one voice one vision one firm The user has a choice of two cover slides. The green cover (featured) should be used when presentations are either PROJECTED or PRINTED. No other text should appear on this slide. D E W E Y B A L L A N T I N E one voice one vision one firm
nowe możliwości zarządzania wierzytelnościami sektora bankowego SEKURYTYZACJA nowe możliwości zarządzania wierzytelnościami sektora bankowego regulacje prawne sekurytyzacji – możliwości i ograniczenia lipiec, 2005 The “presentation to” slide (featured) should be the first slide that appears in the users BOUND presentation (a cover is not needed). The user may insert a client logo to a modest size where slide text reads “(insert centered logo)”. Logo should fit within the allotted space and appear centered on the slide.
PODSTAWOWE REGULACJE PRAWNE Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (w szczególności art. 92a - 92c oraz art. 104) Ustawa z dnia 24 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (w szczególności art. 183 - 195 oraz art. 326) Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych Inne
RODZAJE SEKURYTYZACJI Rodzaj transakcji sekurytyzacji wierzytelności bankowych, w tym wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, i jej konsekwencje prawne różnią się w zależności od: sposobu przeniesienia uprawnień do sekurytyzowanych wierzytelności oraz formy SPV
SPOSÓB PRZENIESIENIA UPRAWNIEŃ Z SEKURYTYZOWANYCH WIERZYTELNOŚCI Przelew (umowa przelewu wierzytelności) Subpartycypacja (umowa o subpartycypację)
Przelew nie może pogorszyć sytuacji dłużnika Inne kwestie - zob. dalej SPOSÓB PRZENIESIENIA UPRAWNIEŃ Z SEKURYTYZOWANYCH WIERZYTELNOŚCI - C.D. Przelew Inicjator (cedent) przenosi na SPV (cesjonariusza) sekurytyzowane wierzytelności; inicjator przestaje być wierzycielem kredytobiorcy, nowym wierzycielem staje się SPV Przelew nie może pogorszyć sytuacji dłużnika Inne kwestie - zob. dalej
Inne kwestie - zob. dalej SPOSÓB PRZENIESIENIA UPRAWNIEŃ Z SEKURYTYZOWANYCH WIERZYTELNOŚCI - C.D. Subpartycypacja Inicjator nie przenosi na SPV sekurytyzowanych wierzytelności (inicjator pozostaje wierzycielem kredytobiorcy), ale zawiera umowę „o przekazywanie funduszowi wszystkich świadczeń otrzymywanych przez inicjatora sekurytyzacji lub uprawnionego z sekurytyzowanych wierzytelności z określonej puli wierzytelności lub z określonych wierzytelności” (art. 183 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych) Przekazaniu podlegają: kwoty główne, pożytki, kwoty z realizacji zabezpieczeń Inne kwestie - zob. dalej
SCHEMAT SEKURYTYZACJI – SUBPARTYCYPACJA Model oparty na umowie subpartycypacji między Bankiem a SPV. BANK Wierzytelność Umowa o subpartycypację Należności Wynagrodzenie SPV DŁUŻNICY Emisja papierów wartościowych Cena emisyjna INWESTORZY
SCHEMAT SEKURYTYZACJI - PRZELEW Model oparty na przelewie (sprzedaży) sekurytyzowanych wierzytelności SPV. BANK Wierzytelność przed przelewem Zapłata za nabywane wierzytelności Przelew wierzytelności Wierzytelność po przelewie SPV Należności DŁUŻNICY Emisja papierów wartościowych Cena emisyjna INWESTORZY
DOPUSZCZALNE FORMY SPV Fundusz sekurytyzacyjny Podmiot emisyjny
FORMY SPV - PODSTAWOWE RÓŻNICE SEKURYTYZACJI Fundusz sekurytyzacyjny Podmiot emisyjny Sposób przeniesienia uprawnień do sekurytyzowanych wierzytelności Przelew, subpartycypacja Przelew Rodzaj sekurytyzowanych wierzytelności Brak wyraźnych ograniczeń co do niestandaryzowanych funduszy sekurytyzacyjnych, w przypadku funduszy standaryzowanych – pula jednolitych rodzajowo wierzytelności Jednolite rodzajowo wierzytelności
FORMY SPV - PODSTAWOWE RÓŻNICE SEKURYTYZACJI – C.D. Fundusz sekurytyzacyjny Podmiot emisyjny Powiązanie kapitałowe lub organizacyjne SPV z bankiem Możliwe, z ograniczeniami Niemożliwe Zakaz nabywania papierów wartościowych emitowanych przez SPV Obowiązuje
FORMY SPV - PODSTAWOWE RÓŻNICE SEKURYTYZACJI – C.D. Fundusz sekurytyzacyjny Podmiot emisyjny Zakaz gwarantowania wykupu papierów wartościowych emitowanych przez SPV Nie obowiązuje Obowiązuje Zakaz (co do zasady) odkupowania wierzytelności lub praw do świadczeń z wierzytelności
FORMY SPV - PODSTAWOWE RÓŻNICE SEKURYTYZACJI – C.D. Fundusz sekurytyzacyjny Podmiot emisyjny Uprzywilejowanie hipoteki w stosunku do hipoteki przymusowej Istnieje Nie istnieje Ingerencja/nadzór Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Zawsze Tylko w przypadku publicznej emisji papierów wartościowych Zgoda dłużnika (i innych osób) na przelew Wymagana - zob. dalej Co do zasady nie wymagana
PRZELEW I SUBPARTYCYPACJA - PODSTAWOWE RÓŻNICE Rodzaj SPV Fundusz sekurytyzacyjny, podmiot emisyjny Tylko fundusz sekurytyzacyjny Przejście wierzytelności Następuje Nie następuje
PRZELEW I SUBPARTYCYPACJA - PODSTAWOWE RÓŻNICE – C.D. Przeniesienie hipoteki; konieczność wpisu w KW Zwykła – konieczne przeniesienie, wpis konstytutywny; Kaucyjna – jeśli hipoteka ma istnieć, konieczne przeniesienie, wpis konstytutywny Nie ma przeniesienia hipoteki; wpis nie jest wymagany BTE Utrata BTE BTE jest zachowany
PRZELEW I SUBPARTYCYPACJA - PODSTAWOWE RÓŻNICE – C.D. Art. 92c Prawa Bankowego Ma zastosowanie – zob. dalej Nie ma zastosowania –zob. dalej
PRZELEW I SUBPARTYCYPACJA – PROBLEM ZGODY DŁUŻNIKA I INNYCH OSÓB Generalna zasada - art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego: „Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania”. Art. 92c Prawa Bankowego 1. Przelew wierzytelności banku na towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzące fundusz sekurytyzacyjny albo na fundusz sekurytyzacyjny wymaga uzyskania przez bank zgody dłużnika banku, będącego stroną czynności dokonanej z bankiem, jak również zgody dłużnika z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z dokonanej czynności oraz złożenia przez dłużnika oświadczenia o poddaniu się egzekucji na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego, który nabędzie wierzytelność. Zgoda i oświadczenie powinny być wyrażone w formie pisemnej pod rygorem nieważności. 2. Bank w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy, o której mowa w art. 92a ust. 1 pkt 1, jest obowiązany powiadomić pisemnie dłużnika o przelewie wierzytelności banku na towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzące fundusz sekurytyzacyjny albo na fundusz sekurytyzacyjny.
Art. 326 Ustawy o funduszach inwestycyjnych: PRZELEW I SUBPARTYCYPACJA – PROBLEM ZGODY DŁUŻNIKA I INNYCH OSÓB – C.D. Art. 326 Ustawy o funduszach inwestycyjnych: 1. Do przelewu wierzytelności banku na fundusz sekurytyzacyjny, z tytułu umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy art. 92a-92c ustawy, o której mowa w art. 312, z zastrzeżeniem ust. 2-4. 2. Bank nie jest obowiązany do uzyskania zgody dłużnika banku na przelew wierzytelności banku z tytułu umów kredytu, w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, określonych w umowie. 3. Bank przed zawarciem z funduszem sekurytyzacyjnym umowy przelewu wierzytelności banku z tytułu umów kredytu, spełniających przesłankę, o której mowa w ust. 2, jest obowiązany wezwać do zapłaty dłużnika banku z takich umów, wyznaczając mu jednocześnie 30-dniowy termin do uregulowania należności wobec banku, do wysokości kwoty określonej w wezwaniu. 4. Do wezwania bank obowiązany jest dołączyć informację, że w przypadku niewywiązania się kredytobiorcy z obowiązków określonych w wezwaniu, jak również po bezskutecznym upływie terminu określonego w wezwaniu, wierzytelność banku zostanie przelana na fundusz sekurytyzacyjny, któremu będzie przysługiwać uprawnienie do prowadzenia egzekucji na podstawie sekurytyzacyjnego tytułu egzekucyjnego po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności.
W przypadku subpartycypacji: PRAWO UPADŁOŚCIOWE W przypadku przelewu wierzytelności, w razie upadłości inicjatora, wierzytelności nie wchodzą do masy upadłości W przypadku subpartycypacji: w skład masy upadłości upadłego banku będącego stroną umowy o subpartycypację nie wchodzą wierzytelności będące przedmiotem tej umowy fundusz sekurytyzacyjny wstępuje w prawa upadłego z tytułu wierzytelności sekurytyzowanych oraz zabezpieczeń tych wierzytelności syndyk przekazuje funduszowi sekurytyzacyjnemu świadczenia otrzymane od dłużników z tytułu wierzytelności sekurytyzowanych oraz dłużników z tytułu zabezpieczeń tych wierzytelności Zastrzeżenie: tzw. „suspect periods” Egzekucja prowadzona przez innych wierzycieli w sytuacji braku upadłości inicjatora
o nadanie ratingu sekurytyzowanym wierzytelnościom, TAJEMNICA BANKOWA Bank oraz pracownicy banku są obowiązani zachować tajemnicę bankową, która obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowych. Obowiązek zachowania tajemnicy bankowej nie dotyczy przypadków, w których: udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonania umowy przelewu wierzytelności lub umowy o subpartycypację, oraz związanych z nimi umów: o nadanie ratingu sekurytyzowanym wierzytelnościom, ubezpieczenia od ryzyka niewypłacalności dłużników sekurytyzowanych wierzytelności, udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonania umowy z podmiotem emisyjnym, a podmiot ten zawarł z bankiem, od którego nabył wierzytelności, umowę o obsługę sekurytyzowanych wierzytelności.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH SPV (oraz podmiot, z którym SPV zawiera umowę o obsługę sekurytyzowanych wierzytelności), może zbierać i przetwarzać dane osobowe dłużników sekurytyzowanych wierzytelności jedynie dla celów związanych z administrowaniem i obrotem wierzytelnościami sekurytyzowanymi. Pozostają w mocy przepisy o ochronie danych osobowych, w szczególności określające obowiązki administratora danych osobowych Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2005 r. dopuszczalne jest przekazywanie firmom prowadzącym windykację wierzytelności danych osobowych dłużników bez konieczności uzyskania zgody dłużników
Ogólna koncepcja (model) sekurytyzacji OGÓLNA OCENA Brak spójności między przepisami Prawa bankowego i ustawy o funduszach inwestycyjnych Pomyłka ustawodawcy w art. 92c Prawa bankowego i art. 326 ustawy o funduszach inwestycyjnych Praktyczna trudność w związku z koniecznością przeniesienia hipotek – wpis do księgi wieczystej Ogólna koncepcja (model) sekurytyzacji
Dewey Ballantine Grzesiak sp. k. ul. Książęca 4 00-498 Warszawa tel. 690-6100 fax 690-6222 www.deweyballantine.com CLOSING SLIDE / THANK YOU The user has a choice of two closing slides. The sailboat (featured) should be used when presentations are PROJECTED. No other text should appear on this slide, and hard copy of the “thank you” slide should not be bound in with the presentation.