Machu Picchu szerző: Tardi Pál
Machu Picchu najlepiej zachowane miasto Inków, w odległości 112 km od Cuzco. Położone jest na wysokości 2090 – 2400 m n.p.m., na przełęczy pomiędzy Wayna Picchu i Machu Picchu w masywie Kordylierów, w Andach Peruwiańskich. Poniżej płynie rzeka Urubamba. Miasto powstało w XV wieku według kompleksowo opracowanego planu, opuszczone ok. 1537 r. z nieznanych nam powodów. Ruiny miasta zostały odkryte 24 lipca 1911 r. przez ekspedycję kierowaną przez Hirama Binghama, początkowo utożsamiano je z Vilcabambą, ostatnią stolicą Inków. Miasto otoczone jest murami obronnymi. Na pobliskich zboczach znajdują się tarasy uprawne. Miasto-twierdza zostało zbudowane z jasnego granitu. Budowniczowie maksymalnie wykorzystali istniejącą rzeźbę terenu łącząc mury z istniejącymi wcześniej skałami. W niższej, wschodniej części miasta znajdują się pozostałości dzielnic mieszkalnych. Położona wyżej część zachodnia to zabudowania centrum kulturowego. Stąd można przejść do położonego najwyżej obserwatorium astronomicznego. Intihuatana (miejsce, gdzie przystaje słońce). Kamienny słup stojący w centrum został wyrzeźbiony w litej skale. Obserwacje astronomiczne prowadzone były także z zbudowanej na planie podkowy, Wieży Słońca oraz Świątyni Trzech Okien. Budowle te miały tak usytuowane otwory okienne, aby padające przez nie słońce podczas przesilenia zimowego oświetlało kamień we wnętrzu pomieszczenia. Położone na różnych poziomach miasto miało system kanałów doprowadzających wodę zbieraną wcześniej w wykutych w skale zbiornikach. Najbardziej widocznym elementem architektury są wszechobecne schody. Naliczono się 1200 stopni. Zapewniały one komunikację wewnątrz tego położonego na różnych poziomach miasta. Badania archeologiczne ujawniły większość pochówków kobiet (na dziesięć szkieletów tylko jeden należał do mężczyzny). Dało to podstawę do stwierdzeń, że Machu Picchu było sanktuarium Dziewic Słońca a nie typowym miastem czy twierdzą. Są to jednak tylko wywody teoretyczne. Nie znana jest inkaska nazwa tego miasta, jego historia i powód opuszczenia.