Techniki w mediacjach rodzinnych Elżbieta Damm
mediator dąży do uniknięcia „unikalności”sytuacji NORMALIZACJA
NORMALIZACJA Zadanie mediatora: Uświadomieniu stronom, że ich sytuacja nie jest wyjątkowa( inni sobie z nią poradzili) Uspokojeniu skrajnych emocji stron Pomoc w odkryciu, że dwie strony muszą zmienić postawy –otwarcie na poszukiwanie wspólnego rozwiązania. NORMALIZACJA Uświadomieniu stronom, że ich sytuacja nie jest wyjątkowa( inni sobie z nią poradzili)
uwspólnianie i podkreślanie wspólnych interesów stron, wzajemnych zależności , a także problemów, w których strony mogą osiągnąć porozumienie. WZAJEMNOŚĆ
WZAJEMNOŚĆ Zadania mediatora: Pomoc w uświadomienie, by strony przestały widzieć problem w sposób jednostronny Poszukuje wspólnych interesów Przeformułowuje problem, by miał wspólny dla stron charakter WZAJEMNOŚĆ
WZAJEMNOŚĆ Przykład: Strona1: Ona nie słucha, co ja do niej mówię Strona2: Powtarzałam mu to kilkanaście razy i nigdy mnie nie wysłuchał Mediator: Mówcie o tym, że oboje chcecie być wysłuchani WZAJEMNOŚĆ
Strony przedstawiają swoje problemy w sposób jednostronny UWSPÓLNIANIE
UWSPÓLNIANIE Zadanie mediatora: podkreślania, że strony mają wspólny problem ukierunkowuje strony do poszukiwania wspólnego rozwiązania( dobre wyniki dzieci w szkole) UWSPÓLNIANIE
UWSPÓLNIANIE Przykłady: Strona1:Dzieci potrzebują ojca Strona2: Nie, dzieci właśnie w tym wieku potrzebują przede wszystkim matki Mediator: Z reguły dzieci potrzebują obojga rodziców i matki i ojca UWSPÓLNIANIE
zmiana modelu postrzegania sytuacji – od indywidualnego do modelu pary rodzicielskiej unikaniu podziału małżonków na dobrych i złych PRZEDEFINIOWANIE
PRZEDEFINIOWANIE Zadanie mediatora: osiągnięciu nowego sposobu myślenia i nowych emocji związanych z nowym zachowaniem, zamknięcie emocji małżeńskich i przejście na emocje rodzicielskie PRZEDEFINIOWANIE
PRZEDEFINIOWANIE Technika ta pomaga w: zmianie modelu postrzegania sytuacji odejściu od obwiniania, oskarżania i skupiania się na pozytywnych motywach zdefiniowaniu wspólnego gruntu do rozmowy, wspólnych trosk PRZEDEFINIOWANIE
Z emocji na myślenie, z wartości na interesy i zadania, z interncji negatywnych na pozytywne, z perspektywy indywidualnej na wspólną PRZEFORMUŁOWANIE
PRZEFORMUŁOWANIE Zadania mediatora: Przeformułowuje wypowiedzi stron z: emocji na myślenie wartości na interesy i zadania intencji negatywnych na pozytywne perspektywy indywidualnej na wspólną PRZEFORMUŁOWANIE
PRZEFORMUŁOWANIE Przykłady: Strona: On się widuje z dziećmi tylko raz w miesiącu Mediator: Warto zapytać męża, dlaczego tak postępuje, może chce, dać dziecku czas na odbudowanie swojego życia w nowym otoczeniu i nie chce tego zaburzać, z tego, co Pani mówi zrozumiałam, że Pani uważa, że dziecko potrzebuje więcej kontaktów z ojcem PRZEFORMUŁOWANIE
KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI Koncentracja na oczekiwaniach, co ma wydarzyć się w przyszłości. Strony zaczynają myśleć o potencjalnych rozwiązaniach obecnego konfliktu. KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI
KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI Zadania mediatora: Uświadamia strony, że nie można zmienić przeszłości Naprowadza strony na poszukiwanie wyjścia z obecnej sytuacji(pytania otwarte)poprzez spojrzenie w przyszłość Kieruje uwagę na przyszłość ,zadając pytania o skutki i rezultaty KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI
KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI Przykłady: Mediator: Czego Pani/ Pan oczekuje od mediacji? Czego Pani w tej sytuacji chce? Dlaczego Pani tutaj przyszła? Jaką Pani/Pan ma wizję przyszłych kontaktów z dziećmi? KONCENTROWANIE SIĘ NA PRZYSZŁOŚCI
Mediator pomija odpowiedzi o charakterze emocjonalnym, oceniającym Dane na temat sporu, cele do których dążą strony, zachowania będące przejawem strategii. Mediator pomija odpowiedzi o charakterze emocjonalnym, oceniającym Warto zrobić listę rzeczy, które strony powinny sobie przemyśleć, aby przygotować się do następnego spotkania. PODSUMOWANIE
PYTANIA POMOCNE W USTALENIU PROBLEMU
DLACZEGO ? Na czym polega problem ( ustalenie motywów) Dlaczego Panu na tym zależy? ( Dlaczego Pan tego oczekuje?) Proszę mi pomóc zrozumieć dlaczego to jest dlaczego to jest dla Pana takie ważne? DLACZEGO NIE ? Pytanie to jest ważne, jeśli ktoś niechętnie ujawnia swoje interesy i lubi krtykować. Dlaczego nie można tego zrobić w taki sposób Co jest złego w tym podejściu lub rozwiązaniu
PYTANIA O UZASADNIENIE
Ułatwiają mediatorowi zebranie informacji, dowiadywanie się o przyczyny, dlaczego każda ze stron przyjmuje określone stanowisko; Jak będzie to funkcjonowało w życiu codziennym ? Dlaczego uważa Pan /Pani, że……. Jak ta propozycja rozwiąże ten problem?
PYTANIA „OGNISKUJĄCE”
Mają za zadanie sprowadzić rozmowę spowrotem do głównych punków Co robimy dalej? Co ma to wpólnego ze sprawą dzieci?
PYTANIA NAPROWADZAJĄCE
Stymulują rozważanie innych możliwości Biorąc pod uwagę rodzaj problemu(rozważając ten konkretny problem…), z którym mamy do czynienia, czy byłoby możliwe żeby….? Czy jest to jedyna możliwość wyboru? Zastanawiam się czy inna para małżeńska sobie przemyślała, mogłoby być dla Państwa korzystne?
Pytania „zakańczające”
Pomagają parze małżeńskiej oszacować swoje postępy, swoją przyszłość Dlaczego Pani/Pana zdaniem nie posuwamy się w tym projekcie dalej? Co się stanie jeśli dalej będziemy tak robić ?( w ten sposób działać)Co się stanie jeśli będziemy to kontynuować?
PODSUMOWANIE Jest podkreśleniem i powiązaniem tych treści, faktów, które mogą być przedmiotem dalszych negocjacji. Jest zwróceniem uwagi na postęp, który został osiągnięty.
Dziękuję za uwagę: Elżbieta Damm