poznaj historię informatyki HISTORIA SPRZĘTU INFORMATYCZNEGO poznaj historię informatyki

początki „technologii” obliczeniowej

Kiedy to się zaczęło ? Ewolucja człowieka związana jest nierozerwalnie z rozwojem techniki. Rozwój technologii umożliwiającej wyprodukowanie znanych współcześnie komputerów rozpoczął się wiele wieków temu. Jakie były początki i najbardziej istotne momenty tego procesu ?

Osiągnięcia starożytnych p.n.e. 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 n.e 4000 lat p.n.e. Sumerowie zaczynają zapisywać transakcje handlowe na glinianych tabliczkach. 3000 lat p.n.e. Wczesna forma liczydeł używanych w Azji 440 rok p.n.e. Abakus - liczydła używane w Rzymie i Grecji 876 rok n.e. Pierwsze odnotowane użycie symbolu 0 w Indiach .

pierwsze urządzenia

XVII wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI 1617 Kostki Napiera 1623 Maszyna Schickard'a Kostki (pałeczki) Napiera to urządzenie wspomagające proces liczenia, skonstruowane i opisane w 1617 przez Johna Napiera. Urządzenie - w różnych wersjach - było niesłychanie popularne przez ok. 200 lat. Wilhelm Schickard w 1623 roku na zamówienie Jana Keplera skonstruował mechaniczną maszynę liczącą, wykonującą dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie liczb całkowitych.

XVII wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI 1624 - Linijka Logarytmiczna wynaleziona przez Edmunda Guntera zwana także „Skalą Guntera”, była rodzajem rozległej siatki logarytmicznej narysowanej na arkuszu. Za pomocą pewnych dodatkowych urządzeń można było przy jej użyciu mnożyć i dzielić liczby. 1632 - Suwak logarytmiczny (zwany suwakiem rachunkowym) to prosty przyrząd ułatwiający obliczenia, powszechnie używany przez inżynierów do końca lat 80’ XX wieku. Wynaleziony w 1632 roku przez Williama Oughtreda, zainspirowanego linijką logarytmiczną Edmunda Guntera.

XVII wiek Maszyna arytmetyczna 1642 Rachmistrz Krokowy 1670 III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Maszyna arytmetyczna 1642 Rachmistrz Krokowy 1670 Maszyna  arytmetyczna zwana Pascaliną zaprezentowana została po raz pierwszy w 1642 roku przez Błażeja Pascala. Mogła ona jedynie dodawać i odejmować, natomiast operacje mnożenia oraz dzielenia były realizowane za pomocą serii dodawań lub odejmowań. Gottfried von Leibniz rozwinął pomysły Pascala i w roku 1671 przedstawił Rachmistrza Krokowego, urządzenie, które oprócz dodawania i odejmowania mogło mnożyć, dzielić oraz obliczać pierwiastki kwadratowe.

XIX wiek Maszyna Jacquarda 1805 II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Maszyna Jacquarda 1805 Mechanizm przesmykowy umożliwiający sterowanie pojedynczymi nitkami osnowy, wynaleziony w 1805 przez Josepha Marie Jacquarda. Jacquard, opracował metodę sterowania nitkami osnowy za pomocą kart perforowanych. Otwory w odpowiednich miejscach karty kierowały zaczepami wybierającymi nitki osnowy w odpowiednim kolorze dla danego wzoru na tkaninie. Było to pierwsze w dziejach sterowanie maszyny za pomocą programu.

XIX wiek Maszyna Różnicowa 1822 II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Maszyna Różnicowa 1822 Pierwsze urządzenie, które mogłoby być uważane za komputer we współczesnym znaczeniu tego słowa, zostało obmyślone przez angielskiego matematyka i wynalazcę - Charlesa Babbage'a. W roku 1822, Babbage zaproponował budowę maszyny zwanej Maszyną Różnicową, której zadaniem byłoby automatyczne obliczanie tablic matematycznych. Maszyna Różnicowa była ukończona jedynie częściowo, gdy Babbage wpadł na pomysł innej, bardziej złożonej maszyny, którą nazwał Maszyną Analityczną. Projekt zrealizowano w pełni dopiero w 1992 roku, w muzeum techniki w Science Museum, South Kensington w Londynie.

XIX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Maszyna Tabulacyjna 1890 W 1890 roku Herman Hollerith użył kart perforowanych w mechanicznym urządzeniu do obliczenia liczebności populacji w USA (dzięki temu czas obliczeń uległ skróceniu z 10 do 3 lat).

Przełomowy wiek XX

XX wiek Maszyna Turinga 1937 II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Maszyna Turinga 1937 Angielski matematyk Alan Turing pracując nad koncepcją obliczalności funkcji matematycznych opisał prostą maszynę logiczną, która nosi nazwę Maszyny Turinga. Jej teoretyczny model skalda się z: Nieskończonej taśmy zawierającej komórki z przetwarzanymi symbolami Głowicy zapisująco-odczytującej. Układu sterowania głowicą. Maszyna Turinga stanowi najprostszy, wyidealizowany matematyczny model komputera, zbudowany z taśmy, na której zapisuje się dane i poruszającej się wzdłuż niej „głowicy”, wykonującej proste operacje na zapisanych na taśmie wartościach.

XX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Komputer Z3 1941 Z3 to pierwszy działający, w pełni automatyczny komputer o zmiennym programie, zbudowany przez niemieckiego inżyniera Konrada Zuse na bazie jego wcześniejszej, mechanicznej konstrukcji - Z1. Maszyna była wykorzystywana w czasie wojny do obliczeń niezbędnych przy projektowaniu skrzydeł. Program zapisany był na ośmiokanałowej taśmie perforowanej i wykonywany w miarę wczytywania. Dane były wprowadzane przez klawiaturę a wynik odczytywany z wyświetlacza.

XX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Komputer ABC 1939-1942 W 1942 roku V. Atanasoff i C. Berry z USA ukończyli pracę nad prototypem komputera - Atanasoff-Berry Computer (ABC). Z uwagi na zastosowanie przez konstruktorów lamp elektronowych i arytmetyki binarnej uważany jest on za pierwszy działający prototyp specjalizowanego komputera. Maszyna wykorzystywana była do rozwiązywania układów równań algebraicznych liniowych. Komputer został przekazany w 1942 roku do Waszyngtonu do zastosowań wojskowych.

XX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Mark I 1943 Zbudowany na Uniwersytecie Harvarda na zlecenie marynarki wojennej USA przez Howard Aiken. Był w pełni automatyczną maszyną liczącą. Konstrukcja 16- metrowej długości i 2.5 metrowej wysokości ważyła 40 ton. Komputer zbudowany z lamp, przekaźników i kół zębatych mnożył dwie 23-cyfrowe liczby w 6 sekund. Colossus 1943 Colossus - pierwszy komputer zbudowany w Wielkiej Brytanii z 1500 lamp elektronowych . Przeznaczony do zastosowań wojskowych - rozpracowania sposobu działania niemieckiej Maszyny Lorenza. Projektem budowy komputera kierowali Max H. Newman i T.H. Flowers

XX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI ENIAC EDVAC UNIVAC 1943-1946 ENIAC - pierwszy elektroniczny komputer, który zapamiętywał 20 liczb. Zbudowany z 500 000 elementów w tym 18000 lamp. Ważył 30 ton. 1946-1952 EDVAC - komputer zbudowany wg koncepcji von Neumana. Zarówno program jak i dane były po raz pierwszy przechowywane w pamięci komputera. 1951 UNIVAC - pierwszy na świecie komputer, który trafił do sprzedaży. Mógł on przetwarzać zarówno dane liczbowe jak i tekstowe

XX wiek Rozwój technologii komputerowej w Polsce III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Rozwój technologii komputerowej w Polsce ARR (Analizator Równań Różniczkowych) – komputer analogowy, pierwszy elektroniczny komputer zbudowany w Polsce w 1953. Powstał w GAM w Warszawie, pod kierunkiem Leona Łukaszewicz. UMC-1 (Uniwersalna Maszyna Cyfrowa) – pierwszy komputer produkowany seryjnie przez wrocławskie Elwro (od 1962). Elwro wyprodukowało i uruchomiło łącznie 25 szt. Był to lampowy komputer pierwszej generacji opracowany w Zakładzie Konstrukcji Telekomunikacyjnych i Radiofonii Politechniki Warszawskiej, którego prototyp zbudowano w 1960. Seria komputerów Odra produkowanych w Zakładach Elektronicznych Elwro we Wrocławiu. Prototypowe modele Odra 1001 i 1002 powstały w 1961. Pierwszym seryjnym komputerem była Odra 1003, której produkcję rozpoczęto w 1963. Odrę wyróżniała możliwość pracy z oprogramowaniem stworzonym przez inne firmy oraz możliwość podłączenia urządzeń peryferyjnych. Komputer przeznaczony był do obliczeń naukowo- technicznych i sterowania procesami technologicznymi. Jego następcą była Odra 1013. K-202 polski 16-bitowy minikomputer opracowany i skonstruowany przez zespół inż. Jack Karpińskiego w latach 1970–1973. Był to pierwszy polski komputer zbudowany z użyciem układów scalonych w kooperacji polskich zakładów z firmami z Wielkiej Brytanii. Według opinii dr hab. Piotra J. Durki K-202 przewyższał pod względem szybkości pierwsze IBM PC.

XX wiek Rozwój technologii komputerowej na świecie III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Rozwój technologii komputerowej na świecie Przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych - masowa produkcja komputerów IBM (początki serii 7000 i 360). Do ich budowy wykorzystano tranzystory. Opracowano standard oprogramowania. lata sześćdziesiąte - powszechne stosowanie komputerów w wojsku, wielkich firmach, bankach, administracji państwowej i badaniach naukowych. lata siedemdziesiąte – produkcja minikomputerów (wielkości małej szafy) z wykorzystaniem układów scalonych. Rywalizacja firm Xerox, Hewlett-Packard, IBM oraz Apple. 1971 - Intel 4004 to 4-bitowy mikroprocesor zaprojektowany i produkowany przez firmę Intel. 1976 - mikrokomputer osobisty Apple I – zbudowany przez S. Wozniaka i S. Jobsa. 1977 - powstaje Apple II i arkusz kalkulacyjny Visicalc, który opanował rynek w USA.

1981 IBM PC 1984 Macintosh 128K 1989 pierwszy palmtop 1995 Intel Pentium 1995 Windows 95 XX wiek I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI 1981 - mikrokomputer IBM PC Upowszechnia się standard komputerów osobistych PC (od 1983 - PC XT) i system operacyjny Microsoftu - MS DOS. 1984 - Macintosh 128K – komputer osobisty z graficznym interfejsem użytkownika oraz procesorem Motorola 68000 o prędkości 8 MHz wyposażony w 128 KB pamięci RAM. Był pierwszym Macintoshem z serii klasycznej. 1989 - Atari Portfolio pierwszy palmtop kompatybilny ze standardem PC. 1995 - Intel rozpoczyna produkcję mikroprocesorów serii Pentium. 1995 - Microsoft Windows 95 staje się standardowym systemem operacyjnym, ugruntowując dominację firmy Microsoft na rynku oprogramowania użytkowego.

Nowa era komputerów - XXI wiek

XXI wiek 2002 Tablet PC Smartfon 2007 iPhone 2008 Android 2013 II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI 2002 - Microsoft wypuszcza Microsoft Tablet PC, zaprojektowany i wyprodukowany przez HP. 2002 – wyprodukowano smartfon BlackBerry 5810 Urządzenie pełniło funkcję telefonu komórkowego, umożliwiało odbieranie poczty e-mail oraz przeglądanie Internetu. 2007 - iPhone firmy Apple, oparty na systemie operacyjnym iPhone OS, mogący pełnić funkcje telefonu komórkowego, platformy rozrywkowej i komunikatora internetowego. W 2008 odbyła się premiera pierwszego systemu operacyjnego firmy Google przeznaczonego na urządzenia przenośne z dotykowym wyświetlaczem nazwanego Android. 2013 – na rynku pojawiły się pierwsze „komputery w zegarku” produkowane przez Sony i Motorolę. Wkrótce swoje modele wyprodukowali Apple, Samsung i Google. 2002 Tablet PC Smartfon 2007 iPhone 2008 Android 2013 Smartwatch

XXI wiek Komputery w kosmosie II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Komputery w kosmosie W niezwykłych warunkach przestrzeni międzygwiezdnej nasze domowe pecety nie zdałyby egzaminu. W kosmosie sprawdzają się tylko naprawdę kosmiczne maszyny! Od kilkudziesięciu już lat znajdują się one w sondach, satelitach, rakietach, wahadłowcach i stacjach orbitalnych. Stare jest dobre - najbardziej odporne na działanie promieniowania kosmicznego są układy wytwarzane kilkanaście lat temu, w rodzaju procesora i486 produkowanego w technologii 0,8 mikrona (800 nm). Stosunkowo duże rozmiary elementów składowych takich układów sprawiają, że energia wyzwolona w wyniku uderzenia jonu wodoru czy helu w strukturę krzemową łatwo się rozprasza, dzięki czemu procesor (nawet jeśli chwilowo wystąpią błędy) jest w stanie później działać normalnie. Proste jest mniej zawodne - główne komputery pokładowe odpowiadają za nawigację i pracę aparatury podtrzymującej życie, dlatego ich niezawodność jest ważniejsza od mocy obliczeniowej. Nieco więcej swobody mają konstruktorzy w wypadku maszyn służących do pisania raportów, obsługi eksperymentów prowadzonych na orbicie czy zwykłej (niezwiązanej z kontrolą lotu) korespondencji. Mają one częstokroć wielokrotnie większą moc obliczeniową niż komputery nawigacyjne.

XXI wiek Superkomputery 2012 Sequoia Titan 2013 Tianhe-2 II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Sequoia – superkomputer o mocy obliczeniowej17,17 PFLOPS (wykonujący 17 biliardów operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę). Został wyprodukowany przez IBM w 2012 roku i zainstalowany w Lawrence Livermore National Laboratory. Titan – superkomputer o moc obliczeniowej 17,59 PFLOPS, wyprodukowany przez Cray Inc. i uruchomiony w październiku 2012 w Oak Ridge National Laboratory w USA. Od listopada 2012 do czerwca 2013 był najszybszym superkompuerem na świecie. Tianhe-2 (Droga Mleczna-2) – superkomputer o mocy obliczeniowej 33,86 PFLOPS, zbudowany przez NUDT w Chinach. W czerwcu 2013 roku znalazł się na pierwszym miejscu listy TOP500 – superkomputerów o największej mocy obliczeniowej na świecie. Superkomputery 2012 Sequoia Titan 2013 Tianhe-2

dziękujemy za uwagę