JAK BYĆ WYSTARCZAJĄCO DOBRYM RODZICEM DORASTAJĄCEGO DZIECKA CZĘŚĆ I Renata Rosa-Chłobowska psycholog-psychoterapeuta

RODZICIELSTWO MA BYĆ WYSTARCZAJĄCO DOBRE A NIE DOSKONAŁE

WYSTARCZAJĄCO DOBRY RODZIC Stawia na szczerość i prawdziwe okazywanie swoich uczuć Uznaje emocje dziecka za ważne Akceptuje dziecko bezwarunkowo Precyzuje, jakich zachowań dziecka nie akceptuje AKCEPTUJE DZIECKO, ALE NIE AKCEPTUJE JEGO NIEWŁAŚCIWEGO ZACHOWANIA

RODZICIELSTWO WG THOMASA GORDONA Rodzice na całym świecie mają podobne problemy wychowawcze. Rodzice często nie wiedzą, jak zachować się w sytuacjach wychowawczych, działają instynktownie lub powielają schematy międzypokoleniowe Rodzice akceptują niektóre zachowania dziecka, a niektóre dezaprobują. Zakres akceptacji zależy od osobowości rodzica, postaw dziecka, a także od aktualnej sytuacji - stresu, nastroju, choroby, zmęczenia... Nie istnieją szablony reakcji wychowawczych. Nie istnieje „mit konsekwencji” mówiący, że dobry rodzic zawsze w danej sytuacji zachowuje się w ten sam sposób. GDZIE DWÓCH ROBI TO SAMO, TO NIE JEST TO SAMO

POROZUMIEWANIE Umiejętność porozumiewania się ze swoim dzieckiem to bardzo ważna wychowawcza umiejętność rodziców Komunikacja może być otwarta = efektywna, bezpieczna zamknięta = jednostronna, nieskuteczna Porozumiewanie z dziećmi bywa skuteczne, gdy zachodzi aktywne słuchanie spójna komunikacja werbalna/niewerbalna kontakt wzrokowy odzwierciedlanie uczuć potwierdzanie słuchania

WARUNKI SKUTECZNEGO SŁUCHANIA RODZIC jest gotowy wysłuchać, co dziecko ma mu do przekazania, znajduje na to czas i miejsce; chce wesprzeć dziecko; akceptuje i chce zrozumieć dziecko; ma zaufanie do możliwości i umiejętności dziecka; wie, że czucia się zmieniają - trudne uczucia dzieci przeminą uznają w dziecku odrębnego człowieka, który ma własną tożsamość i własne życie, nie jest jego przedłużeniem

OTWARTE POROZUMIEWANIE UCZUCIA Słuchaj uważnie. Czasem wystarczy milczący słuchacz, by dziecko dostrzegło problem i znalazło rozwiązanie Nazwij uczucia. Zamiast Nie przejmuj się/ Nie udawaj/ To żaden problem/ powiedz: Widzę, że się martwisz/ Jesteś rozczarowany/ To musiało być trudne Potwierdzaj uczucia (niewerbalnie, fatycznie) Akceptacja emocji nie oznacza akceptacji niestosownych zachowań: Widzę, że jesteś na mnie zły. Powiedz mi to słowami, nie pięściami

OTWARTE POROZUMIEWANIE WSPÓŁPRACA a. Opisz co widzisz, przedstaw problem: Widzę bałagan na stole b. Udziel informacji: Przybory mieszkają w szafce c. Powiedz jednym słowem: Zmywarka d. Określ, co czujesz: Jestem rozdrażniona, gdy krzyczysz e. napisz liścik: Drogi Jasiu! Tęsknimy za praniem. Twoje skarpetki

UNIKAJ PROWOKOWANIA ZŁEGO ZACHOWANIA Dzieci potrzebują pochwał dla swojego rozwoju Dzieci potrzebują skupiać na sobie uwagę Skupiając uwagę na niewłaściwym zachowaniu, rodzice je wzmacniają! Rodzice muszą się nauczyć szukać pozytywnych zachowań swoich dzieci, nagradzać je swoją uwagą i pochwałą

PRZYŁAPUJ NA DOBRYM Wszystkie dzieci wymagają uwagi Nagradzaj dzieci za dobre zachowania, a nie za złe Nagradzaj konkretne zachowania Widzę poukładane książki. To się nazywa porządek! Nie stosuj pochwał ogólnych, używaj opisu Przyszedłeś na czas, to jest punktualność! Wyłapuj dobre zachowanie dziecka i je nagradzaj Przyłapuj na dobrym Chwal każdy mały postęp dziecka ku pożądanemu zachowaniu Podobało mi, jak przywitałeś się z ciocią Doceń wysiłek lub starania Umyłaś naczynia. Brawo Czasem trzeba nagradzać brak złego zachowania

WYELIMINUJ POZORNE POCHWAŁY No widzisz, jak się postarasz, to potrafisz A nie można było tak od razu… Tylko nie osiądź na laurach No, wreszcie…. Jeszcze tylko… i wtedy Jakbyś się wziął wcześniej.. Powinienieś tak zawsze… Jesteś zdolny, więc… Jak na ciebie, to całkiem dobrze

jak cicho byłoby w lesie, gdyby śpiewały tylko najpiękniejsze ptaki Złota myśl na finał Wyobraź sobie, jak cicho byłoby w lesie, gdyby śpiewały tylko najpiękniejsze ptaki

Literatura Erna Furman, Jak wspierać dziecko w rozwoju Kevin Steede, 10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców Adele Faber, Elaine Mazlish, Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły Thomas Gordon, Wychowanie bez porażek