Maksymilian Maria Kolbe

DZIECIŃSTWO Rajmund Kolbe (jak nazywał się zanim wstąpił do zakonu) urodził się 8 stycznia 1894 w Zduńskiej Woli przy ulicy Browarnej 9, w miejscowości należącej wówczas do zaboru rosyjskiego, jako drugi syn Juliusza i Marianny z domu Dąbrowskiej w rodzinie wielodzietnej. Ojciec Rajmunda był z pochodzenia Niemcem, a matka była Polką. 8 stycznia 1894 został ochrzczony w kościele Wniebowzięcia NMP w Zduńskiej Woli, a rodzicami chrzestnymi byli Leopold Lange i Anna Dąbrowska. Z powodu trudnej sytuacji finansowej rodzina Kolbe przeniosła się wkrótce do Łodzi, a później w 1897 do Pabianic. Tam rodzice Kolbego znaleźli pracę, ojciec pracował w fabryce, a matka prowadziła sklep, potem była położną. W czerwcu 1902 przyjął Pierwszą Komunię Świętą. Na jego przyszłe losy istotne znaczenie miało widzenie jakie miał w kościele św. Mateusza w Pabianicach.

ŻYCIE ZAKONNE Na prośbę przybyłych na misje do parafii pabianickiej misjonarzy franciszkańskich ze Lwowa, Rajmund oraz jego brat Józef za zgodą rodziców postanowili iść za głosem powołania, wstępując do zakonu franciszkanów. W 1907 Rajmund Kolbe rozpoczął naukę w małym seminarium franciszkanów we Lwowie, w 1910 zaczął nowicjat w zakonie franciszkanów, przyjmując imię Maksymilian. W 1912 rozpoczął studia w Krakowie, kilka miesięcy później został wysłany do Międzynarodowego Kolegium Serafickiego w Rzymie. Śluby wieczyste złożył 1 listopada 1914 przyjmując imię Maria. Uzyskał doktorat z filozofii na uniwersytecie Gregorianum w 1916; a z teologii w 1919 na wydziale ojców franciszkanów, jednak interesował się także matematyką i fizyką – w 1915 w urzędzie patentowym złożył szkic „Eteroplanu”, aparatu umożliwiającego podróż w kosmos – był to projekt pojazdu międzyplanetarnego, opartego na zasadzie trójczłonowej rakiety nośnej. 28 kwietnia 1918 przyjął święcenia kapłańskie. Mszę świętą prymicyjną odprawił w kościele Sant’ Andrea delle Fratte w Rzymie. W 1919 wrócił do Polski i podjął wykłady.

DZIAŁALNOŚC MISYJNA W latach 1931–1935 prowadził działalność misyjną w Japonii, gdzie założył Niepokalanów Japońskich. Podobne ośrodki założył także w Chinach i w Indiach. W 1936 powrócił do Polski, aby kierować Niepokalanowem, który stał się największym klasztorem katolickim na świecie – we wrześniu 1939 było tam ok. 700 zakonników i kandydatów. W 1931 z jego inicjatywy w mieście Nagasaki założono franciszkański klasztor „Ogród Niepokalanej”. Pomimo sugestii pozostałych duchownych, aby klasztor umiejscowić w katolickiej dzielnicy Urakami, Kolbe zdecydował o jego budowie na zboczu jednej z gór otaczających Nagasaki, po przeciwnej stronie niż miasto. Czternaście lat później decyzja ta okazała się zbawienna dla klasztoru, gdy 9 sierpnia 1945 na Nagasaki spadła bomba atomowa, a zbocze góry osłoniło budynek przed falą uderzeniową. W Japonii Maksymilian Kolbe spotkał się z tzw. małą radiofonią, czyli stacjami nadawczymi małej mocy zainstalowanymi w wielu punktach kraju. Po powrocie do Polski postanowił uruchomić tego typu stację właśnie w Niepokalanowie. Zgodnie z obowiązującym w przedwojennej Polsce prawem nie istniała taka możliwość. Nie tracąc nadziei zapisał się do PZK i został krótkofalowcem o znaku SP3RN (jak Radio Niepokalanów). Stacja nadawała na przełomie lat 1937/1938, pokrywając swoim zasięgiem praktycznie obszar całego kraju.

OKUPACJA NIEMIECKA I POBYT W OBOZIE KONCENTRANCYJNYM W czasie okupacji niemieckiej działalność klasztoru została zawieszona, pozostałych ok. 40 zakonników Niemcy aresztowali 19 września Po wyjściu na wolność zorganizował w klasztorze ośrodek usług dla okolicznej ludności i oddał się pogłębianiu formacji pozostałych przy nim współbraci. Powtórnie aresztowany 17 lutego 1941, przesłuchiwany i więziony na Pawiaku. 28 maja 1941 trafił do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie otrzymał numer Podczas apelu w obozie 29 lipca 1941 dobrowolnie wybrał śmierć głodową w zamian za skazanego współwięźnia Franciszka Gajowniczka, który był w grupie 10 więźniów skazanych na śmierć, za ucieczkę z obozu. Ojciec Kolbe zmarł 14 sierpnia 1941 dobity zastrzykiem trucizny – fenolu przez funkcjonariusza obozowego, kierownika izby chorych Hansa Bocka o godz. 12:50. Jego ciało zostało spalone w obozowym krematorium. Natomiast 25 października 1944 Franciszek Gajowniczek został przeniesiony do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen, gdzie doczekał się wyzwolenia przez wojsko amerykańskie.

BEATYFIKACJA I KANONIZACJA Po zakończeniu II wojny światowej, generał zakonu franciszkanów podjął starania w stolicy Apostolskiej w celu wyniesienia Maksymiliana na ołtarze. Następnie, po zbadaniu wszystkich okoliczności, 30 stycznia 1969 papież Paweł VI ogłosił dekret o heroiczności cnót Maksymiliana, a 14 czerwca 1971 Kongregacja ds. Obrzędów wydała dekret stwierdzający fakt cudownych uzdrowień za wstawiennictwem Maksymiliana. Został on beatyfikowany 17 października 1971, jako wyznawca przez papieża Pawła VI, a kanonizowany przez papieża Jana Pawła II 10 października 1982, jako męczennik. Proces ten wzbudził pewne kontrowersje ze względu na przedwojenną publicystykę Kolbego. Obraz, który w dniu beatyfikacji Maksymiliana znajdował się w glorii Berniniego w bazylice św. Piotra, znajduje się obecnie w głównym ołtarzu pabianickiego sanktuarium św. Maksymiliana Kolbego. Kolbe był pierwszym Polakiem beatyfikowanym po II wojnie światowej. 28 maja 2006 w celi św. Maksymiliana Kolbego, w obozie Auschwitz modlił się papież Benedykt XVI oraz 29 lipca 2016 papież Franciszek.

ODZNACZENIA Krzyż Niepodległości z Mieczami Polski Podziemnej Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari