Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim Autor: RAFAŁ MARCINIAK

Cel lekcji Na lekcji dowiemy się w jaki sposób zorganizowano ziemie polskie w poszczególnych zaborach po 1815 r. Dowiesz się jak wyglądał ustrój Królestwa Polskiego w latach 1815-1830 Dowiesz się jak wyglądała autonomia w Wielkim Księstwie Poznańskim

nacobezu Pojęcia: Królestwo Polskie, Kongresówka, autonomia, Wielkie Księstwo Poznańskie, Rzeczpospolita Krakowska Postacie do zapamiętania: Aleksander I, Mikołaj II, Józef Zajączek, Adam Jerzy Czartoryski, Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki Uczeń charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego Charakteryzuje autonomię Wielkiego Księstwa Poznańskiego oraz Rzeczpospolitej Krakowskiej Umiejętność wskazania na mapie Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Rzeczpospolitej Krakowskiej

Podział ziem polskich po 1815 Na Kongresie Wiedeńskim w 1815 r. dokonano podziału ziem polskich. Z ziem Księstwa Warszawskiego utworzono: Królestwo Polskie – autonomiczne w granicach imperium rosyjskiego Wielkie Księstwo Poznańskie – autonomieczne w Królestwie Pruskim Rzeczpospolita Krakowska – status wolnego miasta pod protektoratem trzech zaborców

Ustrój Królestwa Polskiego Ustrój ustanowiony na podstawie konstytucji podpisanej przez cara Aleksandra I. Autorami konstytucji był: Adam Jerzy Czartoryski oraz Mikołaj Nowosilcow. Ustrój królestwa został określony jako monarchia konstytucyjna. W konstytucji określono następujące instytucje: Wykonawcze: Sądownicze Ustawodawcze Król Rada Stanu ( 5 ministrów+9 doradców): Zgromadzenie Ogólne Rada Administracyjna Sąd Najwyższej Instancji Sąd Apelacyjny Sąd sejmowy (senat) Sejm Namiestnik (zastępował króla)

Ustrój Królestwa Polskiego W latach 1815-1831 obowiązywała unia polsko-rosyjska. Królem polskim zostawał car Rosji. Car Aleksander I, jako król polski Aleksander II: Pełnia władzy wykonawczej wyłączna iInicjatywa ustawodawcza Prowadzenie polityki zagranicznej zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi, mianowanie wyższych urzędników, prawo weta wobec uchwał Sejmu itp. W imieniu króla władzę sprawował namiestnik. Józef Zajączek - Namiestnik cara w Królestwie Polskim do 1826 r.

Ustrój Królestwa Polskiego Sejm: W skład sejmu wchodzili: Król Senat (64 członków) Izba poselska (128 posłów w tym 77 wybieranych na seejmikach i 51 deputowanych gmin ) Kompetencje sejmu: miał być zwoływany raz na 2 lata Ustawodawstwo w zakresie prawa sądowego oraz administracyjnego Ustawodawstwo w systemie menniczym, o podatkach i budżecie ( w rzeczywistości budżet ustalał król) Sejm wysłuchiwał sprawozdania Rady Stanu o stanie kraju Sejm miał prawo pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej ministrów (oskarżał sejm a sądził senat) Inicjatywa ustawodawcza należała tylko do króla. Posłowie mogli pisać jedynie petycje do króla W okresie 1915-1830 sejm był zwołany tylko 4 razy: 1818, 1820, 1823, 1830

Wojsko Królestwa Polskiego W konstytucji Królestwa Polskiego określono również zasady utworzenia wojska polskiego. Barwy, stopnie, mundury miały zachować narodowy charakter. Oficerowie mieli być narodowości polskiej. Naczelnym wodzem był Wielki Książę Konstanty Pawłowicz Romanow. Zwierzchnictwo nad armią miała sprawować Komisja Rządowa Wojny Książę Konstanty

Wielkie Księstwo Poznańskie Autonomia Władzę sprawował namiestnik – urząd obsadzany przez Polaka (przez cały okres istnienia tego urzędu był nim Antoni Henryk Radziwiłł) 1823 – chłopi otrzymują wolność osobistą w ramach reformy uwłaszczeniowej W 1824 r. powołano Sejm Wielkiego Księstwa Warszawskiego – miał jednak tylko charakter doradczy. Pierwsza sesja sejmu została zwołana 21 X 1827 a ostatnia 9 II 1845 r.

Rzeczpospolita Krakowska Z miasta oraz okolicznych ziem Krakowa utworzono Rzeczpospolitą Krakowską o statucie wolnego miasta pod protektoratem trzech zaborców. Kontrolę sprawowali REZYDENCI. Instytucje: Senat – organ rządzący; pochodził częściowo z wyboru a po części z kapituły i Uniwersytetu Zgromadzenie Reprezentantów ( 26 reprezentantów) Czynne prawo wyborcze oparto o status majątkowy