Podstawy prawa pracy i Zabezpieczenia społecznego mgr Michał Budny Zajęcia nr 4
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia Przez pracodawcę: z winy pracownika; z przyczyn niezawinionych przez pracownika. Przez pracownika
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Forma rozwiązania umowy Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Skutek rozwiązania umowy Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.
Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11 (ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika), pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie.
Wysokość odszkodowania Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Wygaśnięcie umowy o pracę Wygaśnięcie umowy o prace jest ustaniem stosunku pracy z mocy zdarzenia określonego w przepisach prawa innego niż czynność prawna. Brak oświadczenia woli.
Wygaśnięcie umowy o pracę Umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie oraz w przepisach szczególnych. Art. 63 - art. 67 k.p.
Zdarzenia powodujące wygaśnięcie umowy o pracę Śmierć pracownika – art. 631 § 1 k.p. Śmierć pracodawcy – art. 632 § 1 k.p. Trzymiesięczna nieobecność pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania – art. 66 § 1 k.p.
Śmierć pracownika Stosunek pracy wygasa z dniem śmierci pracownika. Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.
Śmierć pracodawcy Z dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku: przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 231 ; ustanowienia zarządu sukcesyjnego z chwilą śmierci pracodawcy, zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. poz. 1629).
Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej Ustawa reguluje zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz kontynuowania działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa.
Odszkodowanie Pracownikowi, którego umowa o pracę wygasła z powodu śmierci pracodawcy przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Tymczasowe aresztowanie Umowa o pracę wygasa z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika. Pracodawca, pomimo wygaśnięcia umowy o pracę z powodu tymczasowego aresztowania, jest obowiązany ponownie zatrudnić pracownika, jeżeli postępowanie karne zostało umorzone lub gdy zapadł wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosił swój powrót do pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, chyba że postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia albo amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania.
Wyrok SN z 19.12.1980 r., I PZP 42/80 Wynikający z przepisu art. 66 § 2 KP obowiązek ponownego zatrudnienia pracownika nie jest uzależniony od możliwości zakładu pracy. Zakład pracy obowiązany jest ponownie zatrudnić pracownika na dotychczasowym, równorzędnym lub innym zgodnym z jego kwalifikacjami stanowisku, odpowiadającym w zasadzie poprzednim warunkom wynagrodzenia, jeżeli szczególne okoliczności nie stoją temu na przeszkodzie.
Wyrok SN z 12.08.2015 r., I PK 256/14 Wykładnia art. 66 § 2 k.p. uwzględniająca cel tej regulacji nie powinna prowadzić do nałożenia na pracodawcę obowiązku ponownego nawiązania umowy o pracę, która rozwiązałaby się z upływem terminu, na jaki została zawarta, jeszcze przed spełnieniem przesłanek, o których mowa w art. 66 § 2 k.p. (uniewinnieniem pracownika i zgłoszeniem przez niego swojego powrotu do pracy).
Odwołanie do sądu pracy W razie naruszenia przez pracodawcę przepisów niniejszego oddziału, pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy. W zakresie roszczeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące uprawnień pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia.