Piotr Wojcieszek

¾ zgonów w krajach biednych i rozwijających się

40% wszystkich nowotworów złośliwych, mogłoby nie wystąpić gdyby ograniczyć czynniki ryzyka

II WOJNA ŚWIATOWA

Ofiary II Wojny Świato wej 25 160 000 5 754 400 41 793 300

2008 rok – 7 600 000 ludzi umarło z powodu nowotworów złośliwych. W okresie porównywalnym do II Wojny Światowej umiera ok. 48 000 000 ludzi. 2030 rok – 13 000 000 ludzi umrze z tego powodu

2008 rok – 7 600 000 ludzi umarło z powodu nowotworów złośliwych. W okresie porównywalnym do II Wojny Światowej umiera ok. 48 000 000 ludzi. 2025 rok – 17 000 000 ludzi umrze z tego powodu.

1 000 000 000 000 1 000 000 000 1 000 000 I II III

Znaczenie Laktacja Rozmnażanie!?

CZYNNIKI RYZYKA

płeć żeńska (100:1)

(>90 % u kobiet powyżej 40 lat) 60+ (100:1) ~20 wiek (>90 % u kobiet powyżej 40 lat) 60+ (100:1) ~20

stan socjoekonomiczny (bogaci)

rak piersi u krewniaka I stopnia rak piersi u matki lub siostry 7.8% 13.3% 21.1% 2.3% 4.2% 7.6%

pierwszy poród po 34 roku życia stan hormonalny pierwszy poród po 34 roku życia wczesna miesiączka HTZ przez ponad 5 lat późna menopauza jedno lub brak dzieci

styl życia otyłość otyłość po przekwitaniu spożywanie alkoholu (> 1 drink/dzień) brak wysiłku fizycznego palenie tytoniu

BRCA 1 40 - 85% BRCA 2

Wykrywany w MMG Guz piersi Powiększone węzły chłonnne Peau d’orange Wyciek z brodawki Choroba Pageta

Zachorowalność ~ 16 000 kobiet w Polsce (22%) ~ 50 000 kobiet w Wielkiej Brytanii ~ 230 000 kobiet w USA ~ 1 600 000 kobiet na Świecie (23%)

Umieralność ~ 5 000 kobiet w Polsce (13%) ~ 11 000 kobiet w Wielkiej Brytanii ~ 40 000 kobiet w USA ~ 522 000 kobiet na Świecie (14%)

5 letnie przeżycia – rak piersi

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 2008 roku „za odkrycie, że wirus brodawczaka ludzkiego powoduje raka szyjki macicy” Harald zur Hausen

500 000 nowych zachorowań/rok na raka szyjki macicy na świecie

RAK SZYJKI MACICY Na świecie drugi nowotwór pod względem występowania u kobiet w wieku 15 - 44 lata 47% kobiet z tym rozpoznaniem ma < 35 lat Częściej w krajach mniej rozwiniętych Badanie przesiewowe - cytologia

CZYNNIKI RYZYKA stan socjoekonomiczny (biedni) wczesna inicjacja seksualna wielu partnerów Promiskuityzm partnera palenie papierosów

RAK SZYJKI MACICY JEST CHOROBĄ PRZENOSZONĄ DROGĄ PŁCIOWĄ HPV

Typy HPV wywołujące raka: 16 18 31 33 45

Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) Rutynowe szczepienie dziewcząt w wieku 11-12 lat (3 dawki HPV2/4) Rutynowe szczepienie chłopców w wieku 11-12 lat (HPV4)

Rak Zakażenie HPV 5% rozwinie się do CIN 2 lub 3 20% CIN 3 rozwinie się do inwazyjnego raka w ciągu 5 lat Rak 40% CIN 3 rozwinie się do inwazyjnego raka w ciągu 30 lat 5% rozwinie się do CIN 2 lub 3 Zakażenie HPV

Rak inwazyjny CIN 3 = HSIL CIN 2 = HSIL Prawidłowy nabłonek CIN 1 = LSIL CIN 2 = HSIL CIN 3 = HSIL Rak inwazyjny

STOSOWANIE PREZERWATYWY NIE ZAPOBIEGA PRZED INFEKCJĄ HPV

Nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych Uczucie dyskomfortu w pochwie Cuchnące upławy Zaburzenia oddawania moczu

BADANIA rozmowa z lekarzem badanie ginekologiczne cytologia

Cytologia < 25 lat – badania przesiewowe nie zalecane 21 - 29 lat – cytologia co 3 lata 30 - 65 lat – HPV test z cytologią co 5 lat (preferowane) lub cytologia co 3 lata (akceptowane) > 65 lat – badania przesiewowe nie zalecane (tylko w przypadku pacjentek bez czynników ryzyka)

5 letnie przeżycia – rak szyjki macicy

5 letnie przeżycia – rak szyjki macicy Regularne badanie cytologiczne może poprawić szansę przeżycia o ok. 60 %

Pułapka Schroedingera

www.io.gliwice.pl