Mikroekonomia Wykład 4
Ekonomia dobrobytu Na rynku doskonale konkurencyjnym, na którym występuje dwóch konsumentów scharakteryzowanych wypukłymi krzywymi obojętności, równowaga ustali się w prostokącie Edgewortha w punkcie styczności krzywych obojętności tych konsumentów. Współczynnik kierunkowy stycznej w tym punkcie równa się (co do wartości bezwzględnej) proporcji cen równowagi p*1/p*2.
Pierwsze twierdzenie ekonomii dobrobytu Założenia: Podmioty troszczą się jedynie o swoja własną konsumpcję i nie interesują się konsumpcją innych Podmioty zachowują się konkurencyjnie (cenobiorcy) Istnieje równowaga konkurencyjna Wszystkie stany równowagi rynkowej są Pareto efektywne. Alokacja taka może nie mieć innych pożądanych właściwości (np. nie musi być sprawiedliwa), ale z pewnością jest efektywna.
Drugie twierdzenie ekonomii dobrobytu Założenia: Podmioty troszczą się jedynie o swoja własną konsumpcję i nie interesują się konsumpcją innych Podmioty zachowują się konkurencyjnie (cenobiorcy) Istnieje równowaga konkurencyjna Wszystkie podmioty mają wypukłe preferencje Zawsze istnieje taki zbiór cen, że alokacja Pareto efektywna będzie spełniała warunek równowagi rynkowej przy odpowiednim podziale zasobu początkowego.
Drugie twierdzenie ekonomii dobrobytu Wnioski: Mechanizm rynkowy może dostarczyć dowolną alokację efektywną Pareto Rola alokacyjna cen i rola dystrybucyjna cen mogą być rozdzielone Ceny pełnią dwie funkcje: - alokacyjną (wskazują relatywną rzadkość dobra) - dystrybucyjna (ile różnych dóbr mogą nabywać poszczególne podmioty) Jeśli krzywe obojętności nie są wypukłe punkt efektywny w sensie Pareto może nie być równowagą
Drugie twierdzenie ekonomii dobrobytu OA Czy taka alokacja może być osiągnięta poprzez rynek konkurencyjny, jeśli zasób początkowy wynosił ? Nie
Drugie twierdzenie ekonomii dobrobytu OA Ale taka alokacja może być osiągnięta poprzez rynek konkurencyjny, jeśli zasób początkowy wynosi .
Rynek znajduje się w nierównowadze Równowaga ogólna Ogólna ilość dobra jaką konsumenci chcą posiadać nie musi być równa dostępnej ilości tego dobra Rynek znajduje się w nierównowadze Ceny ulegną zmianie Zmiana na jednym rynku wywołuje zmiany na innych rynkach. Wpływ ten będzie kontynuowany do momentu osiągnięcia równowagi ogólnej.
Równowaga ogólna Popyt nadwyżkowy (popyt netto) - ilość dobra, którą konsument chce nabyć, czyli różnica między ilością, którą chce konsumować, a jego zasobem początkowym. zj = xj - j j – liczba rynków (produktów)
Model Walrasa Założenia Każdy konsument ma dobrze zachowujące się preferencje Dla każdej dodatniej ceny (p1,p2), każdy konsument wydaje cały swój dochód. Łączny popyt na każde dobro równa się łącznej podaży tego dobra: konsument A konsument B
Model Walrasa Sumujemy wszystkich konsumentów: i przekształcamy: czyli suma popytu nadwyżkowego na każde dobro powinna równać się zero
Model Walrasa Otrzymujemy: To oznacza, że wartość zagregowanego popytu nadwyżkowego wszystkich konsumentów wynosi 0 dla wszystkich możliwych wariantów cen, a nie tylko dla ceny w równowadze – prawo Walrasa: j pjzj = 0
Wnioski z Prawa Walrasa Wniosek 1: Jeśli wartość popytu nadwyżkowego na (n-1) rynkach wynosi 0, to również wartość popytu nadwyżkowego na pozostałym n-tym rynku wynosi 0.
Wnioski z Prawa Walrasa Niech rynek dobra 1 będzie w Równowadze, czyli wtedy oznacza to
Wnioski z Prawa Walrasa Wniosek 2: Jeśli na jednym rynku w modelu wymiany dwóch dóbr występuje nadwyżka podaży, to na drugim rynku musi występować nadwyżka popytu.
Wnioski z Prawa Walrasa Niech na rynku dobra 1 występuje nadwyżka podaży. Jeśli ceny p1 i p2 są dodatnie, to wtedy oznacza to
Wnioski z Prawa Walrasa 3. Dla znalezienia punktu równowagi Walrasa wystarczy znaleźć układ (n-1) cen równowagi na odpowiadającej im (n-1) rynkach, gdyż ceny są względne czyli na n-tym rynku cena jest numeraire Mamy wolną ręke w wyborze jednej z cen (tzw. numeraire) i przyjęciu jej jako stałej. W szczególności wygodnie jest przyjąć poziom jednej z cen jako równej jeden, tak że wszystkie pozostałe ceny mogą być wyrażane w relacji do niej.
Rynek a Planowanie Równowaga rynkowa jest trudna do osiągnięcia jeśli wszystkie rynki nie są doskonale konkurencyjne. Alokacja efektywna może być osiągnięta przez centralne planowanie. Rozwiązania rynkowe są preferowane (niż np. centralne planowanie), gdyż konsumenci oraz producenci są w stanie lepiej określić swoje preferencje i możliwości produkcyjne.