DEFINICJA PIELGRZYMKI

www.pastoralna.pl / Materiały dla studentów / ks. M. Ostrowski / Turystyka religijna

Migracje (wojny, ucieczki, wygnania)  Turystyka  Podróże naukowe, handlowe  Podróże w celach kulturalnych i handlowych  Wyprawy do miejsc przyrodniczych o szczególnej piękności  Nawiedziny „miejsc ducha”  „Pielgrzymka ludzkiego umysłu (telekomunikacja, internet)  Pielgrzymka jako religijny akt (właściwe znaczenie) Papieska Rada ds.. Migracji i podróżnych Pielgrzymka w Wielkim Jubileuszu Roku 2000

per-epi-demos (gr.) = cudzoziemiec, obcy

PEREGRINUS (łac.) = wędrowiec, podróżujący po obcych krajach, nie będący obywatelem kraju

PEREGRINATIO (łac.) per-agros (=przez pola) = bycie na obczyźnie, poza miejscem stałego pobytu

PEREGRE  PEREGRINUS (A.Brückner) = zewnątrz

PATHA (hinduskie) = droga PATOS (greckie) = ścieżka PONTOS (greckie) = morze, przeprawa  PĄĆ – DROGA PIELGRZYMÓW (A.Brückner)

Znak, który odzwierciedla ludzką kondycję „homo viator” Symbol „wędrówki człowieka śladami Odkupiciela”, która posiada ważkie ascetyczne znaczenie (Jan Paweł II, Bulla Incarnationis mysterium)

Wędrówka podjęta z religijnych motywów, „dająca wyraz wewnętrznemu pragnieniu wyjścia z siebie i nawiązania kontaktu z istotą transcendentną” Komisja Konferencji Episkopatu Włoch ds. Duszpasterstwa czasu wolnego, turystyki i sportu, Pielgrzymowanie u progu trzeciego tysiąclecia, 1998

„Pielgrzymowanie polega na osobistym bądź grupowym udaniu się do sanktuarium lub miejsca szczególnie ważnego dla wiary, w celu dopełnienia tam specjalnych aktów religijnych, zarówno dotyczących miłosierdzia, jak czynów wotywnych czy pokutnych, a także aby zdobywać doświadczenie życia we wspólnocie, wspierać wzrost cnót chrześcijańskich i coraz szersze poznawanie Kościoła” Komisja Konferencji Episkopatu Włoch ds. Duszpasterstwa czasu wolnego, turystyki i sportu, Pielgrzymowanie u progu trzeciego tysiąclecia, 1998

„Podjęta z motywów religijnych podróż do miejsca uważanego za święte (locus sacer) ze względu na szczególne działanie w nim Boga lub bóstwa” (A. Jackowski)

Akt natury religijnej (wiara i kult)  Motyw poruszający: pragnienie intensywniejszego obcowania ze Świętym i wypełniania religijnych praktyk

 Przestrzeń (Wędrówka – przemieszczanie się w przestrzeni z ośrodka stałego zamieszkania ku celowi: świętemu miejscu)  Czas (obszerniejszy niż w innych religijnych aktach)

Pielgrzym spodziewa się uzyskania łask obfitszych niż w zwykle spełnianych aktach kultu  Wędrówka mająca intensywniej wpłynąć na formowania religijnych i moralnych postaw pielgrzymów

Miejsce święte locus sacer Sanktuarium Miejsce święte locus sacer

„Pielgrzym potrzebuje sanktuarium, a sanktuarium pielgrzyma” Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii, 280

ontologiczna - oddzielone od profanum, przynależne do Boga ŚWIĘTOŚĆ ontologiczna - oddzielone od profanum, przynależne do Boga kultyczna – miejsca i przedmioty wydzielone ze świeckiego użytku, przeznaczone do kultu moralna – doskonałość czynów, realizacja cnót w najwyższym stopniu

Z. Krzyszkowski, Leksykon teologii fundamentalnej Miejsca święte (loca sacra): „kościoły, kaplice, sanktuaria, cmentarze oraz niektóre miejsca geograficzne otaczane szczególna czcią i kultem, wyjęte spod jurysdykcji świeckiej z powodu uświęcenia ich ważnymi wydarzeniami religijnymi” Z. Krzyszkowski, Leksykon teologii fundamentalnej

Czynniki uznania miejsca świętego obiektywny – wydarzenie o nadprzyrodzonym charakterze (formalnie [nie]uznane) np. objawienie, cud, wydarzenie z życia Chrystusa lub świętych formalno - prawny – uznanie przez kościelną władzę potwierdzone dekretem subiektywny – uznanie przez pobożność wiernych

SANKTUARIUM = Miejsce Święte „miejsce o szczególnym znaczeniu kultowym, zwykle budowla sakralna, lub jej najważniejsza część (przenośnie) …miejsce, w którym znajduje się coś cennego; miejsce dla kogoś święte, drogie, do którego mają dostęp tylko nieliczni” Słownik wyrazów obcych, W-wa 1980

SANKTUARIUM = Miejsce Święte „religijny ośrodek katolicki o charakterze charyzmatycznym, będący miejscem uroczystego i wotywnego kultu, gdzie w szczególny sposób obfituje łaska i dlatego pielgrzymują tam wierni” J. Majka, Taniec pośród mieczów, 1987

SANKTUARIUM = Miejsce Święte „kościół lub inne miejsce, do którego – za aprobatą ordynariusza miejscowego – pielgrzymują liczni wierni, z powodu szczególnej pobożności” Kodeks Prawa Kanonicznego, kan 1230

SANKTUARIUM = Miejsce Święte „wiele innych miejsc kultu, często skromnych, jak kościółki w miastach i na wsiach, w środowisku miejscowym spełniają podobną funkcję jak sanktuaria, chociaż nie są kanonicznie uznane” Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii , 264

SANKTUARIUM = Miejsce Święte Bóg przez swą interwencję (objawienie, cuda, łaski) wskazuje wybraną przestrzeń jako miejsce szczególnego kultu Duch Święty obdarowuje wybrane miejsce szczególnym charyzmatem

Miejsce Święte - Przestrzeń, którą wybrał sam Bóg, aby „rozbić swój «namiot» między nami (por. J 1, 14; Wj 40, 34–35; 1 Krl 8, 10–13), a przez to umożliwić człowiekowi bardziej bezpośrednie spotkanie z Nim”. Jan Paweł II, List o pielgrzymowaniu do miejsc związanych z historią zbawienia, 1.

PIELGRZYMKA A TURYSTYKA RELIGIJNA

TURYSTYKA A PIELGRZYMKA Odbywanie wycieczek, tj. wyjazdów bądź wymarszów poza miejsce stałego pobytu dla rozrywki i odpoczynku (przyroda, kultura, poznanie ludzi itd.) Wędrówka podjęta z religijnych motywów, „dająca wyraz wewnętrznemu pragnieniu wyjścia z siebie i nawiązania kontaktu z istotą transcendentną”

TURYSTYKA A PIELGRZYMKA WSPÓLNE * Miejsca * Szlaki * Transport * Infrastruktura

TURYSTYKA A PIELGRZYMKA MOTYWY ŚWIECKIE: * Poznawcze * Kulturowe * Rekreacyjne MOTYWY RELIGIJNE * Modlitwa * Pokuta * Sakramenty

TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA TURYSTYKA

TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA TURYSTYKA

TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA TURYSTYKA Dwie linie znaczeń Dualizm motywów

Człowiek jednością psycho-fizyczną i duchową TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA TURYSTYKA Człowiek jednością psycho-fizyczną i duchową

TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA TURYSTYKA Teologia odpoczynku „odpocząć to znaczy począć na nowo” – we wszystkich sferach swego życia (JPII)

ZWIEDZAĆ TURYSTYKA RELIGIJNA PIELGRZYMKA ZWIEDZAĆ oglądać, podziwiać: piękno, kształty, walory kulturalne; zaspokajać ciekawość, pogłębiać wiedzę o świecie TURYSTYKA

NAWIEDZAĆ TURYSTYKA RELIGIJNA nawiedzić miejsce święte: PIELGRZYMKA Maryja nawiedza Elżbietę Łk 1, 39-56 nawiedzić miejsce święte: Modlitwa, adoracja, akt wiary TURYSTYKA

TURYSTYKA RELIGIJNA Zeświecczona pielgrzymka TURYSTYKA RELIGIJNA Zeświecczona pielgrzymka ? Czy szansa nowej ewangelizacji ?

Kościół nie tworzy definicji używa terminu dla opisu, istniejącej rzeczywistości