Geneza i znaczenie dzielnic nazywanych „Downtown, Chinatown, Little Italy, Harlem, Shadow Cities and the Ghetto”.

DOWNTOWN To główna dzielnica biznesowa położona w środkowej części Los Angeles, w stanie Kalifornia, leżąca w geograficznym środku obszaru metropolitalnego Los Angeles. W tej okolicy mieści się wiele instytucji artystycznych i sportowych, różnorodnych wieżowców, siedzib międzynarodowych korporacji, galerii sztuki i unikatowych sklepów. Downtown Los Angeles stanowi centrum sieci miejskich autostrad i systemu metra w Los Angeles. Za Downtown Los Angeles uważany jest zwykle obszar ograniczony od wschodu rzeką Los Angeles i dzielnicą Lincoln Heights, od północy przez Hollywood (Route 101) Freeway i Santa Monica (I-10) Freeway oraz Harbor (SR-110) Freeway na zachodzie, niektóre źródła w tym Los Angeles Downtown News i Los Angeles Times[1], podają informacje według których obszar Downtown Los Angeles ma być rozszerzony o University Park i Exposition Park i obejmować University of Southern California (USC) i dzielnice Central City West.

Geneza Będąc dziedzictwem założenia miasta w 1781 roku, Downtown Los Angeles składa się obecnie z różnych dziedzin, od dzielnicy mody po Skid Row, które jest jednym z największych skupisk bezdomnych w USA. Jest centrum miejskiego systemu szybkiego transportu Metro. Banki, domy towarowe i pałace filmowe kiedyś przyciągały mieszkańców i gości do tego obszaru, ale dzielnica podupadła ekonomicznie i przez dziesięciolecia doznała dekoniunktury, aż do niedawnego renesansu, który zaczął się na początku XXI wieku: stare budynki są modyfikowane pod kątem nowych zastosowań, a drapacze chmur zostały zbudowane. Śródmieście Los Angeles znane jest z budynków rządowych, parków, teatrów i innych miejsc publicznych

Chinatown Chinatown, dzielnica koncentrująca się wokół Grant Avenue i Stockton Street w San Francisco jest nie tylko największym i najstarszym skupiskiem chińskiej imigracji w tym mieście, ale też najstarszym Chinatown w Ameryce Północnej i największym ośrodkiem chińskiej społeczności poza Azją. Wszystko zaczęło się w latach 1850-1900, kiedy Chinatown było miejscem, gdzie osiedlali się imigranci z prowincji Guangdong w południowych Chinach. Znakomita większość z nich to mężczyźni, którzy znajdowali pracę przy budowie kolei transkontynentalnej czy w bogatych w surowce kopalniach Kalifornii. W końcu drugiej połowy dziewiętnastego wieku nasiliły się nastroje antyimigracyjne, które doprowadziły do ustanowienia przez rząd USA tak zwanego “Chinese Exclusion Act”, czyli ustawy anty-chińskiej, było to bezprecedensowe prawo ograniczające napływ imigrantów z jednej określonej grupy etnicznej. Akt został uchylony dopiero w czasach II Wojny Światowej na podstawie uznania ważności Chin jako sojusznika w wojnie.

W okresie powojennym kolejne fale chińskich imigrantów napłynęły głównie z Hong Kongu a koniec wojny w Wietnamie przyniósł falę wietnamskich uchodźców chińskiego pochodzenia. Dziś mieszkańcy pochodzenia chińskiego nadal zachowują swoje języki i zwyczaje a okolica jest namiastkiem Azji na amerykańskiej ziemi. Wszystko od sklepów spożywczych przez restauracje aż po wszelkiego rodzaju usługi są prowadzone przez imigrantów z Chin lub ich potomków. Do tego dochodzą elementy architektoniczne w postaci chińskich smoków, pagód i azjatyckiego wzornictwa. Z jednej strony Chinatown jest domem dla tysięcy imigrantów, dla których te okolice są namiastką ojczyzny, a z drugiej strony są oni jak i cała otaczająca ich dzielnica miasta jedną z największych atrakcji turystycznych w San Francisco. Mówi się, że więcej ludzi odwiedza Chinatown niż symbol miasta most Golden Gate.

Little Italy W XIX w. rozpoczęła się wielka fala emigracji Włochów do Stanów Zjednoczonych wywołana przede wszystkim czynnikami finansowymi. Tylko między 1860 a 1880 r. do samego Nowego Jorku wyprowadziło się prawie 70 000 Włochów, a do 1920 r. miasto zamieszkiwało już 391 000 imigrantów z Italii. Więcej było tylko Irlandczyków i Niemców. Trudno się dziwić, że tak ogromna grupa stworzyła w amerykańskiej stolicy prawdziwą społeczność – o swoistej kulturze, własnych tradycjach i specyficznych potrzebach. Tak właśnie w Nowym Jorku narodziła się Little Italy. Najbardziej znana włoska dzielnica w mieście (choć nie jedyna i, co może zaskakiwać, wcale nie największa) rozciągała się początkowo pomiędzy Chinatown, Soho i Greenwich Village na Dolnym Manhattanie. Co ciekawe, jej podział odzwierciedlał pochodzenie mieszkańców. Włosi z północnej części Półwyspu Apenińskiego osiedlali się w okolicy Bleeker Street, podczas gdy południowcy zamieszkiwali okolice Mott Street. Imigranci z Sycylii wybierali zazwyczaj Elizabeth Street. Powszechnie uważano jednak, że charakter dzielnicy nawiązuje przede wszystkim do Neapolu.

Od razu po przekroczeniu granic dzielnicy wiadomo było, że trafiło się do Little Italy. Była to swoista włoska enklawa w Nowym Jorku. W całej okolicy powiewały zielono-biało-czerwone flagi, do uszu dochodził włoski język i… unosił się zapach prawdziwego, włoskiego jedzenia. Na każdym kroku mieściły sklepiki z serem, piekarenki, bary i restauracje, stragany ze świeżą żywnością czy salony fryzjerskie, a wszystko to w iście włoskim stylu. Niestety, wraz z Włochami do Little Italy dotarły też włoskie problemy, przede wszystkim te związane z przestępczością. Okolicę opanowały szybko klany mafijne, co znacząco obniżało jakość życia mieszkańców, a dla nowojorskiej policji stanowiło nie lada problem. Little Italy było dzielnicą bardzo biedną, gęsto zaludnioną i tętniącą życiem. Nowo przybyli Włosi zamieszkiwali stare, często zrujnowane już kamienice i próbowali dorobić w każdy możliwy sposób, stawiając przede wszystkim na drobny handel uliczny.

Harlem Harlem to historyczne, polityczne, religijne i kulturalne serce czarnej Ameryki. Według wielu mieszkańców Nowego Jorku, szczególnie Afroamerykanów, traci swój charakter i za jakiś czas może stać się skansenem. Nazwa Harlem nadana została przez Holendrów w XVII wieku. W czasach niewolnictwa była ziemią obiecaną dla Afroamerykanów z Południa, którzy uciekali przed segregacją rasową. W 1950 r.w Harlemie mieszkało 340 000 czarnych – 98 procent całej populacji. W 2008 r. było ich tam już tylko 153 000, co stanowiło 41 procent ludności. Harlem był synonimem „eleganckiego życia” przez większą część XIX wieku. Był przedmieściem Manhattanu, gdzie zamożni nowojorczycy budowali swoje letnie rezydencje. Dla nich Harlem był centrum nocnych rozrywek – przyjeżdżano tu imprezować w lokalach whites only, jak Cotton Club, gdzie orkiestra Duke’a Ellingtona grała dla białych. Serce Harlemu to tętniąca życiem 125 ulica, nazywaną „Piątą Aleją Harlemu”, przy której mieści się legendarny klub muzyczny Apollo Theatre, restauracja Sylvia’s serwująca dania kuchni czarnej ludności, jak również wiele innych afrykańskich restauracji, sklepów z afrykańską odzieżą i muzyką.

Shadow City Shadow Cities powstają w wyniku napływu dużej liczby ludności z obszarów wiejskich do miast. Statystycznie około 200 tys. Ludzi migruje do terenów zurbanizowanych w poszukiwaniu pracy i lepszego życia. Wynikiem tego jest tworzenie się slumsów złożonych z prowizorycznych „chatek” zbudowanych często ze znalezionego złomu. Szacuje się, że dzisiaj około miliard ludzi żyje w takich miejscach. W Shadow Cities można jednak znaleźć lokalne interesy – ulicznych sprzedawców, czy fryzjerów. Można spotkać nawet kościoły. Wszystko jest tutaj zbudowane przez mieszkańców. Dzielnice te często nie maja dostępu do wody, czy kanalizacji. Częściej spotykany jest dostęp do prądu, lecz często w wyniku nielegalnych praktyk.

Ghetto Rozwój gett w Stanach Zjednoczonych jest ściśle związany z różnymi falami imigracji i wewnętrznej migracji miejskiej. Irlandzcy i niemieccy imigranci z połowy XIX wieku byli pierwszymi grupami etnicznymi tworzącymi etniczne enklawy w miastach Stanów Zjednoczonych. Po nim nastąpiła duża liczba imigrantów z Europy Południowej i Wschodniej, w tym wielu Włochów i Polaków w latach 1880-1920. Ci późniejsi europejscy imigranci byli bardziej segregowani niż Murzyni na początku XX wieku. Większość z nich pozostała w swoich uznanych społecznościach imigrantów, ale przez drugie lub trzecie pokolenie wiele rodzin było w stanie przenieść się do lepszego mieszkania na przedmieściach po II wojnie światowej.

Te etniczne obszary getta obejmowały Lower East Side na Manhattanie w stanie Nowy Jork, które później stały się znane jako głównie żydowskie, oraz East Harlem, który stał się domem dla dużej społeczności portorykańskiej w latach 50. XX wieku. Little Italys w całym kraju były głównie włoskimi gettami. Wielu polskich emigrantów przeniosło się do takich sekcji jak Pilzno z Chicago i Polski Wzgórze Pittsburgha. Brighton Beach na Brooklynie jest domem głównie rosyjskich i ukraińskich imigrantów. Podczas Wielkiego Kryzysu wiele osób gromadziło się na dużych otwartych parkingach. Zbudowali schronienia z materiałów, które mogli znaleźć w tym czasie. Te zbory schronów były również nazywane "gettami"

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Monika Drężek Paulina Bieżuńska DNRN, ROK 3, GR 1