły popytu i podaży określają poziom płac pracowników dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę Zakładamy, że praca jest jedynym czynnikiem zmiennym Określamy produkt krańcowy pracy, tj. ilość produktów wytworzonych przez dodatkowo zatrudnionego pracownika/MPL/ Znając cenę produktu – ustalamy wartość produktu krańcowego/VMP/ - jest to wartość, jaką daje firmie dodatkowo zatrudniony pracownik dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę liczba produkcja Pk wartośćPk pracown. /Pc/ /MP/ /VMP/ 1 7 2 13 3 18 4 22 5 25 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę liczba produkcja Pk wartośćPk pracown. /Pc/ /MP/ /VMP/ 1 7 7 2 13 6 3 18 5 4 22 4 5 25 3 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę Cena = 10 j.p. dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę wartość Pk /VMP/ 80 60 wartośćPk 40 /VMP/ 20 2 4 6 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Popyt przedsiębiorstwa na pracę Przedsiębiorstwo powinno zatrudniać dodatkowych pracowników dopóki rezultatem jest zwiększenie przychodów przynajmniej o taką kwotę, o jaką rosną koszty /tzn. dopóki wartość produktu krańcowego nie zrówna się z ceną pracy, czyli płacą/ dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Płaca realna Jest relacją płacy nominalnej /wyrażonej w pieniądzu/ i poziomu cen Obrazuje ilość dóbr, które można kupić za daną płacę nominalną /reprezentuje sobą siłę nabywczą płacy nominalnej/ Realna stawka płac = cen indeks płac stawka pieniężna dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Rynkowy popyt na pracę Ilość pracy Płaca realna Odwrotna zależność między płacą realną a wielkością zatrudnienia /przy założeniu „ceteris paribus”/ Wynika z: - popytu na produkty - wydajności pracy DL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Rynkowa podaż pracy Ilość pracy Płaca realna Dodatnia zależność między poziomem płacy realnej a liczbą pracowników skłonnych podjąć pracę /założenie „ceteris paribus”/ Zależy od: - wielkości populacji - kosztów alternatywnych pracy pracownika SL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Wolnokonkurencyjny rynek pracy - równowaga płaca SL EWK WWK DL ZWK dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

Wolnokonkurencyjny rynek pracy – nierównowaga płaca A B S1 > D1 W1 SL EWK WWK C D W2 S2 < D2 DL S2 ZWK D1 D2 S1 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

Wolnokonkurencyjny rynek pracy – zmiany popytu na pracę płaca SL W2 E2 W0 E0 E1 W1 DL2 DL0 DL1 Z1 Z0 Z2 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

Wolnokonkurencyjny rynek pracy – zmiany podaży pracy płaca SL2 SL0 E2 W2 E0 SL1 W0 E1 W1 DL Z2 Z0 Z1 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

Wolnokonkurencyjny rynek pracy – ingerencja rządu płaca A – B : bezrobocie A B SL > DL WMIN SL EWK WWK DL ZWK D1 S1 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson Wyłączność lub dominacja pracodawcy na rynku pracy Firma, która nie działa jako zatrudniający na warunkach wyłączności, lecz która zdominowała rynek – określana jest jako posiadająca siłę monopsonu dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson - zadanie płaca -w podaż -S 20 1 22 2 24 3 26 4 28 5 30 6 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson - zadanie płaca -w 40 30 20 płaca -w 10 2 4 6 8 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson płaca -w podaż -S 140 koszt prac 20 44 72 104 180 20 1 22 2 24 3 26 4 28 5 30 6 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson płaca -w podaż -S 140 koszt prac 20 44 72 104 180 36 MCL 20 24 28 32 40 20 1 22 2 24 3 26 4 28 5 30 6 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson - zadanie MCL 50 40 30 MCL 20 10 2 4 6 8 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson 50 40 30 płaca -w płaca\MCL 20 MCL 10 1 2 3 4 5 6 zatrudnienie dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson MCL płaca/MCL EM SL WM A DL ZM dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Monopson Monopson będzie zwiększał zatrudnienie do momentu, w którym krańcowy koszt pracy ostatniego zatrudnionego pracownika /MCL/ zrówna się z wartością produktu krańcowego – a tę wskazuje krzywa popytu na pracę dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Kartel pracodawców Organizacja zrzeszająca pracodawców, poszukująca możliwości ograniczenia liczby przyjmowanych pracowników w celu obniżenia poziomu płac i wzrostu zysków W celu osiągnięcia takiego efektu, jak monopson, kartel pracodawców opracowuje restrykcyjne zasady zatrudnienia, które sztucznie redukują popyt na pracę dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Kartel pracodawców MCL płaca/MCL EM SL W1 W2 E1 WM A E2 DL1 DL2 DL3 ZM Z2 Z1 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW zatrudnienie