KOWALEW
Ogólne informacje: Wieś leżąca w gminie Pleszew, powiat pleszewski. Położona na Wysoczyźnie Kaliskiej. Liczy około 1400 mieszkańców.
Historia Kowalew występuje w źródłach co najmniej od 1414 roku. W XV i XVI wieku należał do Kowalewskich, herbu Nowina, w XVII wieku do Parczewskich, w XVIII i XIX wieku do Kurcewskich, w tym Józefa Kurcewskiego, po którego śmierci spadkobiercy sprzedali Kowalew Leonowi Mukułowskiemu, posłowi na Sejm Pruski. W 1891 roku Kowalew znalazł się we władaniu antypolskiej Komisji Kolonizacyjnej. Po rozparcelowaniu, dwór z resztówką kupił Niemiec Bruggemann, który z kolei sprzedał go w 1927 roku Polakowi wygnanemu z Ukrainy przez rewolucję bolszewicką, Karolowi Konstantemu Belina- Brzozowskiemu.
Dwór Piętrowy dwór o formach klasycyzujących i dobrych proporcjach, z urozmaicającym wygląd płytkim ryzalitem, na osi zwieńczonym trójkątnym frontonem i poprzedzonym małym gankiem z tablicą "Przystań z bożej łaski", nad którym znajduje się niewielki balkon. Dwór nakryty jest dachem czterospadowym z latarnią na szczycie, dającą światło do holu. Został wzniesiony około XIX wieku. Dwór do dziś pozostaje w rękach spadkobierców po Karolu Konstantym Belina - Brzozowskim. Park Park krajobrazowy o powierzchni 2,97 ha założony został w końcu XIX wieku. Drzewostan złożony jest z kasztanowców, jesionów, klonów, świerków, a także migdała trójklapowego i orzecha szarego.
Kościół w Kowalewie
Kościół w Kowalewie W Kowalewie pierwszy drewniany kościół powstał w XV w. W jego miejscu w 1638 r. zbudowano nowy, również drewniany obiekt, który istniał do końca lat 30. XX w. Wtedy zaczęto budowę nowego kościoła, której nie zdążono dokończyć przed wybuchem wojny. Niemcy przekształcili budynek w magazyn. Świątynia spłonęła w 1944 r., a okupanci zburzyli wypalone mury. Kościół odbudowano w latach 1947-1954.
Dworzec kolejowy i wieża ciśnień
Na ścianie budynku dworca kolejowego widnieje tablica ku czci Józefa Piłsudskiego, odsłonięta w 1934 roku. Podczas okupacji hitlerowskiej została ukryta i powtórnie wmurowana 12.XI.1989 r. Upamiętniać miała przejazd Marszałka Piłsudskiego przez stację Kowalew podczas jego podróży z Warszawy do Poznania. Było to dokładnie 25 października 1919 roku. Tablicę ufundowali członkowie pleszewskiego ogniska Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. Tablica dotrwała do wybuchu wojny. Podczas okupacji przechowywał ją Stanisław Wawrzyniak. Rodzina Wawrzyniaków ukrywała pamiątkę także w czasach PRL, aż do 1989 roku. Dopiero po 50 latach, staraniem „Solidarności” tablica wróciła na swoje dawne miejsce. Została ponownie odsłonięta 12 listopada 1989 roku. Podczas montażu odkryto w murze historyczny akt fundacyjny z 1934 roku. Kartka została skopiowana, a oryginał umieszczony ponownie w tej samej wnęce.