System operacyjny LINUX
Na dzisiejszych zajęciach poznacie: Wiadomości ogólne o systemie Linux Genezę systemu Podstawowe właściwości Zalety i wady systemu Dystrybucje Budowę i organizacje systemu Jak zdobyć i uruchomić system Podstawowe instrukcje systemowe
Po dzisiejszych zajęciach będziecie: Posiadać ogólne wiadomości o systemie operacyjnym Linux Znać genezę i historię systemu Znać podstawowe cechy systemu, jego zalety i wady Znać ogólną budowę i organizacje systemu Umieć zdobyć i uruchomić system na dowolnym komputerze Umieć zalogować się jako zwykły użytkownik Umieć nawiązać współprace z systemem poprzez wykonywanie podstawowych instrukcji
Wiadomości ogólne o systemie Linux jest ogólnodostępnym, bezpłatnym systemem operacyjnym opartym na filozofii sieciowych systemów Unixowych. Jest doskonałym systemem dla indywidualnych komputerów osobistych jak i dla wieloużytkownikowych serwerów. Jest zgodny z wieloma współczesnymi platformami sprzętowymi. Posiada bogate oprogramowanie: od obsługi baz danych poprzez profesjonalną grafikę do narzędzi dla programistów, aplikacji inżynierskich i licznej grupy pakietów biurowych; i to często dostępne bezpłatnie w dodatku z kodem źródłowym.
Geneza systemu Rok 1983: USA, Massachusetts Institute of Technology, Richard Stallman zapoczątkował rozwój wolnego darmowego dostępnego dla wszystkich systemu operacyjnego opartego na Unixie o nazwie GNU /Gnu’s Not Unix/. Nie dokończono prac nad jego jądrem. Rok 1991: Finlandia, Helsinki, student Linus Torvalds experymentował z możliwościami mikroprocesora Intela 386 i w tym celu stworzył jądro Linuxa. Nazwał go Linux /Linux Is Not Unix/. System został udostępniony jako wolne oprogramowanie i połączony z aplikacjami GNU. Następnie po uproszczeniu, spakietowaniu i dołożeniu instalatora powstały pierwsze jego dystrybucje.
Podstawowe właściwości systemu Wielodostępność /możliwość jednoczesnej pracy wielu użytkowników/ Wielozadaniowość /możliwość uruchomienia niezależnych od siebie wielu procesów/ Niezależność od architektury /system działa na wielu procesorach: Alpha, Sparc, Motorola, Power PC/ Obsługa wielu formatów plików wykonywalnych /a.Out, Elf, Java, wsadowe, Dos, Windows/ Obsługa wielu systemów plików /odczyt nośników Windows, Unix, Macintosh, Amiga/ Obsługa klawiatur i czcionek międzynarodowych Bardzo dobra obsługa protokołów TCP/IP, SLIP, PPP Kopiowanie przy zapisie /współdzielenie stron pamięci przez kilka procesów – oszczędność pamięci/ Współdzielenie bibliotek /maksymalne oszczędzanie pamięci/
Zalety systemu Stabilność – przy korzystaniu ze stabilnego jądra nie sposób powiesić systemu Bezpieczeństwo – stabilne jądra posiadają minimalna liczbę błędów, odkryte błędy są natychmiast poprawiane Małe wymagania sprzętowe – możliwość uruchomienia na procesorze 386 Wielodostępność – na 1 systemie może pracować kilkuset użytkowników Wysoka konfigurowalność Wysoka wydajność – wysokie lokaty w testach Szybki rozwój oprogramowania Sieciowość Ciekawy Open Source – możliwość dodania, poprawienia, sprawdzenia
Wady systemu Skomplikowany – system trudny /ok. 2,5 tys. instrukcji/ Nie dla miłośników gier – gier jest co najmniej kilka razy mniej niż pod Windows Wymaga czasu na poznanie Niedobór driverów – brak lub opóźnienia w dostępie do sterowników windowsowego sprzętu Trudności w konfiguracji Niezbędny język angielski – instrukcje systemowe
Dystrybucje Dystrybucja bazowa Dystrybucje pochodne Red Hat Linux Madrake Linux, Caldera Open Linux, SuSE Linux, Best Linux 2000 Slackware Linux WinLinux Debian GNU/Linux Corel Linux OS, Knoppix, Floppix
Organizacja systemu Poziom użytkownika /programy i biblioteki użytkownika/ Poziom jądra /podsystem plików, podsystem sterujący procesami, interfejs funkcji systemowych, interfejs sterowania sprzętem/ Poziom sprzętu /sprzęt komputerowy/
Budowa systemu Linux /struktura katalogów/ Katalog główny / ________________________________________________ | | | | | | | | | | | podkatalogi bin boot dev etc home lib lost proc root sbin tmp + found
Budowa systemu Linux /opis katalogów/ /bin - wykonywalne pliki binarne, niezbędne do pracy zarówno w trybie wieloużytkownikowym, jak i w awaryjnym trybie jednego użytkownika /boot - jądro systemu oraz pliki niezbędne przy jego uruchomieniu /dev - pliki urządzeń, stanowiące interfejs do sterowników w jądrze /etc - konfiguracja systemu /home - katalogi domowe użytkowników /lib - biblioteki systemowe /lost+found - pliki odnalezione podczas wykonywania testów dysku /mnt - katalog do którego zwykle mountowane są tymczasowe systemy plików takie jak dyskietka czy CD-ROM
Budowa systemu Linux /opis katalogów/ cd. /proc - pseudosystem plików, odzwierciedlający stan procesów w systemie /root - katalog domowy użytkownika root /sbin - wykonywalne pliki binarne, niezbędne do pracy systemu zarówno w trybie wieloużytkownikowym, jak również w trybie jednego użytkownika. Zawiera polecenia administracyjne
Tryby pracy z systemem Linux Tryb tekstowy /podstawowy/ Tryb graficzny: Xwindow, GNOME, KDE Nakładki systemowe: Midnight Commander