ZSP-W-1 „WYKŁAD INAUGURACYJNY. HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA, JAKO DZIEDZINA WIEDZY I PRZEDMIOT NAUCZANIA NA STUDIACH PRAWNICZYCH”
Dr Paweł Wiązek POK. NR 205 „B” (w budynku „B” Wydziału; drugie piętro, główne wejście od strony ul. Kuźniczej): PONIEDZIAŁEK: Za wyjątkiem tych dni, w których nie będą odbywać się zajęcia dydaktyczne WEEKENDY: : ; : ; : ; : ; : TEL.:
TEMATYCZNY HARMONOGRAM ZAJĘĆ 1. WYKŁAD INAUGURACYJNY. HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA, JAKO DZIEDZINA WIEDZY I PRZEDMIOT NAUCZANIA NA STUDIACH PRAWNICZYCH. 2. ŹRÓDŁA PRAWA W ŚREDNIOWIECZNEJ I NOWOŻYTNEJ EUROPIE 3. Z dziejów prawa karnego: PRZESTĘPSTWO 4. Z dziejów prawa karnego: KARA 5. Z dziejów postępowania sądowego PROCES KARNY 6. Z dziejów postępowania sądowego: PROCESY SPECJALNE (SZCZEGÓLNE) I PROCES CYWILNY 7. Z dziejów prawa w Anglii: SPECYFIKA ANGLOSASKIEGO SYSTEMU PRAWNEGO 8. Z dziejów prawa cywilnego: PODSTAWOWE POJĘCIA CYWILISTYKI. PRAWO OSOBOWE. PRAWO MAŁŻEŃSKIE 9. Z dziejów prawa cywilnego: PRAWO RZECZOWE, PRAWO ZOBOWIĄZAŃ I PRAWO SPADKOWE 10.Z dziejów ustrojów państwowych. POJĘCIE „USTROJU/FORMY PAŃSTWA”. TYPIZACJA USTROJÓW PAŃSTWOWYCH
ZASADY PUNKTACJI (COLLOQUIUM) Za każdą poprawną odpowiedź – 1 pkt Uzyskane punkty i oceny: 0 – 25 p – niedostateczny (2,0) 26 – 30 p – dostateczny (3,0) 31 – 35 p – plus dostateczny (3,5) 36 – 40 p – dobry (4,0) 41 – 45 p – plus dobry (4,5) 46 – 50 p – bardzo dobry (5,0 )
Literatura przedmiotu Podstawowa: Krzysztof Krasowski, Bogdan Lesiński, Krystyna Sikorska-Dzięgielewska, Jerzy Walachowicz: "Powszechna historia państwa i prawa", Poznań Marek Kinstler, Marian Józef Ptak: "Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych", Wrocław 1996 (lub późn.) Uzupełniająca: Karol Koranyi: "Powszechna historia państwa i prawa", Warszawa Iwo Jaworski: „Zarys powszechnej historii państwa i prawa”, Warszawa Michał Sczaniecki: „Powszechna historia państwa i prawa”, Warszawa Tadeusz Maciejewski: "Powszechna historia ustroju i prawa", Warszawa Jan Baszkiewicz: "Powszechna historia ustrojów państwowych", Gdańsk Krystyna Kamińska, Andrzej Gaca: "Historia powszechna ustrojów państwowych", Toruń Stanisław Grodziski: "Porównawcza historia ustrojów państwowych", Kraków Grzegorz Górski, Stanisław Salmonowicz: "Historia ustrojów państw", Warszawa Katarzyna Sójka Zielińska: "Historia Prawa", Warszawa 1986 (lub późn.)
TEKSTY ŹRÓDŁOWE: Prawo Salickie (Lex Salica Francorum) – A.D. Wielka Karta Wolności (Magna Charta Libertatum) – 1215 A.D. Ruska Prawda (Правда Руськая) z XI i XII w. Zwierciadło Saskie (Speculum Saxonum, Sachsenspiegel) z lat Zwyczaje Paryża (La Coutume de Paris) z 1510 r. Konstytucja Kryminalna „Carolina” (Constitutio Criminalis Carolina) z 1532 r. Stany Generalne z 1614 r. w pamiętnikach kardynała Richelieu Stany Generalne w pamiętnikach Colberta Absolutyzm we Francji w wypowiedziach Ludwika XIII z 1632 i 1641 r. Konstytucja federalna Stanów Zjednoczonych Ameryki –1787 A.D. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela – 1789 A.D. Kodeks Napoleona (Code Napoléon, Code civil des Français) z 21 marca 1804 r. Austriacki Kodeks Cywilny (ABGB - Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch) z 1 czerwca 1811 r. Ogólnoniemiecki Kodeks Cywilny (BGB - Bürgerliches Gesetzbuch) z 18 sierpnia 1896 r.
POJĘCIE „ŹRÓDŁA PRAWA”: W nauce historii prawa terminu „źródło prawa” najczęściej używa się w trojakim znaczeniu, tj. w znaczeniu: 1) materialnym, 2) formalnym 3) poznawczym (fontes iuris cognoscendi) ŹRÓDŁA PRAWA W SENSIE FORMALNYM: (fontes iuris oriundi) – oznaczają formy jego powstania, dlatego też źródła prawa w znaczeniu formalnym określa się również, jako źródła powstania prawa. Oznaczają one szczególne formy wyrażenia woli prawodawcy, dzięki którym to formom normy prawne uzyskują moc prawa i są obwarowane przymusem państwowym. Zasadniczą rolę wśród źródeł powstania prawa odgrywają cztery jego podstawowe formy, tj.: ▬ zwyczaj, ▬ stanowienie prawa, ▬ praktyka sądowa (tu: zwłaszcza sądowy precedens prawotwórczy) ▬ oraz jurysprudencja, czyli doktryna (nauka prawa)