Zagrożenia i szanse gospodarki polskiej Spojrzenie długookresowe wyklad 2: Polska na mapie świata; świat w którym żyjemy

Plan wykładu Długie trwanie: od I do III Reczpospolitej Polska na mapie świata; świat w którym żyjemy Demografia, rynek pracy, produktywność Pułapka średniego dochodu, sekularne spowolnienie, nowa era nierówności Scenariusze na przyszłe ćwierćwiecze: Model pesymistyczny: wariant argentynski Model realistyczny: wariant hiszpanski Model aspiracyjny: wartant irlandzki i wariant południowo-koreański

Do zapamiętania Motywacje, wartości, instytucje mają korzenie sięgające setek lat Polski szklany sufit 60% PKB liderów zamożności Okres transformacji oceniany z róznych perspektyw Zmiany tożsamościowe znacznie wolniejsze niż zmiany gospodarcze

Poziom zaufania a tempo wzrostu PKB w Polsce

Moving East - podaż

Moving East - popyt

Historyczne przypadki globalizacji Globalizacja XV wiek: Uniwersalny pieniądz Brak granic Wspólny język (łacina, niemiecki) Globalizacja XIX wiek: Quasi-uniwersalny pieniądz Imperia wspólne języki centrum-kolonie

Globalizacja XXI wiek Granice narodowe o różnej „porowatości” Wspólny język (pidgin english) Plastic i ATM pieniądz

Globalizacja XXI wiek Niewidzialne imperia: Instrumenty zanik motywu „ziemi” Niejasne i dymaniczne obszary wpływu Instrumenty Soft power Ad hoc ingerencje hard power Potencjał gospodarczy

Globalizacja XXI wiek Tania i szybka logistyka kontener Internet dygitalizacja masowe pamięci

Motory globalizacji Demografia (nierównomierny wzrost ludności) Technologia (4ta rewolucja przemysłowa) Postrzeganie świata (dewesternizacja/deprotestantyzacja) Max Weber: Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus, 1905

Demografia: getting crowdy

Demografia: getting older

Demografia: getting squeezed

Demografia swiata dziś Azja 4,3 mld mieszkańców - 60% ludności świata. Chiny i Indie, razem stanowią około 37% ludności świata. Afryka około 1 mld osób - 15% ludności na świecie. Europa z 733 mln - 12% populacji świata, Ameryka Łacińska i Karaiby około 600 milionów -9%. Ameryka Północna (USA i Kanada), około 352 mln - 5% Australia i Oceania około 35 mln mieszkańców - 0,5%

Demografia swiata za 50 lat udział Europy spadnie do 7% Ameryki Północnej z 5% do 4% Azjii utrzyma się na obecnym poziomie ludność Ameryki Lacińskiej wzrośnie o niecały 1 pp. Afryka, udział wzrośnie z 15% do 22% podwojenie liczby ludnosci, będzie miało miejsce w Afryce subsaharyjskiej. Polska ludnościowo spadnie z obecnego 0,5% do 0,3% ludności świata

Presja migracyjna Do połowy stulecia grupa osób w wieku 15 – 39 lat w krajach rozwijających się (a więc potencjalnie najbardziej podatnych na emigację) 570 milionów osób, z czego: 328 milionów będzie miał miejsce w Afryce subsaharyjskiej, Południowej Azjii (bez Indii) 89 milionów, Indie 68 milionów Północna Afryka 44 milionów ludzi, Ameryka Lacińska 29 milionów Relacja emigracji do puli osób w kwalifikowanym przedziale wiekowym początku XXI w. 6% 570 mln x 0,06 = 34 mln.

Motory migracji Push factor: presja zamożności: ludność swiata żyjąca w krajach o niższym GDP (PPP) per capita, niż: Niemcy – 94% Unia Europejska – 93% Polska – 85% Pull factor: popyt rynku pracy: z ogólnego deficytu ponad 200 milionów osób w wieku produkcyjnym, połowa deficytu w Europie i Ameryce Północnej.

Technologia: robotyzacja https://www.youtube.com/watch?v=sjAZGUcjrP8

Technologia: alternatywa pracownika

Technologia: outsourcing W poszukiwaniu taniej siły roboczej: Lata 70: z Japonii do Taiwan, Korea, Singapur, Hongkong Lata 80: Chiny Lata `00: Azja Poludniowa, Indie Technologie Lata `10: US do Chin Energia Lata `10 do US i Kanada Przemysł Lata `10 onshoring do US

Postrzeganie świata: poziom mikro

Percepcja: regionalizm Unia Europejska NAFTA ASEAN Unia Euroazjatycka TTP Australia, Brunei Darussalam, Kanada, Chile, Japonia, Malezja, Meksyk, Nowa Zelandia, Peru, Singapur, Stany Zjednoczone i Wietnam TTIP między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską.

Percepcja: instytucje globalne IMF WB ECB FED OECD WTO Ad hoc – troika EU, ECB, IMF

Percepcja: multicentryczność Centra polityczne: WDC, Bruksela, Bejing Centrum technologicznego postępu: Silicon Valey, Izrael, Taiwan, Korea Centra finansowe: Wall Street, The City, Hongkong Centra softpower: Hollywood, 100 Shanghai ranking uniwersytety Centra korporacyjne: GM, Facebook, Alibaba

Percepcja: centrum/peryferie Państwa dzielą się na państwa centralne (mocarstwa) i peryferyjne Potencjał geopolityczny, w tym gospodarczy. Adekwatność systemu politycznego. Kwalifikacje elit i ich strategia Instytucje

Percepcja: Polska jako kraj peryferyjny Polska miała ograniczone pole autonomicznego rozwoju i strategii adaptacyjnej Nie zawsze adekwatne reakcje na uwarunkowania zewnętrzne zwrot ku Zachodowi budowanie potencjału własnego umiejętności „wykorzystania okazji” Zła polityka gospodarcza

Polska na mapie Europy

Konkluzje: globalizacyjny kontekst Nie ma sukcesu na rynku swiatowym bez sukcesu na rynku krajowym Prowadzenie biznesu w zglobalizowanej gospodarce zadaniem totalnym, rosnąca rola soft power (made in...) Zmiany coraz szybsze

Konkluzje for dummies Piekarz w Łomiankach konkuruje z fabryką pieczywa w Rumunii

Zaliczenie Zaliczenie na 3: 3 obecności Zaliczenie lepsze Miniprojekt: zesół 2-3 osoby, 5 slajdow w PowerPoint gjedrzejczak@wz.uw.edu.pl

Tematy Polska a centra polityczne Polska a centra technologicznego postępu Polska a centra finansowe Polska a centra softpower Polska a centra korporacyjne

Struktura prezentacji Slajd 1. Identyfikacja problemu Slajd 2. Silne strony Slajd 3. Slabe strony Slajd 4. Szanse Slajd 5. Ryzyka