Przygotowała: Pamela Rusin System IV Dyrektywy Przygotowała: Pamela Rusin

Czym jest dyrektywa? Zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską „Dyrektywa wiąże każde Państwo członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę formy i środków implementacyjnych. W praktyce dyrektywy stanowią podstawę do inkorporowania do prawa wewnętrznego rozwiązań w nich przewidzianych.

Ułomność systemu Zielonej Karty Otwartą kwestią wciąż pozostawało zabezpieczenie interesów osób podróżujących, które również mogą być ofiarami wypadków w krajach trzecich, a których sytuacja w postępowaniu likwidacyjnym jest o wiele trudniejsza, co wynika m.in. z barier językowych, nieznajomości obcego prawa, zwyczajów i procedur, a także odległości. W wielu przypadkach takie sytuacje kończyły się długim oczekiwaniem i kosztownym procesem sądowym.

Powstanie IV Dyrektywy Analizując sytuację z zakresu skuteczności i terminowości regulacji roszczeń odszkodowawczych z tytułu wypadków zaistniałych w krajach odwiedzanych, Parlament Europejski przyjął w 1995 r. rekomendację, która stanowiła bezpośredni impuls do przygotowania i uchwalenia 5 lat później IV Dyrektywy, której zadaniem jest ujednolicenie i uproszczenie zasad likwidacji szkód w przypadku zdarzeń powstałych poza krajem zamieszkania osób poszkodowanych oraz przyspieszenie okresu przedstawiania poszkodowanym przez zakład ubezpieczeń odpowiedzi na zgłoszone przez nich roszczenia.

Aby osiągnąć cel w ramach IV Dyrektywy należy przyjąć następujące regulacje: 1. Cztery nowe rozwiązania prawne i organizacyjne: - actio directa, - centrum informacyjne, - reprezentanta do spraw roszczeń, - organu odszkodowawczego. 2. Jednolite terminy realizacji roszczeń. 3. Sankcje na wypadek niespełnienia norm dyrektywy. 4. Powiązania systemów ubezpieczeniowych.

Zasada Actio Directa Jest to możliwość bezpośredniego dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Problemem był fakt, iż nie we wszystkich krajach ta zasada została wprowadzona do prawa wewnętrznego, np. w Wielkiej Brytanii czy Irlandii powodując utrudnienia w terminowym uzyskaniu świadczenia odszkodowawczego.

Zadania centrum informacyjnego a) pierwsza grupa informacji mówi o danych dotyczących: - zarejestrowanych w danym kraju pojazdów mechanicznych, - polis ubezpieczeniowych w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia krajowego OC posiadacza pojazdu mechanicznego, - wystawionych certyfikatów Zielonych Kart oraz ubezpieczeń granicznych, - pojazdów zwolnionych z obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego, b) druga grupa obejmuje: - wykaz zakładów prowadzących ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego, - lista reprezentantów do spraw roszczeń każdego zakładu ubezpieczeń w każdym z krajów członkowskich.

Funkcje centrum informacji w Polsce powierzono: 1. Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, który organizuje i prowadzi bazy danych, a w określonych prawem zakresach udziela informacji. 2. Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, który bezpośrednio wykonuje funkcje informacyjne, udostępniając poszkodowanym informacje o pokryciu ubezpieczeniowym i reprezentantach do spraw roszczeń.

Reprezentanci do spraw roszczeń Powołanie tej instytucji stanowi przełom w dotychczasowym sposobie obsługi i likwidacji szkód w przypadku kolizji w obcym kraju. Celem dyrektywy jest umożliwienie poszkodowanemu prowadzenia postępowania likwidacyjnego w jego własnym kraju i języku. Reprezentantem do spraw roszczeń jest: - osoba fizyczna jak i prawna, ograniczeniem jest konieczność zamieszkania lub posiadania siedziby w państwie członkowskim, w którym ma zostać ustanowiona, oraz praktyczna możliwość wykonywania swoich zadań w języku urzędowym tego kraju, - pełnomocnikiem zakładu ubezpieczeń odpowiedzialnego za skutki wypadku (należy ustalić stosunek zlecenia, warunki, wynagrodzenie, wyposażenie go w odpowiednie środki finansowe na wypłaty świadczeń odszkodowawczych itd.)

Zasada nieuchronności rozpatrzenia roszczeń odszkodowawczych Dyrektywa wprowadza możliwość zwrócenia się przez poszkodowanego w przypadku zwłoki bądź bierności w rozpatrywaniu jego roszczeń przez zakład ubezpieczeń lub jego reprezentanta do spraw roszczeń bezpośrednio do organu odszkodowawczego. Czwarta dyrektywa w sposób jednoznaczny stanowi, iż „każde państwo członkowskie zobowiązane jest ustanowić lub zatwierdzić organ odszkodowawczy”. W praktyce państwa członkowskie powierzyły wykonywanie zadań organu odszkodowawczego istniejącym już instytucjom i organizacjom ubezpieczeniowym. W Polsce jest nim Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Zadania organu odszkodowawczego: Powołany zawsze na wniosek poszkodowanego, gdy: - nie został wyznaczony reprezentant do spraw roszczeń, - Z.U. lub reprezentant do spraw roszczeń w terminie 3 miesięcy nie przedstawił poszkodowanemu uzasadnionej odpowiedzi na jego roszczenia, - w terminie dwóch miesięcy od wypadku nie można ustalić zakładu ubezpieczeń odpowiedzialnego za szkodę, - nie można zidentyfikować pojazdu.

Po otrzymaniu wniosku od poszkodowanego organ informuje: - przedstawiciela do spraw roszczeń lub Z.U. odpowiedzialnego w ramach ubezpieczenia OC posiadacz pojazdu, - organu odszkodowawczego w państwie członkowskim właściwym dla zakładu, który wystawił polisę, - osobę odpowiedzialną za spowodowanie wypadku, o ile została ustalona. Organ ma dwa miesiące na reakcję, jeżeli Z.U. lub reprezentant do spraw roszczeń nie rozwiąże sprawy poszkodowanego.

Jednolite terminy rozpatrywania roszczeń: Zostały wprowadzone, aby zabezpieczyć interes poszkodowanego. 1. Trzy miesiące na przedstawienie poszkodowanemu uzasadnionej odpowiedzi na zgłoszone przez niego roszczenia. 2. Dwa miesiące od zawiadomienia przez organ odszkodowawczy o zgłoszeniu roszczeń na podjęcie stosownych czynności likwidacyjnych i przekazanie poszkodowanemu uzasadnionej odpowiedzi na zgłoszone przez niego roszczenia, których przekroczenie uprawnia poszkodowanego w pierwszym przypadku do zgłoszenia wniosku o rozpatrzenie sprawy przez organ odszkodowawczy, a w drugim – do zajęcia stanowiska przez organ odszkodowawczy.

Sankcje za niepodporządkowanie się zasadom określonym w dyrektywie 1. Sankcje finansowe: - automatyczne naliczenie odsetek za nieterminową realizację roszczeń, - administracyjne kary finansowe z tytułu nieterminowej realizacji roszczeń, - wypłata świadczeń przez organ odszkodowawczy w ciężar zakładu ubezpieczeń. 2. Sankcje administracyjne: - system kar administracyjnych, - uzależnienie wydania lub cofnięcia zezwolenia na działalność w grupie 10 od wyznaczania reprezentantów do spraw roszczeń w każdym z krajów członkowskich.

Powiązanie systemów ubezpieczeniowych Czwarta Dyrektywa stanowi powiązanie systemów ubezpieczeniowych przez wprowadzenie nie tylko ułatwień dla poszkodowanych, gwarantując im równy standard obsługi we wszystkich krajach członkowskich, ale również przez zobligowanie do ścisłej współpracy centra informacyjne, organa odszkodowawcze i fundusze gwarancyjne.

Dziękuję za uwagę!