Iwona Tarnawa-Januszek Zielona Góra, 24 listopada 2017 r. Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole Iwona Tarnawa-Januszek OK Standaryzacja techniki prowadzi do tego, że człowiek staje się sługą automatu, standaryzacja nauczania ma za skutek, że człowiek sam staje się automatem. Profesor Tadeusz Kotarbiński Zielona Góra, 24 listopada 2017 r.
Zamierzchła przeszłość? U N Nauczyciel: tego nie umiesz! Uczeń: WOW! To już umiem!
Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole Cele spotkania Ukazać czym jest ocenianie kształtujące. Uwspólnić język na temat oceniania kształtującego. Zastanowić się nad możliwością wykorzystania OK w swojej pracy. Iwona Tarnawa-Januszek
Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole Plan spotkania 1. Definicja OK. 2. Strategie OK. 3. Elementy i techniki OK. Iwona Tarnawa-Januszek
Raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole Ocenianie kształtujące to częste, interaktywne ocenianie postępów słu-chacza i uzyskanego przez niego zro-zumienia materiału tak, by móc okreś-lić, jak słuchacz ma się dalej uczyć i jak najlepiej go nauczać. Raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Iwona Tarnawa-Januszek
Czym jest dla mnie ocena? Czemu ona służy? Co mi ona daje? Co daje słuchaczom? Jak potrafię ją komunikować?
Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole NAUCZANIE UCZENIE SIĘ Ocenianie kształtujące jest mostem łączącym nauczanie z uczeniem się. Iwona Tarnawa-Januszek
Iwona Tarnawa-Januszek
Strategie oceniania kształtującego Ocenianie kształtujące, czyli otwarta komunikacja w szkole Strategie oceniania kształtującego I. Określanie i wyjaśnianie słuchaczom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. (NaCoBeZu) II. Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i za- dań dających informacje, czy i jak słuchacze się uczą. III. Udzielanie słuchaczom takiej informacji zwrotnej, która przyczyni się do ich widocznych postępów. IV. Umożliwianie słuchaczom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności. V. Wspomaganie słuchaczy, by stali się autorami procesu swojego uczenia się.
I. Określanie i wyjaśnianie słuchaczom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. (NaCoBeZu) Temat lekcji: Obliczanie długości odcinków w ostrosłupach. Cele: Nauczyć wykorzystania twierdzenia Pitagorasa do obliczania odcinków w ostrosłupach. Cele sformułowane w języku słuchacza Nauczę się obliczać wysokość ostrosłupa. Kryteria sukcesu 1. Umiem wskazać trójkąty prostokątne zawierające szukany odcinek. 2. Umiem zastosować twierdzenie Pitagorasa do obliczenia długości wskazanych odcinków. Pytania kluczowe Jak Pitagoras obliczyłby wysokość piramidy? Iwona Tarnawa-Januszek
Zapisz przykładowy temat i cele lekcji: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Która, według Ciebie, część pracy z celami jest dla nauczyciela najtrudniejsza i dlaczego? - planowanie celów - przekazywanie ich słuchaczom w języku dla nich zrozumiałym - monitorowanie osiągania celów - podsumowanie Iwona Tarnawa-Januszek
Nie wystarczy samo poinformowanie słuchaczy o celu lekcji, trzeba jeszcze sprawdzić na koniec czy został on osiągnięty. Określ kryteria sukcesu do zaplanowanej lekcji ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Iwona Tarnawa-Januszek
Jak można wytłumaczyć komuś różnice pomiędzy kryteriami i celem? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Iwona Tarnawa-Januszek
Cel to kierunek, w jakim zmierzamy, zaś kryterium to droga. Iwona Tarnawa-Januszek
III. Udzielanie słuchaczom takiej informacji zwrotnej, która przyczyni się do ich widocznych postępów. Liczne badania wykazują, że ocena likwiduje zainteresowanie informacją zwrotną. Rekomendacje z badań wskazują na to, by prace słuchaczy były albo na ocenę albo na IZ. Iwona Tarnawa-Januszek
Czemu służy komentarz o wyniku /IZ? Proszę przedyskutować w parach Jaki powinien być? Jaka jest jego wartość? Dlaczego warto/należy stosować komentarze/IZ?
Cechy dobrego komentarza/IZ 1) pomocny w zdefiniowaniu braków w wiedzy i umiejętnościach słuchacza; 2) jasny dla słuchacza, napisany przystępnym językiem; 3) podkreślający zalety pracy; 4) unikający ogólnikowych stwierdzeń – konkretny; 5) napisany w życzliwym tonie; 6) krótki; rzeczowy (wskazówki do dalszej pracy) komunikatywny życzliwy
Właściwa kolejność informacji Teoria kanapki + - + - + - + - + Prawidłowa informacja zwrotna wskazywać dobre elementy w pracy słuchacza,[++] pokazać to, co wymaga poprawy, nad czym słuchacz musi jeszcze popracować, [-] dawać wskazówki, jak należy to poprawić, [Δ] dać wskazówki, w jakim kierunku słuchacz powinien pracować dalej.
ISTOTA OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO/ WSPIERAJĄCEGO ROZWÓJ SŁUCHACZA ocenianie sformułowane w sposób życzliwy dla słuchacza z zastosowaniem kodu pozytywnego z pierwszeństwem zalet zawierające wskazówki do dalszej pracy
Kilka refleksji o własnych komentarzach Czy napisałeś/powiedziałeś na początku jakąś pochwałę/ komplement/uwagę pozytywną ? Czy Twój komentarz dotyczył pracy słuchacza, a nie jego samego? Czy w Twojej ocenie jest więcej uwag pozytywnych niż negatywnych? Czy do każdej krytycznej uwagi dodałeś sugestie jak powinna wyglądać prawidłowa odpowiedź? Czy zadałeś słuchaczowi pytanie zachęcające go do refleksji nad wykonaną pracą? Czy w komentarzu użyłeś języka zrozumiałego dla słuchacza? Czy zaoferowałeś/zaproponowałeś pomoc w pokonaniu trudności i poprawie jego pracy? Czy zaproponowałeś słuchaczowi, w razie wątpliwości z jego strony, przedyskutowanie i omówienie Twoich komentarzy?
Trzy poziomy komunikacji między nauczycielami i słuchaczami Zaufanie Współpraca Komunikacja Zachowanie nauczyciela Zachowanie słuchacza Niskie Luźna Obronna Nietolerancja, dominacja Skrytość, dwulicowość Umiarkowane Umiarkowana Kompromisowa Poszanowanie, ustępstwa Uznanie, chęć pomocy Wysokie Ścisła Synergiczna Otwartość, odkrywczość Entuzjazm, twórczość
W jaki sposób strategia I i III pomagają słuchaczom uczyć się W jaki sposób strategia I i III pomagają słuchaczom uczyć się? (ustalcie w parze) I. Określanie i wyjaśnianie słuchaczom celów uczenia się i kryteriów sukcesu (NaCoBeZu). III. Udzielanie słuchaczom takiej informacji zwrotnej, która przyczyni się do ich widocznych postępów. Iwona Tarnawa-Januszek
Jakie stosujesz sposoby przekazywania IZ słuchaczom? rozmowa w parach Iwona Tarnawa-Januszek
Technika zdań podsumowujących II. Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań dających informacje, czy i jak słuchacze uczą się. Technika zdań podsumowujących Dowiedziałam się, że… Zainteresowało mnie… Trudne było… Mam wątpliwości co do… Nie do końca rozumiem… Chciałabym zapytać… Osiągnąłem założony cel, gdyż... (lub inne)
Inne techniki pozyskiwania informacji, jak słuchacze uczą się Zadawanie pytań otwartych i czekanie na odpowiedź Ustalanie odpowiedzi w parach Niepodnoszenie rąk Uczenie się na błędach Iwona Tarnawa-Januszek
Iwona Tarnawa-Januszek
Iwona Tarnawa-Januszek
Jakie korzyści dla procesu uczenia się daje praca zespołowa? IV. Umożliwianie słuchaczom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności. Praca w parach Praca w grupach Wzajemne nauczanie Ocena koleżeńska Metoda projektu Inne – jakie? ……………………………… Jakie korzyści dla procesu uczenia się daje praca zespołowa? Iwona Tarnawa-Januszek
Główne filary V strategii V. Wspomaganie słuchaczy, by stali się autorami procesu własnego uczenia się. Główne filary V strategii * wiara w swoje możliwości * motywacja do nauki i zaangażowanie * odpowiedzialność * samodzielność Podaj przykłady jak wspomagasz słuchaczy w tym obszarze? rozmowa w parach Iwona Tarnawa-Januszek
Dziesięć zasad oceniania kształtującego: 1) jest ściśle powiązane ze skutecznym planowaniem; 2) uwzględnia to, w jaki sposób słuchacze się uczą; 3) jest istotne podczas realizacji całego procesu dydaktycznego – od planowania po końcową ocenę osiągnięć; 4) jest zgodna z najlepszymi zasadami dydaktyki; 5) buduje indywidualne relacje nauczycielsłuchacz; Iwona Tarnawa-Januszek
Dziesięć zasad oceniania kształtującego 6) wpływa na motywację słuchacza; 7) wymaga – już na etapie planowania – precyzyjnego określenia kryteriów sukcesu; 8) daje słuchaczom konstruktywne wskazówki, jak mogą poprawić swoją pracę i w jaki sposób i w jaki sposób mogą się rozwijać; 9) uczy oceny koleżeńskiej i samooceny; 10) jest właściwe na każdy etapie kształcenia i w stosunku do każdego słuchacza - niezależnie od jego poziomu wiedzy. Iwona Tarnawa-Januszek
USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59) KLIK USTAWA z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, art. 44r i art. 44s (Dz.U. 2016 r. poz. 1943, 1954, 1985 i 2169 oraz z 2017 r. poz. 60, 949 i 1292) USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59) Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2017 nr 0 poz. 1534) Rozporządzenie MEN z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2015 poz. 843)
Ustawa o systemie oświaty - Art. 44b ust. 5 Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, które ma na celu: 1) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie; 2) udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć; 3) udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju; 4) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 5) dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia; 6) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.
Ustawa o systemie oświaty - Art. 44c ust. 1 i 2 Nauczyciel jest obowiązany indywidualizować pracę z uczniem na zajęciach edukacyjnych odpowiednio do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możli-wości psychofizycznych ucznia. Nauczyciel jest obowiązany dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyj-nych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.
Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2017 r Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2017 nr 0 poz. 1534) § 12. Ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych ma na celu monitorowa-nie pracy ucznia oraz przekazywanie uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się, poprzez wskazanie, co uczeń robi dobrze, co i jak wymaga poprawy oraz jak powinien dalej się uczyć. § 14. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej, a w szkole policealnej – semestralnej, stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni mu kontynuowanie nauki w klasie programowo wyższej, a w szkole policealnej – semestrze programowo wyższym, szkoła umożliwia uczniowi uzupełnienie braków. Iwona Tarnawa-Januszek
Iwona Tarnawa-Januszek
Ustawa o systemie oświaty INFORMATORIUM kliknij w „obrazki” Ustawa o systemie oświaty
https://www.facebook.com/Ocenianie-zabija-potencjał http://www.nowapsychologia.com/ocenianie-zabija-potencjal Iwona Tarnawa-Januszek
Dziękuję Iwona Tarnawa-Januszek