Walka Polaków o niepodległość Prezentacja zrealizowana w ramach projektu „Polska niepodległa” na lekcjach wiedzy o społeczeństwie.

Pojęcie i przyczyny dążenia Polaków do niepodległości a) Pojęcie: Niepodległość – niezależność państwa od innych państw pod względem stosunków zewnętrznych i spraw wewnętrznych. b) Przyczyny walki o niepodległość: Chęć wyzwolenia po 123 latach zaborów, Wybuch I wojny światowej, Państwa zaborcze weszły w skład przeciwstawnych bloków politycznych i militarnych, Wybuch rewolucji w Rosji i wycofanie się jej z działań wojennych, Tęsknota za ojczyzną, Klęska państw centralnych (zaborczych).

Daty związane z walką o niepodległą Polskę 12 października 1918r. – Rada Regencyjna (organ władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego) przejęła od okupantów zwierzchność nad wojskiem. 19 października 1918r. – powstanie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. 23 października 1918r. – powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego. 28 października 1918r. - posłowie polscy do parlamentu austriackiego powołali Polską Komisję Likwidacyjną dla Galicji i Śląska Cieszyńskiego, która miała przejąć władzę nad Galicją.

31 października 1918r. - rozpoczęło się rozbrajanie garnizonów austriackich (m.in. Kraków, Cieszyn). Komendant garnizonu krakowskiego gen. Bolesław Roja wezwał najstarszych rangą polskich oficerów, by przejmowali od Austriaków komendy w Galicji Zachodniej, z funkcji dowódcy armii polskiej zrezygnował gen. Hans von Beseler. 1 listopada 1918r. - oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) (zdjęcie obok) rozpoczęły rozbrajanie żołnierzy niemieckich i austriackich (m.in. w Radomiu). W Lublinie powstał Związek Harcerstwa Polskiego, scalając polskie organizacje skautowe z trzech zaborów. 2 listopada 1918r. - w Radomiu władzę z rąk Austriaków przejął Komitet Pięciu. 5 listopada 1918r. - powstaje Rada Delegatów Robotniczych w Lublinie. 10 listopada 1918r. - na dworzec główny w Warszawie w specjalnym pociągu z Berlina przybył Józef Piłsudski, zwolniony z więzienia w Magdeburgu. Został powitany przez księcia Zdzisława Lubomirskiego.

11 listopada 1918r. - przekazanie przez Radę Regencyjną zwierzchniej władzy nad wojskiem Józefowi Piłsudskiemu. Po pertraktacjach Piłsudskiego z Centralną Radą Żołnierską wojska niemieckie zaczęły wycofywać się z Królestwa Polskiego. W ciągu 7 dni ewakuowano ok. 55 tys. żołnierzy niemieckich. Rozbrojenie w nocy niemieckiego garnizonu stacjonującego w Warszawie. Data wybrana w II Rzeczypospolitej jako pamiątka odzyskania faktycznej niepodległości przez Królestwo Polskie (formalnie niepodległość Królestwa została ogłoszona 7 października). 12 listopada 1918r. - Rada Regencyjna powierza Józefowi Piłsudskiemu misję utworzenia Rządu Narodowego. Józef Piłsudski zostaje Naczelnym Wodzem.

Postaci Józef Piłsudski Roman Dmowski Józef Haller

Józef Piłsudski (1867-1935) Urodzony: 5 grudnia 1867 rok w Zułowie pod Wilnem. Rodzina: zamożna, pielęgnowano w niej polskie tradycje i ducha patriotyzmu. Ojciec Józefa brał udział w Powstaniu Styczniowym. Wykształcenie: uczęszczał na studia medyczne na Uniwersytecie w Charkowie, gdzie związał się z ruchem socjalistyczno-rewolucyjnym „Narodnaja Wola”, przez co został wydalony z uczelni. Za zaangażowanie w działalność wileńskich socjalistów 22 marca 1887 roku został Piłsudski aresztowany i pod zarzutem udziału w spisku zmierzającym do obalenia cara Aleksandra II zesłany na pięć lat na Syberię. Po powrocie z Syberii wstąpił do PPS (Polska Partia Socjalistyczna). Kilka lat później, jako jeden z czołowych przywódców partii został ponownie aresztowany przez władze rosyjskie i trafił do więzienia w Cytadeli Warszawskiej.

1917 – Legiony Polskie odmówiły złożenia przysięgi na wierność Austrii i Niemcom; Piłsudski żądał utworzenia w Warszawie Rządu Narodowego; aresztowano go i osadzono w więzieniu w Magdeburgu, gdzie przebywał do listopada 1918 roku. Po klęsce Niemiec zwolniony z więzienia Piłsudski udał się do Warszawy, gdzie otrzymał naczelne dowództwo nad polskimi wojskami. 14 listopada 1918 r. - powierzono mu tymczasowe zwierzchnictwo nad krajem. 22 listopada 1918r. - otrzymał oficjalnie funkcję Tymczasowego Naczelnika Państwa. Funkcję tę sprawował do 9 grudnia 1922, kiedy to wybrany został pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Gabriel Narutowicz. W marcu 1920 armia ofiarowała Piłsudskiemu buławę Pierwszego Marszałka Polski.

Roman Dmowski (1864-1939) Urodzony: 9 sierpnia 1864 r. w Kamionku (obecnie w granicach Warszawy). Wykształcenie: studiował na wydziale matematyczno-fizycznym na Uniwersytecie Warszawskim. W 1889 r. został członkiem "Zetu" - Związku Młodzieży Polskiej oraz Ligi Polskiej. Pisał dla tygodnika „Głos” i brał czynny udział w obchodach 100 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, organizując z tej okazji w Warszawie wielką patriotyczną manifestację. 1891r. – skończył studia w Polsce i zaczął naukę w Paryżu. 12 sierpnia 1892r. – wrócił z Paryża, został aresztowany przez rosyjską policję, oskarżono go o branie udziału w manifestacjach i osadzono w warszawskiej Cytadeli. 1895r. – nielegalnie przekroczył granicę i osiedlił się we Lwowie, zaczął pisać dla „Przeglądu Wszechpolskiego”, został redaktorem naczelnym tego pisma.

Od grudnia 1905 r. do lutego 1907 r. kierował redakcją "Gazety Polskiej". Po wybuchu I wojny światowej wszedł w skład utworzonego 25 listopada 1914 r. w Warszawie Komitetu Narodowego Polskiego, który reprezentował politykę prorosyjską. W czerwcu 1915 r. wyjechał do z Polski, najpierw do Rosji, a potem do Londynu. W 1919 r. wraz z Ignacym Paderewskim reprezentował Polskę na paryskiej konferencji pokojowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wszedł w skład powołanej 1 lipca 1920 r. Rady Obrony Państwa. Od 27 października do 14 grudnia 1923 r. pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych.

Józef Haller (1873-1960) Urodzony: 13 sierpnia 1873 r. w Jurczycach koło Krakowa. Wykształcenie: studiował na wydziale artylerii w Akademii Wojsko-Technicznej w Mödling. 18 sierpnia 1895 r. został mianowany podporucznikiem i przydzielony do 11 pułku artylerii we Lwowie. Po wybuchu I wojny światowej na krótko zmobilizowany do armii austriackiej. Przeniesiony następnie do powstającego we Lwowie Legionu Wschodniego, stał się jednym z jego organizatorów. 10 marca 1918 r. - mianowany dowódcą 5 Dywizji Strzelców Polskich. 28 marca 1918r. – Haller zostaje generałem.

11 maja 1918 r. – po przegranej bitwie pod Kaniowem, uniknął niewoli, uciekł do Rosji, a potem przeniósł się do Francji. 17 lipca 1918r. – wchodzi w skład Komitetu Narodowego Polskiego. 4 października 1918r. – zostaje dowódcą Armii Polskiej we Francji. Pomiędzy 22 listopada 1922 r. a 5 października 1923 r. pozostawał w stanie nieczynnym. W tym okresie był posłem do Sejmu z listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. Po rezygnacji z mandatu poselskiego, powrócił do służby wojskowej.

Dziękujemy za uwagę Prezentację przygotowali: Paweł Czuba Michał Jermołaj Igor Krajewski Gabriel Zasim z klasy 3e

Źródła: Link:https://dzieje Źródła: Link:https://dzieje.pl/postacie/jozef-haller link:https://dzieje.pl/postacie/roman-dmowski link:http://www.jpilsudski.org/artykuly-historyczne-pilsudski/zyciorys-jozefa-pilsudskiego opublikowano: 18:17 13.11.2018 https://pl.wikipedia.org/wiki/Narodowe_%C5%9Awi%C4%99to_Niepodleg%C5%82o%C5%9Bci 1. Przemysław Sierechan, PolskieDzieje.pl: ,,Odzyskanie niepodległości przez Polskę'‘; Wyszukano: 26.09 o godzinie 18:28, w: https://polskiedzieje.pl/xx-leciemiedzywojenne/ odzyskanie-niepodleglosci-przezpolske.html 2. Globse: niepodległość, Wyszukano:26.09 o godzinie 18.42, w:https://pl.glosbe.com/pl/