Ekonomia Blok 1: Rynek, popyt i podaż POPYT Dr Adrianna Łukaszewicz
Czym jest rynek? Rynek to ogół warunków ekonomicznych, w których dochodzi do zawierania transakcji wymiennych miedzy sprzedawcami a nabywcami Definicja węższa: rynek to jakiekolwiek miejsce- fizyczne i nie fizyczne- gdzie dokonuje się sprzedaży i zakupu towarów. Infrastruktura rynkowa- niezbędna do dokonywania transakcji wymiennych
Rodzaje rynków: Według kryterium geograficznego wyróżnia się rynek: lokalny, regionalny, krajowy, zagraniczny, międzynarodowy i światowy Według kryterium przedmiotowego: rynek dóbr i usług, pieniężno-kredytowy, papierów wartościowych (kapitałowy) oraz rynek pracy Według zakresu kontroli: rynek wolny i regulowany Według sytuacji rynkowej: rynek sprzedawcy i nabywcy
Popyt i wielkość popytu Popyt wyraża ilość towaru, jaką jesteśmy gotowi nabyć przy różnych poziomach cen, przy określonym dochodzie w określonym miejscu i określonym czasie. Zmiana popytu oznacza przesunięcie się na wyższą lub niższą krzywą popytu Wielkość popytu wyraża ilość towaru, jaką jesteśmy gotowi zakupić po jednej, konkretnej cenie w określonym miejscu i określonym czasie. Zmiana wielkości popytu dokonuje się poprzez ruch po krzywej popytu
Popyt potencjalny a popyt efektywny- który ważniejszy? Popyt potencjalny – to, co chcemy nabyć po wszystkich cenach, w danym miejscu i czasie lecz na co nas nie stać Popyt efektywny- to, co chcemy nabyć po wszystkich cenach, w danym miejscu i czasie i na co nas stać Dla kogo ważny popyt potencjalny, a dla kogo efektywny?
Determinanty popytu Popyt na dobro X zależy od: Ceny dobra X Dochodów Cen dóbr komplementarnych i substytucyjnych Gustów i preferencji Mody Sytuacji demograficznej Sytuacji politycznej Akcji marketingowej firm i reklamy
Graficzna ilustracja popytu
Zmiana popytu
Ruch po krzywej popytu i przejście na inną krzywą Ruch po krzywej popytu ZAWSZE spowodowany jest zmianą ceny dobra X Przejście na wyższą/niższą krzywą popytu spowodowany jest wszelkimi innymi czynnikami poza ceną dobra X
Rodzaje popytu: W zależności od motywacji nabywców wyróżniamy: Popyt funkcjonalny Popyt niefunkcjonalny Popyt spekulacyjny
Popyt niefunkcjonalny Efekt owczego pędu- kupujemy, bo kupują inni Efekt snobizmu- nie kupujemy, gdy kupują inni Efekt Veblena- kupujemy wraz ze wzrostem cen- dobra prestiżowe
Nietypowe krzywe popytu Popyt sztywny- linia pionowa Popyt doskonale elastyczny- linia pozioma Popyt jako funkcja dodatnia Paradoks Veblena Paradoks Giffena- efekt dochodowy silniejszy niż efekt substytucyjny Paradoks spekulacyjny
Nietypowe krzywe popytu- ilustracja graficzna