ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWCY I ZARZĄDCY DROGI ZA WYPADKI Adw. Magdalena Fertak Panel: Motocyklista na drodze 25.07.2014
WSTĘP W OKRESIE 01 – 05.2014 : 12 532 wypadków drogowych, w których 1 105 osoby zginęły 15 271 osoby odniosły obrażenia ciała Policji zgłoszono 134 615 kolizji (dane KG Policji) Raporty NIK: 2 x więcej ludzi ginie w wypadkach na terenie Polski niż w innych krajach UE błędy w policyjnej bazie danych SEWIK
1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ZARZĄDCY DROGI Ustalenie tożsamości zarządcy drogi Obowiązki zarządcy drogi: definicja legalna „utrzymania drogi”, ustawa o drogach publicznych z dn.21.03.1985 oraz ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach z dn. 13.09.1996 Organizacja ruchu Podstawy odpowiedzialności z Kodeksu Cywilnego oraz orzeczenia SN 22.10.1970 Cr 5550/70 i SN 25.09.1980 IICR 316/80
USTALENIE TOŻSAMOŚCI ZARZĄDCY DROGI art. 19 ustawy o drogach publicznych: Utrzymanie drogi w stanie właściwym należy do zarządu gminy, powiatu, województwa, prezydenta miasta lub Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w zależności od kwalifikacji drogi… …oraz varia
B. OBOWIĄZKI ZARZĄDCY DROGI „Utrzymanie drogi”: wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej Ustawy przywołują jedynie przykładowe czynności zmierzające do utrzymania drogi w należytym stanie. Orzecznictwo sądowe: zakreśla rozsądne granice odpowiedzialności zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego.
C. ORGANIZACJA RUCHU Organizacja ruchu: ustawa prawo o ruchu drogowym z dn. 20.06.1997 oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 23.09.2003 Niedoceniany element wśród przyczyn wypadków Raport NIK 2013: oznakowanie niezgodne z przyjętą organizacją ruchu, zniszczone znaki drogowe, nieczytelne pasy na jezdni, nagromadzenie znaków utrudniające ich odczytanie, braki w oznakowaniu, reklamy zasłaniające znaki, wreszcie w wielu przypadkach brak przyjętej organizacji ruchu.
http://www. nik. gov. pl/aktualnosci/nik-oznakowaniu-drog http://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-oznakowaniu-drog.html#galeria_zdjec
Budowanie zaufania pomiędzy zarządcą a uczestnikami ruchu
D. PODSTAWY ODPOWIEDZIALNOŚCI ZARZĄDCY Art. 415 KC: Kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia Wina + szkoda + związek przyczynowy = odpowiedzialność Art. 362 KC – przyczynienie się poszkodowanego Casus: wiadukt, Rondo Sulejowskie
2. ODPOWIEDZIALNOŚĆ UCZESTNIKA RUCHU Odpowiedzialność karna i za wykroczenie Odpowiedzialność cywilna
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA I ZA WYKROCZENIE Rozdział XXI KK: przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji Rozdział XI KW: wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji Art. 1 § 1 KK: Odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA Art. 436 §1 w związku z art.435 § 1 KC: odpowiedzialność na zasadzie ryzyka – wyjątkiem zderzenie pojazdów mechanicznych Projekt zmiany ustawy prawo o ruchu drogowym Druk nr 1858 zmiana art.13 ust.1 oraz art. 26 ust.1 Przyczynienie się osoby, której winy przypisać nie można Casus: SN z dn. 03.08.2006 IV CSK 118/06
3. MOTOCYKLIŚCI Prawo jazdy kat.B na motocykl do 125 cm3 poj. silnika Motocykl w korku
Omijanie a wyprzedzanie B. MOTOCYKL W KORKU Omijanie a wyprzedzanie Zasada lewej strony przy wyprzedzaniu, z wyjątkami: Jezdnia jednokierunkowa Jezdnia dwukierunkowa z wyznaczonymi dwoma/trzema pasami ruchu Zdjęcie pochodzi ze strony: http://www.scigacz.pl/Warszawa,tu,motocyklem,jezdzi,sie,najlepiej,19481.html
4. NA KONIEC… „Prawo w żadnym wypadku nie czyni człowieka bardziej odpowiedzialnym, prawym, sprawiedliwym. To ludzie prawi starają się o zachowanie istniejącego prawa i o tworzenie prawa służącego sprawiedliwości” ks. dr hab. Janusz Królikowski podczas odsłonięcia Pomnika Ofiar Wypadków Komunikacyjnych „Przejście” w Zabawie k. Tarnowa