Wstęp do polityki gospodarczej mgr Małgorzata Januszewska
Pojęcie polityki Polityka to działalność władz państwowych w kształtowaniu stosunków wewnętrznych w państwie oraz stosunków państwa z zagranicą; ale można zdefiniować szerzej. Dookreślenie przedmiotu polityki następuje przez dodanie odpowiedniego przymiotnika, np. polityka kulturalna. polityka gospodarcza = polityka ekonomiczna
Pojęcie polityki Polityka ekonomiczna to świadome oddziaływanie władz państwowych oraz instytucji i organizacji międzynarodowych na gospodarkę – jej dynamikę, funkcjonowanie i stosunki ekonomiczne. A czym jest polityka społeczno-gospodarcza?
Podmioty polityki ekonomicznej organy centralne: kancelaria Prezesa Rady Ministrów, NBP, organy samorządu terytorialnego: Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski, itd. wspólne organy międzynarodowe: EBC, ESBC
Motywy polityki ekonomicznej Każda ingerencja władzy polega na ograniczeniu swobody jednostek i przedsiębiorstw poprzez wprowadzenie nakazów i zakazów. Dlatego ingerencję można stosować w poszanowaniu swobody gospodarczej i tylko w imię wspólnego dobra. Reguła racjonalnego działania: celowe, oszczędne i rozważne działanie władz.
Nauka polityki ekonomicznej Dyscyplina naukowa, która zajmuje się badaniem form, celów, narzędzi oddziaływania państwa na społeczny proces gospodarowania. Jej zadaniem jest: badanie czynników i warunków rozwoju gospodarczego, wskazanie zasad doboru środków do zamierzonych celów.
Polityka ekonomiczna a ekonomia polityczna Polityka ekonomiczna (gospodarcza) vs ekonomia polityczna nauka normatywna – subiektywna nauka pozytywna – obiektywna → mikroekonomia → makroekonomia (w tym polityka fiskalna i monetarna) Dyscyplina stosowana dyscyplina teoretyczna Czy da się precyzyjnie oddzielić?
Czym jeszcze się zajmuje? Ekonomia polityczna obejmuje obszar opisu: instytucji, mechanizmów, instrumentów, służących oddziaływaniu na gospodarkę, metodologię przygotowania i podejmowania decyzji, Oraz obszar problematyki metod prognozowania i planowania gospodarczego.
Powiązane dziedziny geografia ekonomiczna i ekonomika regionalna nauka o finansach statystyka prakseologia nauka o programowaniu teoria informacji nauki prawne i administracyjne ekologia psychologia społeczna i prognostyka Bez nich prowadzenie polityki ekonomicznej może okazać się nieskuteczne.
Metodologia empiria, dedukcja, historia, eksperyment, quasi eksperyment (postępowania symulacyjne), metoda prób i błędów.
Doktryny Doktryna – zbiór uporządkowanych w pewien sposób założeń, twierdzeń, poglądów na temat określonej dziedziny wiedzy Doktryny: nawiązują do dorobku nauki, przyjmują założenia światopoglądowe, ideologiczne i moralne, wskazują wartości i cele. Doktryny nie mają pełnego uzasadnienia naukowego.
Partie polityczne a doktryny partie komunistyczne – zniesienie prywatnej własności środków produkcji, przedsiębiorstwa kolektywne, wysoki stopień centralizacji i nacjonalizacji partie socjaldemokratyczne – zachowanie własności prywatnej, wycofują się (powoli) z postulatu nacjonalizacji niektórych większych gałęzi gospodarki i największych przedsiębiorstw, ograniczona ingerencja państwa, zachowanie mechanizmów rynkowych, partie liberalne – minimalna ingerencja państwa, swoboda gospodarcza, swoboda konkurencji, zachowanie i wzmocnienie własności prywatnej.