Szkoła wiślicka w średniowieczu.

Podział szkół w średniowieczu. Parafialne; Katedralne; Klasztorne; Kolegiackie;

Szkoły parafialne. Pierwotnym celem było danie podstaw wykształcenia przyszłym kapłanom. Był to najniższy stopień szkoły (dzisiejsza podstawówka). Uczono tam przede wszystkim gramatyki, czytania i pisania oraz liczenia);

Szkoły klasztorne. Organizowane przez Benedyktynów. Do szkoły przyjmowano jedynie chłopców przeznaczonych do zakonu, z czasem zaczęły przyjmować innych uczniów (szkoły zewnętrzne). Szkoły te dbały przede wszystkim o wykształcenie religijne uzupełnione naukami przyrodniczymi.

Szkoły kolegiackie i katedralne. Zakładano je przy kolegiatach i katedrach. Organizowane były przez biskupów.

Czego uczono w szkole średniowiecznej?

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Nauka była dwustopniowa: TRIVIUM i QUADRIVIUM; TRIVIUM: Gramatyka Retoryka Dialektyka QUADRIVIUM: Muzyka Arytmetyka Geometria Astronomia

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Najpierw, uczono się pisać i czytać; Potem uczeń szedł do TRIVIUM, do nauczyciela gramatyki. Nauka w szkołach gramatykalnych trwała 4 lata.

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Pierwsza klasa: uczono się na pamięć gramatyki; tłumaczono teksty na język łaciński; pisało się na tabliczkach woskowych opowiadania z historii biblijnej.

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Druga klasa: Nadal uczono się gramatyki jako przedmiotu głównego (ortografia); Pisano dyktanda; Uczono się na pamięć Psałterza (150 psalmów na pamięć wraz ze śpiewaniem w kościele); Uczono się śpiewu; Uczono się Pisma Świętego;

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Trzecia klasa: Uczono się retoryki i dialektyki czyli umiejętności pisania listów i dokumentów oraz logicznej dyskusji. Nadal uczono się Pisma Świętego.

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Czwarta klasa: Powtórka materiału z klas wcześniejszych (gramatyka); Dochodziła nauka o figurach i przenośniach w poezji, prozie łacińskiej i w Piśmie Świętym; Nauka kończyła się generalnym egzaminem końcowym z całego materiału.

Czego uczono w szkole średniowiecznej? Oprócz tego, poprzez te 4 lata szkoły uczono się tzw. sztuk wyzwolonych czyli QUADRIVIUM.

Czego uczono w szkole średniowiecznej? QUADRIVIUM obejmowało: Geometrię (czyli naukę o przestrzeni ale również i geografię, geologię, botanikę, zoologię i kosmologię); Arytmetykę (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, pierwiastki, potęgi); Astronomię (odmierzanie czasu, obliczanie świąt ruchomych, przygotowanie do życia chrześcijańskiego); Muzykę i śpiew (teorię oraz śpiew liturgiczny);

Szkoła w Wiślicy. Wiślicka szkoła kolegiacka pojawia się gdzieś w pierwszej połowie XIII w. (kilkanaście/kilkadziesiąt lat przed rokiem 1266); Początkowo nauczał scholastyk (pierwszy odnotowany w źródłach pojawia się właśnie w 1266 roku); Ale jeszcze pod koniec XIII wieku zaczął scholastyka zastępować wikariusz.

Szkoła w Wiślicy. Pierwszym odnotowanym w źródłach pisanych rektorem szkoły wiślickiej był „Adam rector scolarum de Vyslicza” (1438 r.). Wiemy jednak, że od 1467 roku w Wiślicy nauczał sam Jan Długosz.

JAN DŁUGOSZ Był nauczycielem synów króla Kazimierza Jagiellończyka – Władysława, Kazimierza, Jana Olbrachta i Aleksandra.

Szkoła w Wiślicy. Początkowo funkcjonowała w budynkach kanonickich (na plebanii); Później przeniesiono je do osobnych budynków; W Wiślicy budynek szkolny wzniesiony był „na wschód od domu wikariuszy, w narożu muru cmentarnego.”

Szkoła w Wiślicy. Co się później z tym budynkiem stało? Nie wiemy. Wiadomo, że w 1706 roku zostaje zajęty za długi a w końcu XVIII wieku już nie istnieje gdyż źródła pisane wspominają, że w 1792 roku „mieszkaniec Wiślicy Tomasz Piekarski, mający ponad 60 lat, pilnie i przykładnie uczył dzieci obojga płci we własnym domu.”

Czego uczyła szkoła w Wiślicy? Podobnie jak szkoły kolegiackie: Gramatyka łacińska; Śpiew kościelny; Umiejętność głoszenia kazań i przekazać znajomość „wszystkich rzeczy” potrzebnych przyszłemu duchownemu;

Czego uczyła szkoła w Wiślicy? W dodatku uczono do zawodów: Duchownego; Notariusza; Członka władz miejskich; Kupca; Członka bractw religijnych; Wiadomo również, że uczniowie mieli praktyki przy pracach pomocniczych na terenie kolegiaty, m.in. pomagali przy pracach remontowych Bazyliki i przy pracach przy dachu świątyni.

PODZIĘKOWANIE Prezentacja powstałą dzięki pomocy muzeum wiślickiego.