Poliamidy syntetyczne kopolikondensacja kwasów dikarboksylowych i diamin, polikondensacja ω-aminokwasów, polimeryzacja laktamu, polimeryzacja akryloamidu, ważniejsze poliamidy syntetyczne

Poliamidy Poliamidy – polimery syntetyczne zawierające wiązanie amidowe (peptydowe) otrzymywane w procesie polimeryzacji lub polikondensacji związków zawierających grupy funkcyjne – grupę (grupy) karboksylowe oraz grupę (grupy) aminową. Poliamidy można otrzymać w procesie: kopolidondensacji kwasów dikarboksylowych i diamin, polikondensacji ω-aminokwasów, polimeryzacji laktamów (wewnętrznych amidów), akryloamidu.

Kopolikondensacja Kopolikondensacja – polikondensacja dwóch różnych monomerów: kwasów dikarboksylowych i diamin przykład – nylon 66 / kopolikondensat: kw. adypinowego-heksanodiowego:HOOC-(CH2)4-COOH heksano-1,6-diaminy: H2N-(CH2)6-NH2 R1 C O OH HO R2 N H R1 C O OH HO + + R1 C O R2 N H R1 C O + 2 H2O

Polikondensacja ω – aminokwasów Polikondensacja ω-aminokwasów, których cząsteczki posiadają grupy funkcyjne na przeciwnych końcach szkieletu węglowego: Przykłady polikondensatów ω-aminokwasów: nylon 6/ 6-aminoheksanowego: H2N-(CH2)5-COOH, nylon 11/11-aminoundekanowego: H2N-(CH2)10-COOH. R1 C N H O OH R1 C N H O OH R1 C N H O OH + + R1 C N H O R1 N H R1 C O + 2 H2O

Polimeryzacja laktamu Polimeryzacja laktamu – wewnątrzcząsteczkowego amidu przykład – polikaprolaktam / polimer laktamu: kwasu 6-aminoheksanowego: H2N-(CH2)5-COOH N C O CH2 H2C H N C O CH2 H2C H N C O CH2 H2C H + + (CH2)3 C N H O (CH2)3 N H (CH2)3 C O

Polimeryzacja akryloamidu Polimeryzacja alkryloamidu – proces przebiega wg. mechanizmu rodnikowego w obecności katalizatorów. Przykład: poliakryloamid /PAM – zastosowanie: w laboratoriach jako podłoże w elektroforezie białek, zagęstnik w przemyśle kosmetycznym oraz do produkcji okładów stosowanych przy leczeniu poparzeń. CH C H2C O NH2 CH C H2C O NH2 CH C H2C O NH2 + + CH2 C O CH2 N H CH2 C O H CH2 CH2 N

Ważniejsze poliamidy syntetyczne Kopoliamid – nylon 66: substancja stała, wytrzymałość na zerwanie wyższa niż drutu stalowego, duża wytrzymałość termiczna, trudno palne, nierozpuszczalne w rozpuszczalnikach polarnych (woda) i rozcieńczonych kwasach, materiał konstrukcyjny, włókonotwórczy (rajstopy, pończochy, tkaniny ubraniowe), powłoki ochronne na przedmiotach metalowych. Poliamid – nylon 6, nylon 11 / stylon / kapron: właściwości i zastosowanie podobne jak w przypadku nylonu 66. Poliakryloamid / PAM substancja stała, z białym odcieniem, jest duroplastem. Polikaprolaktamu / PA-6 substancja stała, o mniejszej wytrzymałości mechanicznej niż nylon, podatny na pęcznienie pod wpływem wody, termoplast, zastosowanie podobne do nylonu.