dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW PRZEDSIĘBIORSTWO dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Przedsiębiorstwo Instytucja systemu ekonomicznego, w której zostały zgromadzone zasoby gospodarcze w celu pomnożenia zaangażowanego kapitału, czyli osiągnięcia zysku dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Formy własności przedsiębiorstw Własność indywidualna Spółka jawna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka akcyjna dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Producent podejmuje decyzje w ramach: Danej technologii produkcji Danych środków finansowych Danych cen rynkowych czynników produkcji dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Dwuczynnikowa funkcja produkcji Q = f (K,L) gdzie: Q – wielkość produkcji K – kapitał rzeczowy L – kapitał ludzki dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Izokwanta Kapitał rzeczowy - K KA A B KB C KC Q1 LC LA LB Kapitał ludzki - L dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Izokwanta Linia jednakowego produktu Jest zbiorem kombinacji czynników wytwórczych o różnej strukturze, dających ten sam efekt produkcyjny dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Przemieszczanie się wzdłuż izokwanty KA A -K B KB C KC Q1 +L L LC LA LB dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Mapa izokwant /1/ Q4 > Q3 > Q2 >Q1 Q4 Q3 Q2 Q1 L dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW K/L = const (stała technologia) D KD C Q4 KC B A Q3 KB KA Q2 Q1 L LA LB LC LD dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Substytucja techniczna To zjawisko zastępowania kapitału rzeczowego kapitałem ludzkim /lub odwrotnie/, czyli zmiana struktury zaangażowanego kapitału Odzwierciedla ją przemieszczanie się producenta po danej izokwancie – zmienia się wówczas struktura zaangażowanego kapitału, a rozmiary produkcji pozostają bez zmian dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Krańcowa stopa substytucji technicznej /KSST/ To relacja, zgodnie z którą można zastąpić jeden czynnik produkcji drugim czynnikiem, tak aby wielkość produkcji nie uległa zmianie KSST = dK/dL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Substytucja techniczna K LALB = LBLC = LCLD KA A KAKB > KBKC > KCKD B KB C KC D KD Q1 L LA LB LC LD dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Prawo malejącej krańcowej stopy substytucji technicznej Kształt izokwanty, jej położenie względem początku układu współrzędnych wynika z prawa malejącej krańcowej stopy substytucji technicznej Mówi ono, że: aby zwiększyć zaangażowanie kapitału ludzkiego o stałą wielkość, należy rezygnować z coraz to mniejszej ilości jednostek kapitału rzeczowego dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Izokoszta – linia jednakowego kosztu Przedsiębiorstwo, dysponując kapitałem finansowym YF, nabywa rzeczowe czynniki produkcji /K/ i zatrudnia pracowników /L/ Założenia: kapitał finansowy – YF, cena kapitału rzeczowego – p(K) cena kapitału ludzkiego – p(L) dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Izokoszta K Jeżeli producent zrezygnuje z zatrudnienia pracowników – całe środki finansowe wyda na zakup kapitału rzeczowego i kupi max ilość: K max YF/p(K) Jeżeli producent zrezygnuje z kupna kapitału rzeczowego – całe środki finansowe wyda na zaangażowanie ludzi i zatrudni ich maksymalną ilość : L max L YF/p(L) dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Optimum produkcji Przedsiębiorca, podejmując decyzje produkcyjne posiada informacje: - dotyczące technologii produkcji /izokwanty/ - o posiadanych środkach i cenach czynników produkcji /izokoszta/ dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Punkt równowagi przedsiębiorstwa YF/p(K) E0 – punkt równowagi przedsiębiorstwa A KA E0 K0 Q3 Q2 KB B Q1 Q0 LA L0 LB YF/p(L) L dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Punkt równowagi przedsiębiorstwa Wyznacza optymalną kombinację czynników wytwórczych (K i L), tzn.: dostępną z finansowego punktu widzenia – leżącą na izokoszcie gwarantującą maksymalną produkcję – leżącą na najwyższej dostępnej izokwancie dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Jednoczynnikowa funkcja produkcji Założenie: analiza krótkookresowa K = const Funkcja produkcji ma postać: Q = f (L) Tzn. że w warunkach danej technologii produkcji kapitał rzeczowy pozostaje taki sam, a rozmiary produkcji zmieniają się jedynie w wyniku zmian w ilości zatrudnionych pracowników /kapitał ludzki/ dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Produkt całkowity, przeciętny i krańcowy Produkt całkowity /Pc/ - ilość produktów wytworzonych przy danym zaangażowaniu kapitału ludzkiego Produkt przeciętny /Pp/ - wielkość produkcji przypadająca na 1 pracownika; Pp = Pc/L Produkt krańcowy /Pk/ - zmiana produktu całkowitego, wywołana zatrudnieniem dodatkowego pracownika; Pk = dPc/dL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Produkt całkowity Q max Pc Pc L L* dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Produkt przeciętny i krańcowy Q Produkt przeciętny i krańcowy max Pk max Pp Pp Pk L LA LB L* dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

Prawo malejących przychodów Zmiany Pc, Pp i Pk opierają się na prawidłowości zwanej prawem malejących przychodów Pc – rośnie, przy L* osiąga maximum, potem spada Pk rośnie w szybszym tempie niż Pp; wcześniej i na wyższym poziomie osiąga maximum; potem spada – przecina Pp w punkcie jego maximum i osiąga poziom = 0 dla L* dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Zadanie Ustal poziom produktu przeciętnego i krańcowego Nakłady czynnika pracy (L) Pc Pp Pk 1 20 2 50 3 90 4 100 5 110 6 105 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Zadanie Ustal poziom produktu przeciętnego Nakłady czynnika Pc Pp Pk pracy (L) 1 20 20 2 50 25 3 90 30 4 100 25 5 110 22 6 105 17,50 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Zadanie Ustal poziom produktu krańcowego Nakłady czynnika Pc Pp Pk pracy (L) 1 20 20 20 2 50 25 30 3 90 30 40 4 100 25 10 5 110 22 10 6 105 17,50 - 5 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Zadanie Nakłady czynnika Pc Pp Pk pracy (L) 1 20 20 20 2 50 25 30 3 90 30 40 4 100 25 10 5 110 22 10 6 105 17,50 - 5 Przedstaw na wykresie produkt przeciętny i krańcowy dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW

dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Uwaga Zatrudnienie 6-ej jednostki kapitału ludzkiego wywołuje spadek produktu całkowitego A zatem - dla 6-tej jednostki kapitału ludzkiego produkt krańcowy jest ujemny dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW