STOSUNKI MIĘDZY POPULACJAMI

ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ORGANIZMAMI ANTAGONISTYCZNE niekorzystne Konkurencja Roślinożerność Pasożytnictwo Drapieżnictwo NIEANTAGONISTYCZNE korzystne Mutualizm = symbioza Protokooperacja Komensalizm = współbiesiadnictwo

Rośliny owadopylne i owady STOSUNKI NIEANATGONISTYCZNE MUTUALIZM = SYMBIOZA organizmy ściśle ze sobą współpracują, praktycznie nie spotyka się ich osobno (nie mogą bez siebie żyć) Rośliny owadopylne i owady Rośliny – zapylenie Owady – pokarm (nektar) Porosty – glon + grzyb współpraca tak korzystna że tworzą już jeden organizm Glon – fotosynteza = pokarm Grzyb – woda i ochrona

Bakterie symbiotyczne i roślinożercy np.: przeżuwacze (krowa), termity, człowiek

Mrówki ogrodniczki i grzyby Bakterie symbiotyczne i rośliny motylkowe np.: fasola Bakterie – dostarczają azot Rośliny motylkowe – dzielą się pokarmem z fotosyntezy Mrówki ogrodniczki i grzyby Mrówki – odżywiają grzyby i ochraniają Grzyby – stanowią pokarm dla mrówek Mikoryza Drzewo – pokarm z fotosyntezy Grzyb - woda

STOSUNKI NIEANATGONISTYCZNE PROTOKOOPERACJA organizmy ściśle ze sobą współpracują, ale współpraca ta nie jest konieczna – mogą żyć bez siebie Nosorożec i bąkojad Nosorożec – nie gryzą go owady Bąkojad – ma dużo pokarmu w jednym miejscu Rak pustelnik i ukwiał Rak – „transportuje” ukwiał, zapewnia mu lepszy dostęp do pożywienia Ukwiał – stanowi kamuflaż dla raka

KOMENSALIZM - WSPÓŁBIESIADNICTWO STOSUNKI NIEANATGONISTYCZNE KOMENSALIZM - WSPÓŁBIESIADNICTWO Jeden z organizmów odnosi korzyć a dla drugiego jest to obojętne Zwierzęta żyjące obok człowieka np.: gołębie, szopy pracze Padlinożercy

Małże i ryby różanki Rekiny i podnawki Storczyki na drzewach Różanki składają jaja w ciele małż Rekiny i podnawki Podnawki – zjadają resztki po rekinie Storczyki na drzewach Drzewa są tylko podporą dla storczyków

KONKURENCJA MIĘDZYGATUNKOWA WEWNĄTRZGATUNKOWA STOSUNKI ANATGONISTYCZNE KONKURENCJA MIĘDZYGATUNKOWA WEWNĄTRZGATUNKOWA zasoby środowiska np. woda pokarm przestrzeń życiowa partner do rozrodu przywództwo / pozycja w grupie

Konkurujące organizmy są słabiej rozwinięte w porównaniu do tych, które nie muszą konkurować ale mają lepsze geny – wygrywają tylko najsilniejsze!

ROŚLINOŻERNOŚĆ Przystosowania roślinożerców: STOSUNKI ANATGONISTYCZNE ROŚLINOŻERNOŚĆ Przystosowania roślinożerców: bakterie symbiotyczne w przewodzie pokarmowym bardzo długie jelito zęby doskonałe zmysły np. węchu aparaty gębowe owadów tarka ślimaków filtratory kłująco - ssący ssący tarka u ślimaków gryzący

Przystosowania roślin do obrony przed roślinożercami: kolce, ciernie itp. wytwarzanie substancji: trujących, parzących, o nieprzyjemnym zapachu itp. kamuflaż szybki wzrost i odnowa tkanek

PASOŻYTNICTWO PASOŻYTY ZEWNĘTRZNE STOSUNKI ANATGONISTYCZNE PASOŻYTNICTWO PASOŻYTY ZEWNĘTRZNE aparaty gębowe owadów np. komar, pchły lepkie włoski i skoczne kończyny (pchły, wszy) ząbki pijawki przyssawki – pijawka ssawki kłująco - ssący gryzący pijawka kleszcz pchła

PASOŻYTY WEWNĘTRZNE Tasiemiec: haczyki i przyssawki wchłanianie pokarmu całym ciałem oddychanie beztlenowe pokrycie substancją zapobiegającą strawieniu obojnak, samozapłodnienie bardzo duża ilość jaj (wszystkie) Także: glista ludzka, owsiki itp

DRAPIEŻNICTWO PRZYSTOSOWANIA DRAPIEŻNIKÓW STOSUNKI ANATGONISTYCZNE DRAPIEŻNICTWO PRZYSTOSOWANIA DRAPIEŻNIKÓW szybkość, zwinność = rozwinięte mięśnie smukła sylwetka, ogon doskonale rozwinięte zmysły np.: wzrok, węch słuch, echolokacja, pazury, szpony, zakrzywione dzioby kamuflaż np.: barwy maskujące

zęby zróżnicowane np.: kły u ssaków, jaszczurki, ryby drapieżne zęby jadowe - węże długi lepki język - żaba pająki – gruczoły jadowe i pajęczyna komórki parzydełkowe - parzydełkowce

gryzący aparaty gębowe owadów szczypce skorupiaków macki - ośmiornice

strategie polowań np.: w stadzie, z zaskoczenia

PRZYSTOSOWANIA OFIAR: ucieczka szybkość, zwinność = rozwinięte mięśnie smukła sylwetka, ogon doskonale rozwinięte zmysły np.: wzrok, węch, słuch, chowanie się, kryjówki życie i zachowania stadne

elementy obronne odstraszające lub uniemożliwiające atak np elementy obronne odstraszające lub uniemożliwiające atak np.: rogi, kopyta, pazury, kolce, dzioby, muszle, pancerze, parzydełka, żądła, zwijanie w kłębek

wydzieliny trujące, śmierdzące np.: jad w skórze, wydzielina skunksa kamuflaż i barwy ostrzegawcze, udawanie martwego

+ korzyść 0 obojętność - strata PODSUMOWANIE Rodzaj zależności Populacja 1 Populacja 2 NIEANTAGONISTYCZNE SYMBIOZA + PROTOKOOPERACJA KOMENSALIZM ANTAGONISTYCZNE KONKURENCJA - PASOŻYTNICTWO DRAPIEŻNICTWO ROŚLINOŻERNOŚĆ + korzyść 0 obojętność - strata