INSTRUMENTY DŁUŻNE
Ryzyko inwestycji w obligacje Ryzyko reinwestycyjne – możliwość uzyskania niskiej stopy zwrotu z wypłaconych odsetek Ryzyko ceny – występuje w przypadku handlu obligacjami na rynku wtórnym (ceny podlegają fluktuacjom związanym z popytem, podażą i przewidywaniami co do bazowej stopy procentowej a także wahaniom przypadkowym)
Ryzyko inwestycji w obligacje Ryzyko kredytowe – związane z emitentem, ryzyko niedotrzymania warunków umowy (tj. niezapłacenia odsetek bądź niewykupienia obligacji) Ryzyko stopy procentowej – możliwość zrealizowania stopy dochodu z inwestycji różniącej się od oczekiwanej np. w wyniku zmiany obowiązujących stóp procentowych (dotyczy obligacji o zmiennym oprocentowaniu lub obligacji o stałym oprocentowaniu przy sprzedaży na rynku wtórnym)
Ryzyko inwestycji w obligacje Ryzyko płynności (jeśli planowana jest wcześniejsza odsprzedaż na rynku wtórnym) Ryzyko inflacji (przy obligacjach długoterminowych o stałym oprocentowaniu)
Średni ważony czas trwania inwestycji C1, C2, Średni ważony czas trwania inwestycji C1, C2,..,Cn,- wpływy w chwilach 1,2,..,n (1) Rozważmy dwie 10-letnie obligacje o rocznych wypłatach kuponu i wartości nominalnej 100 zł. Oprocentowanie pierwszej wynosi 6%, drugiej 8%. Obliczymy średnie ważone czasy trwania tych obligacji
Duracja (średni czas trwania) obligacji przynoszącej regularne wpływy Ct po roku, dwóch,..,n latach. Założenie: do wygaśnięcia pozostało n pełnych lat YTM - stopa do wykupu. Kapitalizacja roczna duracja (duration) D zdefiniowana jest wzorem lub inaczej gdzie P jest wyceną obligacji, dokonaną przy użyciu stopy YTM (2)
(3) Duracja jest liczbą okresów bazowych (niekoniecznie całkowitą) Duracja (średni czas trwania) inwestycji przynoszącej regularne wpływy Ct w chwilach 1,2,…,n. Duracja jest liczbą okresów bazowych (niekoniecznie całkowitą) (3) lub krócej
Duracja inwestycji przynoszącej regularne wpływy Ct w chwilach 1,2,…,n.
Duracja - uwagi Bezpośrednio z analizy wzorów wynikają następujące wnioski: Gdy stopa procentowa użyta do dyskontowania jest równa zeru, to duracja jest równa średniemu ważonemu czasowi trwania Jeżeli następuje tylko jeden wpływ w chwili t, to duracja rozważanego instrumentu wynosi t. Duracja jako funkcja YTM (IRR) jest funkcją malejącą
Duracja obligacji przy niepełnym pierwszym okresie odsetkowym Zakładamy, że obligacja przyniesie n wypłat, pierwszy okres odsetkowy jest niepełny i wynosi a
Wrażliwość wyceny (wartości bieżącej przyszłych przepływów) na zmianę stopy procentowej Suma w mianowniku wzoru definiującego durację jest wyceną przepływów przy stopie YTM. Rozważmy w ogólności sumę ze stopą procentową r.
Obliczmy pochodną funkcji P względem r Wrażliwość wyceny (wartości bieżącej przyszłych przepływów) na zmianę stopy procentowej z użyciem duracji Obliczmy pochodną funkcji P względem r
Wrażliwość wyceny przepływów finansowych Ostatni wzór wyraża wrażliwość wyceny na zmianę stopy procentowej Lewa strona oznacza względną zmianę wyceny (ceny) Jej bezwzględna wartość jest proporcjonalna do duracji Iloraz D/(1+r) nazywany jest zmodyfikowaną duracją Przy wzroście r o jeden punkt procentowy względna procentowa zmiana ceny jest w przybliżeniu równa minus zmodyfikowana duracja Przy spadku r o jeden punkt procentowy względna zmiana ceny jest w przybliżeniu równa zmodyfikowanej duracji
Wrażliwość wyceny obligacji Ryzyko stopy procentowej Oznaczmy zmodyfikowaną durację przez DM: Bezwzględna wartość względnej zmiany ceny obligacji jest proporcjonalna do zmodyfikowanej duracji. Zmodyfikowana duracja jest nazywana współczynnikiem zmienności wartości bieżącej przepływów
Duracja nieskończonego ciągu przepływów ( r > 0)
Duracja nieskończonego ciągu jednakowych przepływów
Współczynnik P’/P dla nieskończonego ciągu przepływów
Wypukłość obligacji podejście propedeutyczne (Wzrost stopy dochodu (YTM) powoduje spadek wartości (ceny) obligacji, zaś spadek YTM powoduje wzrost jej wartości.) Wzrost wartości obligacji wywołany spadkiem YTM o 1 punkt procentowy jest większy niż spadek jej wartości wywołany wzrostem YTM o 1 punkt procentowy
Zależność ceny obligacji od rentowności (oś X)
Cena obligacji a rentowność (wykres 1) Zmiana ceny przy zmianie rentowności o 1 punkt procentowy (wykres 2)
Współczynnik wypukłości C
Wzór Taylora dla dwóch składników
Wypukłość nieskończonego ciągu przepływów
Wypukłość nieskończonego ciągu jednakowych przepływów Ct=C, t=1,2,…
Przybliżona wartość wyceny aktywa z użyciem duracji i wypukłości Pp
Wrażliwość wyceny (wartości bieżącej przyszłych przepływów) na zmianę stopy procentowej z uwzględnieniem duracji i wypukłości Z ostatniego wzoru wynika że jeżeli r wzrośnie o 1 punkt procentowy, to względna procentowa zmiana ceny wyniesie: Jeżeli zaś r spadnie o 1 punkt procentowy to względna procentowa zmiana ceny wyniesie
Wrażliwość wyceny na zmianę stopy rocentowej z uwzględnieniem duracji i wypukłości Analogicznie można stwierdzić że, jeżeli r wzrośnie o p punktów procentowych, to względna zmiana ceny maleje o ( p DM – C p2 / 200 ) % Jeżeli r spadnie o p punktów procentowych, to względna zmiana ceny wzrośnie o ( p DM + Cp2 / 200 ) %
Duracja ciągu przepływów przy kapitalizacji ciągłej
Duracja jako funkcja zmiennej delta
Duracja jako funkcja zmiennej delta () - kapitalizacja ciągła Wniosek 1. Przy kapitalizacji ciągłej duracja jest malejącą funkcją zmiennej . Wniosek 2. Duracja (przy kapitalizacji rocznej) jest malejącą funkcją zmiennej r (złożenie funkcji rosnącej i malejącej jest funkcją malejącą)
Efektywna duracja Jeśli wycena instrumentu (ciągu przepływów nie jest możliwa) ze względu np.. na zależność wielkości przepływów od zmiennej stopy procentowej lub brak możliwości ustalenia chwili przepływów (opcja przedterminowego wykupu), wówczas obliczamy tzw. efektywną durację według wzoru
Efektywna wypukłość W podobnej sytuacji definiujemy efektywną wypukłość jako Jest to przybliżenie wypukłości definiowanej jako C=P’’/P