Polska wieś w malarstwie i literaturze Młodej Polski Polska wieś w malarstwie i literaturze Młodej Polski. Omów temat na dowolnie wybranych przykładach.
Wieś: Młoda Polska (1891 – 1918): symbolizm, naturalizm. społeczność lokalna zamieszkująca dany teren, posiadająca własną kulturę i obyczaje, trudniąca się przede wszystkim rolnictwem.
„Wesele” Stanisława Żeromskiego: - zderzenie dwóch światów – inteligencji i chłopów; - Gospodarz jako spoiwo łącząca obie warstwy społeczne; - całkowity brak porozumienia między chłopami a inteligencją; inteligencja lekceważy chłopów; chłopi ukazani jako siła narodu; chłopi jako pijacy, awanturnicy i zazdrośnicy; symbolizm.
„Chłopi” Stanisława Reymonta: codzienne życie mieszkańców wsi Lipce; ścisły związek chłopów z naturą; niski stopień edukacji i inteligencji; ukazanie hierarchii społecznej wsi: najbardziej majętni gospodarze są w niej najwyżej usytuowani; całkowite uzależnienie biednych chłopów od właścicieli ziemskich; stan posiadania decyduje praktycznie o wszystkim, począwszy od zajmowanego miejsca w kościele, skończywszy na małżeństwie; nieludzkie, skrajne warunki panujące we wsi; naturalizm.
Hierarchia społeczna w Lipcach: wyznaczana przez stan posiadania; nadana przez Boga; odgórnie przypisana; pozycja społeczna danej jednostki niemożliwa do zmienienia; trzeba się z nią pogodzić i się jej podporządkować. właściciele ziemscy proboszcz Kowal, młynarz Najbiedniejsi mieszkańcy, nieposiadający żadnej ziemi, całkowicie uzależnieni od warstw wyższych
Opowiadania Stefana Żeromskiego: - wieś ukazana w nowej, kapitalistycznej rzeczywistości; mieszkańcy wsi jako prymitywni ludzie, nieumiejący się porozumieć z nikim z zewnątrz; brak edukacji na wsi; brak świadomości narodowej; zaściankowość mieszkańców wsi; chłopi jako tania siła robocza wykorzystywana z premedytacją przez kapitalistów; całkowite uzależnienie chłopów od wyższych warstw społecznych; brak jakiejkolwiek nadziei na poprawę sytuacji na wsi; naturalizm.
„Zrękowiny” Włodzimierza Tetmajera: ukazanie tradycyjnych wiejskich zaręczyn; przy zaręczynach obecnych jest wielu mieszkańców wsi, nie tylko rodzina; wszyscy ubrani w tradycyjne, ludowe stroje; zaręczyny ważne dla wszystkich mieszkańców wsi; każdy mieszkaniec wsi zna się osobiście; wszyscy o sobie wiedzą bardzo dużo.
„Babie Lato” Józefa Chełmońskiego: młoda dziewczyna ubrana w tradycyjny strój; surowość obrazu; piękno i prostolinijność dziewczyny kontrastuje z jej brudnymi stopami i niechlujnym ubiorem; brak jakiegokolwiek wartościowania i oceniania; realizm.
Podsumowanie: motyw wsi był często poruszany w literaturze i malarstwie Młodej Polski obraz wsi jest niejednoznaczny; „Chłopi” i Opowiadania Żeromskiego – pesymistyczny obraz wsi; „Babie Lato” i „Zrękowiny” – ukazane pozytywne strony chłopów; wieś ma wiele negatywnych cech, a główną z nich jest zacofanie cywilizacyjne; - pozytywne cechy wsi: prostolinijność, i dobroduszność mieszkańców.