Prezentacja historyczna Lekcja wolności Martyna Gabriel Prezentacja historyczna Lekcja wolności

Droga do odzyskania wolności po II wojnie światowej Polacy na własną rękę pracowali nad odbudową państwa. Jak przystało na politykę radziecką, szybko otrzymaliśmy odgórny rozkaz nacjonalizacji przemysłu i rolnictwa na wzór Związku Radzieckiego, co znaczy, że rolnictwo jak i przemysł były teraz w ręku państwa, kierowane najczęściej bez jakiegokolwiek pomyślunku. Skutki takiej polityki przyniosły bardzo „obfite plony” w postaci buntów i strajków robotniczych. Podejście do Polski jak do fabryki, do której wysyła się surowce a odbiera gotowe produkty i półprodukty doprowadziło do katastrofy ekonomicznej i gospodarczej. Początki nowej niewoli . Polska po wojnie znalazła się we władzy komunistów. Rząd Związku Radzieckiego narzucał krajom, które wyzwolił swoją władzę, system ustrojowy. Na mocy postanowień w Jałcie i Poczdamie znaleźliśmy się w radzieckiej strefie wpływów i wyzwoleni spod hitleryzmu wpadliśmy w nową niewolę. Kraj po wojnie był w opłakanym stanie, wiele miast zrównanych z ziemią, ogromne straty, zarówno w skarbie państwa jak i w ludziach. To sprawiło, że nowa niewola już na samym początku wyzwoliła w Polakach silne ruchy wyzwoleńcze.

Sytuacja Polityczna . Już w 1945 roku pojawiły się dwa ugrupowania dążące do objęcia władzy. Jedną z nich była partia komunistyczna powiązana z Moskwą tj. Krajowa Rada Narodowa (KRN) oraz Państwowy Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN). Opozycja to Rząd RP na uchodźctwie. Władze przejmuje oczywiście PKWN i zmienia swoją nazwę na Rząd Tymczasowy Rzeczpospolitej Polskiej. Na jego czele staje Edward Osóbka-Morawski. Gdy władzę w Polsce trzymają komuniści, nic nie stało na przeszkodzie by podpisać traktat o przyjaźni pomiędzy ZSRR i Polską. Na jego mocy w Polsce mogą stacjonować wojska radzieckie, oraz możliwa jest budowa baz wojskowych Związku Radzieckiego. Od tej chwili, gdy władzę mieli w rękach komuniści zaczęło się nieustanne prześladowanie opozycji, zamykanie w więzieniach i torturowanie ich działaczy Tajne służby (NKWD, SB, wszelkie wywiady rządowe, później ZOMO) i milicja wychwytywały członków i przedstawicieli ruchu oporu (jak powszechnie nazywano ludzi, którzy sprzeciwiali się reżimowi komunistycznemu) i „usuwali” ich, lub też próbowali namówić do współpracy, która miała ocalić im życie.

PRL~ Polska Rzeczpospolita Ludowa Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL) – oficjalna nazwa państwa polskiego w latach 1952–1989. Uprzednio, w latach 1945–1952 ten sam organizm państwowy funkcjonował jako podmiot prawa międzynarodowego pod nazwą Rzeczpospolita Polska. Państwo to w okresie 1945-1989 propagandowo i kolokwialnie określane było jako Polska Ludowa .

Gospodarka pod rządami komunistów Gospodarka pod rządami komunistów . Polska Ludowa bardzo szybko musiała upodobnić się do ZSRR. Uprzemysłowienie państwa zaszło tak daleko, że Polska przestała być krajem rolniczo-przemysłowym a stała się przemysłowo-rolniczym. Rolnicy byli zmuszani do regularnych dostaw ziemniaków, zbóż, mleka i mięsa do miast. Niewydolna gospodarka pracująca głównie na potrzeby Związku Radzieckiego szybko doprowadziła do kryzysu , brakowało mebli, ubrań i sprzętu gospodarstwa domowego. Upaństwowienie rolnictwa i tworzenie Państwowych Gospodarstw Rolnych (PGR) spowodowało niedobór żywności i wzrost cen na artykuły spożywcze. Rolnicy zmuszani do dostaw żywności do miast karani byli grzywnami a nawet więzieniem. Na miejsca Wprowadzano kolejne plany rozwojowe, pierwszy z nich był plan trzyletni, przyniósł on najwięcej dobrego, produkcja krajowa brutto wzrosła. Następne to plan sześcioletni oraz pięcioletni, te jednak skupiały się na rozwoju przemysłu ciężkiego.

Jak wyglądało codzienne życie w PRL-u ? Życie codzienne w PRL było życiem w szarym i ubogim kraju. Płace społeczeństwa wzrastały nieznacznie. Trudności w zaopatrzeniu sklepów powodowały, że przeciętny obywatel spędzał co raz więcej czasu w kolejkach. Jedynym artykułem łatwo dostępnym był alkohol, którego spożycie bardzo szybko rosło. Społeczeństwo codzienną prozę życia umilało sobie przez obchodzenie świąt branżowych. Fetowano na przykład dzień: pracownika handlu, teatru, meteorologa, transportowca, drogowca i tramwajarza, ormowca. Niektórzy mieli okazję do co najmniej podwójnego świętowania w ciągu roku, jeżeli uwzględnili jeszcze Międzynarodowy Dzień Kobiet, Dzień Babci, czy też Dzień Inwalidy.

Rola kościoła w budzeniu świadomości narodowej Rola kościoła w budzeniu świadomości narodowej. Ważną rolę w zmianę poglądów ludzi na zaistniałą w kraju sytuację miał kościół. Rząd początkowo starał się unikać konfliktów z duchowieństwem, ograniczając przy tym jego działalność. W 1948 prymasem polski zostaje kardynał Stefan Wyszyński, kościół zaczyna prowadzić propagandę antykomunistyczną. Wynikiem tego są jak zwykle aresztowania. Kolejne ograniczenia narzucane na duchowieństwo doprowadziły do wydania słynnego listu autorstwa Wyszyńskiego, w którym kościół nie zgadza się na dalszą ingerencję władz państwowych w jego sprawy. To doprowadziło do aresztowania prymasa Wyszyńskiego. Obchody milenium państwa polskiego stały się kolejną przyczyną do konfliktu pomiędzy państwem a kościołem. Władze starały się ograniczyć uroczystości, ale wielotysięczny tłum wiernych na to nie pozwolił.

Pierwsze strajki . Tzw. poznański czerwiec czyli wystąpienia robotników w zakładzie Cegielskiego, chcących wyższych płac i godnych warunków pracy. Na ulice Poznania wyruszają czołgi i wozy bojowe. W wyniku walk 75 osób zostało zabitych, kilkaset rannych. W 1968 r. studenci Uniwersytetu Warszawskiego zbuntowali się przeciwko ciągłemu ograniczaniu wolności słowa. Wyrzucano profesorów ze stanowisk, a cały strajk obrócono w antysemicką kampanię.

Dążenia Polaków do wolności Dążenia Polaków do wolności . Kolejny raz drożeją produkty żywnościowe, na półkach w sklepach znaleźć można tylko ocet i musztardę. Narasta kryzys społeczno-ekonomiczny. W stoczni gdańskiej dochodzi do strajku. Tłum podpala siedzibę PZPR. Gomułka uznaje to za kontrrewolucję i używa siły do walki ze strajkującymi. Wkrótce, za poparciem Moskwy Gomułka zostaje odsunięty od władzy, jego miejsce zajmuje Edward Gierek. Człowiek ten miał wizję unowocześnienia polskiego przemysłu i gospodarki. Plan ten miał być realizowany dzięki pożyczkom z zachodu i zakupie licencji i technologii. Początkowo wzrost gospodarczy następował bardzo szybko, ludzie więcej zarabiali, mogli więcej kupić, gospodarka zaczęła się rozwijać. Po pewnym czasie jednak zaczęło się marnotrawienie kredytów, państwo rozpoczynało inwestycję, ale nie było w stanie oddać jej na czas.

Strajki przeciwko działaniom rządu nasilały się, tragedia w kopalni „Wujek” to dramatyczny przykład krwawego tłumienia buntu. Pod naporem Polaków w 1983 roku zniesiono stan wojenny. Tak dramatyczna sytuacja wewnętrzna kraju skłoniła władzę do dyskusji z opozycją i próby nawiązania porozumienia. Fala protestów znów rozlewa się po całym kraju. PZPR zgadza się na pluralizm związkowy. Dzięki tej decyzji powstaje NSZZ „Solidarność”, który był pierwszą tego rodzaju organizacją w bloku wschodnim. Związek ten posunął się tak daleko, a jego zjazdy zaczęły być tak częste, że zaczęły zagrażać władzy w państwie. Aby zahamować dalszy rozwój związku wprowadzono stan wojenny (pod naciskiem Moskwy), urząd premiera obejmuje Wojciech Jaruzelski. Tama postawiona rozwojowi Solidarności spowodowała ogromne niezadowolenie społeczne. Kontrolowano rozmowy telefoniczne, odłączono telewizję i radio. Nie można było swobodnie przemieszczać się między miastami a od godziny 22 obowiązywała godzina policyjna.

Obrady okrągłego stołu ~ 1989 Jednym z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski były tzw. obrady Okrągłego Stołu, które miały miejsce od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku. Był to okres, w którym załamywał się w Polsce ustrój jednopartyjny, oparty na monopolu władzy partii komunistycznej. Przedstawiciele władzy, tacy jak ówczesny minister Czesław Kiszczak, oraz środowisk opozycyjnych związanych ze związkiem zawodowym ,,Solidarność", w szczególności Lech Wałęsa, zdecydowali się zasiąść do rokowań w celu dokonania zmiany ustroju politycznego i gospodarczego Polski. Obrady te nazwano obradami Okrągłego Stołu, co miało symbolizować równość stron i dobrą wolę osiągnięcia kompromisu. Uczestniczyło w nich kilkaset osób ze strony rządowej i opozycyjnej. Podczas obrad uzgodniono szereg fundamentalnych zmian ustrojowych. Ustalono, że panować będzie wolność powoływania i działania partii politycznych i związków zawodowych, .

~ ~ ~ wolność słowa, demokratyczne wybory władz, wolny rynek i zrównanie własności państwowej z prywatną. Uczestnicy obrad porozumieli się co do tego, że powołane zostaną nowe władze państwowe- senat i prezydent, jak również, że odbędą się częściowo wolne wybory do parlamentu. W porównaniu z dotychczasowym ustrojem państwa były to więc zmiany zasadnicze, a nadto dokonane w sposób bezkrwawy. Obrady zakończono porozumieniem z 5 kwietnia 1989 roku, zwanym porozumieniem Okrągłego Stołu. Porozumienie to umożliwiało wygranie przez opozycję związaną z NSZZ Solidarność wyborów z dnia 4 czerwca 1989 roku, oraz przejęcie przez nią władzy i utworzenie pierwszego powojennego niekomunistycznego rządu premiera Tadeusza Mazowieckiego. Przyspieszyło to dalsze zmiany ustrojowe i gospodarcze w Polsce, która stała się suwerennym krajem demokratycznym o gospodarce rynkowej. Niezależnie od różnych ocen, z jakimi do dziś spotykają się obrady Okrągłego Stołu, oczywiste jest ich ogromne znaczenie dla dokonanych w naszym kraju zmian ustrojowych.

Pierwsze wolne wybory parlamentarne 4 VI 1989 Były to pierwsze częściowo wolne wybory w powojennej historii Polski, w ich wyniku Polska stała się pierwszym państwem bloku wschodniego, w którym wyłonieni w wyborach przedstawiciele opozycji demokratycznej uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy.

~ ~ ~ Rozpoczął się proces demokratyzacji. Gospodarka zwracała się w stronę gospodarki rynkowej. Wprowadzono trójpodział władzy – ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Od 1990 r. Polska zaczęła być III Rzeczpospolitą. Komuniści ponieśli też klęskę w innych krajach. Komunizm przestał dominować, a i sam Związek Radziecki chylił się ku upadkowi i dążył do reform politycznych. Upadek komunizmu w Polsce zawdzięcza się Solidarności, która ostro walczyła z komunistyczną władzą, sukces ten do dzisiaj jest chwalony i uznawany przez wszystkich patriotów. Gdyby nie Solidarność, obalenie komunizmu mogło się zdecydowanie opóźnić. Rządy komunistyczne w Polsce trwały blisko 50 lat i odcisnęły straszliwe piętno na mentalności polskiego społeczeństwa