Cele szkolenia Jak pracować efektywnie i we właściwy sposób podczas przeprowadzania wywiadu kwestionariuszowego
Wprowadzenie Wywiad kwestionariuszowy jest techniką STANDARYZOWANĄ, co oznacza że wszystkich badanych traktujemy w ten sam sposób i zadajemy pytania identycznie sformułowane. Sposób sformułowania pytań i ich kolejność w kwestionariuszu nie są przypadkowe
Zasady zadawania pytań Każde pytanie należy odczytać dosłownie tak jak zostało to wydrukowane w kwestionariuszu Pytania powinny zostać odczytane w tej kolejności w jakiej zostały wydrukowane w kwestionariuszu Obowiązkiem ankietera jest przeciwdziałanie znużeniu respondenta
Pytania w kwestionariuszu należy odczytywać niezbyt szybko, wyraźnie i z właściwą intonacją (uwzględniamy przecinki, kropki, intonujemy charakter oznajmujący bądź pytający zdań) Podczas odczytywania pytania należy wystrzegać się akcentowania pewnych jego fragmentów (np.. nie akcentujemy żadnej z opcji w pytaniach wyboru) akcentujemy tylko fragmenty zapisane pogrubioną czcionką
Nie pomijamy żadnych pytań z wyjątkiem tych, które omija REGUŁA PRZEJŚCIA (należy uważnie przestrzegać reguł przejścia i pamiętać, że nie należy odczytywać ich respondentowi, podobnie jak innych instrukcji przy pytaniach) Nie odczytujemy respondentowi odpowiedzi: „trudno powiedzieć”, „nie wiem”, :nie mam zdania”, „nie pamiętam” Ankieter ma obowiązek kontrolować przebieg wywiadu pod kątem zgodności logicznej uzyskiwanych odpowiedzi
Po odczytaniu pytania należy pozostawić respondentowi czas na sformułowanie odpowiedzi (można zaproponować ponowne odczytanie pytania jeśli widzimy trudność z zapamiętaniem go; motywować, np. słowami: Bardzo zależy mi na Pana(i) opinii na ten temat. Rozumiem, że problem jest niełatwy. Proszę się zastanowić, mam czas. Nie wolno jednak pozwolić aby respondent korzystał z pomocy innych osób) Niekiedy trudność stanowią niejasne pojęcia. Nie należy opisowo wyjaśniać, można ew. użyć synonimu, nigdy nie podajemy przykładów. Jeśli z odpowiedzi wynika, że respondent nie zrozumiał pytania nie notujemy jej, tylko zaznaczamy „trudno powiedzieć”
Reakcja zwrotna ankietera to dodatkowy sposób motywowania respondenta lekkie skinięcia głową pokazujące, że rozumiemy respondenta wyrażenia typu: „mhm”, „no tak”, „rozumiem” tzw. reakcja echo, czyli powtórzenie odpowiedzi respondenta po odpowiedzi, która sprawiła widoczną trudność można powiedzieć: „Cieszę się, że Pan to sobie przypomniał. Braki odpowiedzi na pytania ankiety powodują, że obraz sytuacji (opinii) społeczeństwa jest niepełny.”
Dla respondenta musi być jasne, że aprobata dotyczy udzielenia odpowiedzi, a nie jej treści Niedopuszczalne są zwroty typu: „Zgadzam się z Panem/Panią” lub „Ma Pan/Pani rację” Jeśli respondent pyta o naszą opinię odpowiadamy: „Chętnie porozmawiam o tym z Panem po zakończeniu ankiety”; jeśli natomiast próbuje się upewniać słowami: „Mam rację, prawda?” wyjaśniamy że Ludzie mają różne poglądy na ten temat, również takie jak Pan.